Haz 14, 2012
1558 Görüntüleme

Bilgisayar Programlarının Hukuken Korunması

Yazan
banner

Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nda(FSEK) 7.6.1995 yılı ve 4110 Sayılı Kanun’la yapılan değişiklikle bilgisayar programları ile prpgrama dönüşmek kaydıyla bunların hazırlık aşamaları İlim ve Edebiyat eseri kategorisine dahil edilerek koruma altına alınmıştır.

Bilgisayar programlarının fikri hukuka göre korunabilmesi için eser niteliğini taşıması gerekir. FSEK bir yapıtı eser kabul edebilmek için iki unsurun varlığını aramaktadır:

  1. Kanunda belirtilen eser kategorilerinden birine dahil olmak,
  2. Sahibinin özelliğini taşımak.

Bir fikri ürünün koruma konusu olabilmesi için sahibinin özelliğini taşıyor olması gereklidir. Ancak bağımsız ve yaratıcı fikri çalışma ürünü olan eserler sahibinin özelliğini taşıyabilirler. Sahibinin özelliğini taşımak kimi zaman orjinallik olarak ifade edilmektedir.

Bir bilgisayar programının aynısının kopya edilmesinin telif hakkı ihlali oluşturacağı açıktır. Ancak kopyalama birebir olmayıp temelde büyük oranda benzerlik gösteriyorsa bu durumda bir telif hakkı ihlalini göstermek güç olacaktır.

Bilgisayar programlarının fikri o programın fonksiyonu ve o programla elde edilen sonuçtur. Programcılar benzer sonuçları doğurabilen diğer bir programı başka ifadeler kullanarak meydana getirebiliyorlarsa o zaman ilk program bir fikrin ifadesi yani şeklidir.

Bununla beraber diğer programların farklı bir ifade kullanarak  o özel sonucu elde etme imkanlarının bulunmadığı hallerde fikir ve ifade birbirlerinin içine girmiştir. Böyle bir durumda program veya programın ilgili kısmı fikri hukuk korumasından yararlanamaz.

Bilgisayar programlarının programlama dillerinden biriyle yazılması ve sonra da kodun bilgisayarın anlayacağı dile çevrilmesi aşamasında fikirler detaylı ifadelere dönüştürüldüğünden hem kaynak kodu hem de objektif kod fikri hukuk tarafından korunur. Bundan başka bilgisayar programlarının detaylı yapısı da programların korunabilir ifadesinden sayılmaktadır.

Bilgisayar programlarının kullanıcı ara yüzü kullanıcı ile bilgisayar arasındaki iletişimi sağlar. Kullanıcı ara yüzü ise kullanıcı ile bilgisayar arasındaki iletişimi sağlar. Kullanıcı ara yüzünün biri fonksiyonel, diğeri görsel ve işitsel olmak üzere iki unsuru vardır.  Kullanıcı ara yüzünün fonksiyonel unsuru fikri hukuk tarafından hiçbir şekilde korunmaz. Lakin endüstriyel standartlar ve fikirler kanunun mülkiyetinde kalmalıdır.

Kullanıcı ara yüzünün görsel unsuruna ise bilgisayar kullanıcısı kişinini bilgisayarla etkileşimini sağlamak için kullanılan sadece hoş bir estetik görüntü veren unsurlar denebilir. Kullanıcı ara yüzünün bu unsuru estetik niteliğin fonksiyonel niteliğe göre baskın olması halinde telif hakkına konu olabilir. Yalnız bu şart çoğu olayda gerçekleşmeyeceği için kullanıcı ara yüzü çok sınırlı hallerde fikri hukuk koruması altına girebilecektir.


İletişim Kurun


2003 yılından itibaren Barolar Birliği’ne bağlı olarak çalışan Avukat Emre Kurt, kariyerine ticaret hukuku alanında başlamış Londra Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde Ticaret Hukuku ve Marka, Patent, Faydalı Model, Telif Hakları yan genel adıyla Fikri Mülkiyet Hukuku alanında uzmanlaşmıştır. Londra Üniversitesi’ndeki ihtisasın ardından Av. Emre KURT özellikle marka, patent ve haksız rekabet hakları konusunda yoğun olarak çalışmaktadır. İyi derecede İngilizce bilmektedir.

Yorum Yaz