Buluş, o zamana kadar çözülmemiş veya daha ilkel yöntemlerle çözülmüş olan bir meselenin ilk kez veya daha iyi bir şekilde çözülmesidir.
Buluşun patentle korunabilmesinin ön koşulu teknik bir özelliğinin olmasıdır. Buluşun teknik özelliğinin olduğu kabul edilebilmesi için;
– Buluşun teknik bir sonuç doğurması,
– Buluşun gerçekleştirilmesinin teknik yaklaşımlarla mümkün olması,
– Buluşun teknik bir sorunu çözmesi,
– Buluşun belirgin bir şekilde ya da dolaylı olarak somut teknik yöntemlerle
tanımlanması gereklidir.
Patent verilebilirlik kriterleri açısından buluşun yeni olması, tekniğin bilinen durumunun aşılması, sanayiye uygulanabilir olması değerlendirilmektedir.
Sadece teknik bir alana ait buluşlar patentle korunabilir. Tekniğin çalışma konusu doğadır. Teknik alana; toprak, madenler, mineraller, mikroorganizmalar, hayvan organizması, bitki bilimi dâhildir.
Bir sorunun çözümü ancak teknik bir alana ait olduğu ve teknik bir çözümü içerdiği zaman buluş niteliğini kazanır. Teknik alana dahil olmayan bir sorunun çözümü için patent verilmemekle beraber fikri ürün başka açılardan korunur.
Buluşun uygulanabilir olması; her zaman, her yerde aynı sonucu elde edecek şekilde tekrar edilebilmesidir. Bir başka deyişle öngörülen araçların yardımıyla amaçlanan sonuca varmanın her zaman mümkün olması gerekir. Bir usulün sonucu yazılıp sonuca nasıl ulaşıldığı belirtilmemişse, ortada uygulanabilir bir öğreti yoktur. Buluşun bir kez tekrarlanması ve bir ihtimalle bunun mümkün olması halinde buluştan sözedilemez.
Sadece sorunu ortaya koyan ya da sorun hakkında bir görüş açıklaması niteliğini taşıyan fikirler buluş olamaz. Öğretinin, beşeri gereksinimler neticesi ortaya çıkan soruna bir çözüm getirmesi gerekir. Çözüm; ürün, usul veya başka bir şekilde somut hale gelebilir.
