İDARİ HAKEM KARARI
Türkiye İş Bankasi A.Ş. v. Ayhan Gülsoy, Agorada Danişmanlık Ltd.Şti
Dava No. D2013-1330
1. Taraflar
Şikâyet Eden,Türkiye İş Bankasi A.Ş.’dir.
Şikâyet Edilen, Türkiye’de yerleşik Ayhan Gülsoy, Agorada Danişmanlık Ltd.Şti’dir.
2. Alan Adı ve Tescil Eden Kuruluş
İhtilaflı alan adı <isteuniversiteli.com> 1API GmbH (“Tescil Eden Kuruluş”) tarafından tescil edilmiştir.
3. Usuli İşlemler
Şikâyet 23 Temmuz 2013 tarihinde WIPO Tahkim ve Arabuluculuk Merkezine (“Merkez”) sunulmuştur. 23 Temmuz 2013 tarihinde Merkez ihtilaflı alan adı ile ilgili olarak Tescil Eden Kuruluş’a tescil teyidi talebini göndermiştir. 9 Ağustos 2013 tarihinde, Tescil Eden Kuruluş ihtilaflı alan adını tescil ettiren ve tescil ettirenin iletişim bilgileri ile, Şikâyet’te belirtilen Şikâyet Edilen ve Şikâyet Edilen’in iletişim bilgileri ayni olduğunu berlirtmiştir.
Merkez taraflara 9 Ağustos 2013 tarihinde prosedürün dili konusunda İngilizce ve Türkçe olarak bildirimde bulunmuştur. Şikâyet Eden 14 Ağustos 2013 tarihinde idari işlemin Türkçe yürütülmesini talep etmiştir. Şu konuda, Şikâyet Edilen tarafından Merkez’e herhangi bir yorum sunulmamıştır.
Merkez, Şikâyet’in, Alan Adı Uyuşmazlıkları Çözümü Politikası (“Politika” veya “UDRP”), Alan Adı Uyuşmazlık Çözümü Politikası için Yeknesak Kurallar (“Kurallar”) ve Alan Adı Uyuşmazlık Çözümü Politikası için Yeknesak Kurallara Ek Kurallar (“Ek Kurallar”)’da öngörülen şekil şartlarına uygun bir Şikâyet olduğunu teyit etmiştir.
Kurallar’ın 2(a) ve 4(a) maddelerine göre, Merkez, Şikâyet Edilen’e usulüne uygun şekilde Şikâyet’i bildirmiştir ve idari işlem süreci 20 Ağustos 2013’de başlamıştır. Kurallar’in 5(a) maddesine göre, Cevap sunumu için son tarih 9 Eylül 2013 olarak belirlenmiştir. Şikâyet Edilen tarafindan Merkeze resmi Cevap sunulmamıştır. Merkez, Şikâyet Edilen tarafından Cevap verilmediğini 11 Eylül 2013 tarihinde taraflara bildirmiştir.
Merkez, 17 Eylül 2013 tarihinde tek Hakem olarak Selma Ünlü’nü atamıştır. Hakem, atamanın uygun olduğu kararına varmıştır. Hakem, Kurallar’in 7 maddesi uyarınca Kabul Bildirimi ve Tarafsızlık ve Bağımsızlık Beyanı’nı Merkez’e sunmuştur.
4. Vakıalar
Hakem dosya üzerindeki incelemesi neticesinde aşağıdakileri tespit etmiştir:
(1) Şikayet Eden, Türkiye İş Bankası A.Ş. Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk ulusal bankasıdır.
(2) Avrupa ve Kıbrıs’da ilk Türk banka şubelerini Şikayet Eden açmıştır.
(3) Şikayet Eden, internet bankacılığını Türkiye’deki tüketicilere ilk kez sunan bankadır.
(4) Şikayet Eden’in Türk Patent Enstitüsü nezdinde bir çok markası bulunmaktadır. Bunların bir kısmı “iş’te üniversiteli” ibaresinden oluşmakta iken, bazıları da “iş” ibaresini içermektedir. Şikayet Eden’in ihtilaflı alan adının tescilinden evvel Türk Patent Enstitüsü nezdinde tescil ettirdiği 2008 11892 sayılı ve 4 Mart 2008 tarihli İŞ’TE ÜNİVERSİTELİ markası bulunmaktadır.
(5) Şikayet Eden’in 22 Aralık 2011 tarihinde tescil ettirdiği <isteuniversiteli.com.tr> alan adının sahibi olduğu anlaşılmaktadır.
(6) “iş’te üniversiteli” ibareli kredi kartları ilk olarak Şikayet Eden tarafından 2003 yılından bu yana kullanılmaktadır..
5. Tarafların İddiaları
A. Şikâyet Eden
Şikâyet Eden, aşağıdaki sebeplere dayanarak, ihtilaflı alan adının Şikâyet Eden’e devredilmesi yönünde bir karar verilmesini talep etmektedir.
(i) İhtilaflı alan adı, Şikâyet Eden’in üzerinde hak sahibi olduğu bir marka ya da hizmet markası ile aynı veya karıştırılma ihtimali yaratacak şekilde benzerdir;
(ii) Şikâyet Edilen’in, ihtilaflı alan adıyla ilgili olarak hiçbir hakkı veya meşru menfaati bulunmamaktadır, ve;
(iii) İhtilaflı alan adı kötü niyetli bir şekilde tescil edilmiş ve kullanılmaktadır.
(i) Ayniyet Yahut Karıştırılma İhtimali Yaratacak Şekilde Benzerlik
Şikâyet Eden, Türk Patent Enstitüsü nezdinde “iş’te üniversiteli” ifadesi üzerinde markalara sahip olduğunu ihtilaflı alan adının, sahibi olduğu bu tescilli markalardan kaynaklanan yasal haklarını doğrudan ihlal ettiğini iddia etmiştir.
Ayrıca gerek Türkiye’de tanınmışlığı kabul edilen İŞ markası gerekse de Şikayet Eden tarafından maruf hale getirilen İŞ’TE ÜNİVERSİTELİ markasının kullanılması ihtilaflı alan adının Şikayet Eden’e ait markalar ile karıştırılma ve ilişkilendirime riskinin kaçınılmaz olduğunu iddia etmiştir. Bu iddiasını desteklemek için “.com” gibi jenerik ifadelerin sona gelmesinin de karıştırılma ihtimalini ve benzerliği ortadan kaldırmadığını ifade etmektedir. Bunun için de eAuto LLC v. Triple S Auto Parts, WIPO Dava No. D2000-0047, RapidShare AG. Christian Schmid v. InvisibleRegistration.com, Domain Admin, WIPO Dava No. D2010-1059 davalarına da atıfta bulunmaktadır.
(ii) Haklar veya Meşru Menfaatler
Şikayet Eden Şikayet Edilenin genel olarak bir hakka dayanarak ihtilaflı alan adını tescil ettirmediğini ifade etmiş olup, aksini ispat etmenin Şikayet Edilen’e yükletildiğini ifade etmiştir. Zira Şikayet Eden prima facie şekilde haklı bir menfaatin olmadığını iddia etmesi durumunda Şikayet Edilen’in hakkını göstermesi gerektiği iddiasında bulunmuştur. Şikayet Eden bu noktada ispat yükünün Şikayet Edilen’in üzerinde olduğunu ifade eden önceki SKF Türk Sanayi ve Tic. Ltd. Şti. v. Ofistech Bilgisayar, WIPO Dava No. D2013-0190 dosyasına da atıfta bulunmuştur.
(iii) Kötü Niyetli Tescil ve Kullanım
Şikayet Eden ihtilaflı alan adının kötü niyetle tescil edildiğini ve kullanıldığını iddia etmektedir. Zira Şikayet Eden’in 2008 yılından bu yana kullanmakta olduğu ve Türk Patent Enstitüsü nezdinde tanınmış statüsü bulunan markasını içeren alan adının tescilinin iyi niyetle yapıldığının kabul edilemeyeceğinden bahsetmiştir.
Ayrıca Şikayet Edilen’in Şikayet Eden’in markalarını ve faaliyet alanını bilmediğini iddia edemeyeceğini ifade etmiştir. Buna dayanak olarak da üniversite öğrencilerine hitap eden Ortadoğu Teknik Üniversitesi ve mezunlar derneği üyesi olarak, hedef kitlesi üniversite öğrencileri olan Şikayet Eden’in markasını bilmediğini iddia etse bile aksini kanıtlayamayacağını ifade etmiştir. Şikayet Eden bu noktada WIPO Overview of WIPO Panel Views on Selected UDRP Questions, Second Edition (“WIPO Overview 2.0”). madde 3.4 uyarınca özellikle Şikayet Edilen’in Şikayet Eden ile aynı ülkenin vatandaşı olmasının kötü niyeti destekleyen bir faktör olduğunu vurgulamıştır. Bu hususa ilişkin olarak Technologies v. International Electronic Communication, Inc. WIPO Dava No. D2000-0270 kararına da atıf yapmıştır.
Zira bu tescilin amacının Şikayet Edilen’in haksız kazanç elde etmek olduğunu da iddia etmiştir. Buna ilişkin olarak da AT&T Corp. v. Fred Rice WIPO Dava No. D2000-1276 dosyasına atıf yaparak, bu dosyada olduğu gibi ihtilaflı alan adının karışıklığa yol açacağından da bahsetmiştir.
Son olarak da Şikayet Eden, işbu ihtilaflı alan adı sebebiyle alan adını tescil ettiremediğini ifade etmiş ve faaliyetlerini sekteye uğrattığını ifade etmiştir.
B. Şikâyet Edilen
Şikayet Edilen, Şikayet Eden’in iddialarına cevap vermemiştir.
6. Değerlendirme ve Tespitler
Şikayet Eden Şikayet dilekçesini Merkez’e Türkçe dilinde sunmuştur ve işlem dilinin Türkçe olmasını talep etmiştir. Ancak alan adı tescil sözleşmesi incelendiğinde ise sözleşmenin İngilizce dilinde olduğu anlaşılmıştır. Kurallar’ın 11 nolu maddesine göre; her ne kadar işlem dili taraflar arasında aksine bir anlaşma olmadıkça sözleşme dili olarak belirtilse de, ilgili maddenin devamında Hakem’in bu konuya ilişkin talepleri değerlendirme yetkisi olduğu açıklanmıştır. Zira WIPO Overview 2.0’da yayınlanan işlemlerin lisanına ilişkin açıklamalarda da eğer iki taraflar usuli işlemleri anlayabilecek lisana sahiplerse ve tercüme yapmak taraflara külfet olacaksa o zaman Hakem takdir hakkını kullanarak işlemin diline karar verebilecektir.
Şikayet dilekçesinin ekinde yer alan belgeler doğrultusunda Şikayet Edilen’in Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olduğu ve Türkçe diline hakim olduğu, bu dilde yazılar yazarak iletişime geçebildiği gözlemlenmiştir. Aynı zamanda çalıştığı firmanın Türkiye’de mukim olduğu ve Türk kanunlarına göre kurulu olduğu ve Şikayet Edilen’in işbu işlemlerin lisanına ilişkin bir itiraz beyan etmediği göz önüne alındığında, Hakem işlem dilinin Türkçe olmasına karar vermiştir.
Şikayet’in esasına gelindiğinde, Kurallar’ın 15(a) maddesi uyarınca İdari Hakem, Cevap sunulmadığı durumlarda, kararını Politika, Kurallar ve hukukun uygulanabilir tüm diğer kural ve prensipleri ile yapılan Şikayet kapsamında verecektir. Politika’nın 4(a) maddesi uyarınca Şikayet Eden, aşağıdaki üç hususun mevcudiyetini ortaya koymak zorundadır:
(i) ihtilaflı alan adının, Şikayet Eden’in üzerinde hak sahibi olduğu markayla aynı veya karıştırılma ihtimali yaratacak derecede benzer olduğunu; ve
(ii) ihtilaflı alan adıyla ilgili olarak Şikayet Edilen’in hiçbir hakkı veya meşru menfaati bulunmadığını; ve
(iii) ihtilaflı alan adının kötü niyetle tescil edildiğini ve kullanıldığını.
Politika’nın 4(a) maddesine göre, bütün bu şartların yerine getirilmesi konusunda ispat yükü Şikayet Eden’dedir.
A. Aynı veya Karıştırılma İhtimali Yaratacak Kadar Benzer
Dosyada ilk olarak belirlenmesi gereken husus Şikayet Eden’in “iş’te üniversiteli” ibaresi üzerinde önceki hak sahipliğinin bulunup bulunmadığıdır.
Bu vakıada Şikayet Eden’in Türk Patent Enstitüsü nezdinde ihtilaflı alan adını içeren bir markası ve üç marka başvurusu bulunmaktadır. Özellikle Şikayet Eden’in 4 Mart 2008 tarihinde başvurarak ve 1 Nisan 2009 tarihinde tescil ettirdiği İŞ’TE ÜNİVERSİTELİ markası Şikayet Eden’in önceki hakkını gösterir niteliktedir.
Bunun ötesinde Şikayet Eden’in dilekçe ve eklerinde belirttiği üzere, ihtilaflı alan adını içerir ifadenin Şikayet Eden tarafından kullanıldığı ve bulunduğu ülkede maruf hale geldiği açıktır. Ayrıca dilekçesine ek olarak belirtmiş olduğu reklam tanıtım kampanyaları ve promosyonlar ve sunmuş olduğu istatistiksel veriler göstermektedir ki, Şikayet Eden’in tescilli markası tüketiciler nezdinde tanınmış bir markadır.
Benzer dosyalarda, Hakemler URL başlangıçlarının ya da genel üst seviye alan adı uzantılarının önem arzeden bir kaynak içermediğini ve marka ile o markayı içeren alan adı arasındaki karıştırılma ihtimalini ortadan kaldırmadığını belirtmişlerdir. Bkz, The Forward Association, Inc., v. Enterprises Unlimited, NAF Dava No. FA95491. Bu nedenle Hakem, “.com” son ekinin herhangi bir önem arzetmediği görüşündedir.
Dolayısıyla, Hakem, ihtilaflı alan adının Şikayet Eden’e ait olan alan adı ve markalar ile ayniyet derecesinde benzer olduğu kararına varmış ve böylece Politika madde 4(a)‘da yer alan ilk gerekliliğin yerine getirildiği kanaatine varmıştır.
B. Haklar ve Meşru Menfaatler
Politika’nın 4(c) maddesi uyarınca Şikâyet Edilen, diğer şartlarla beraber, aşağıdaki hususlardan herhangi birini ileri sürerek, alan adı üzerindeki hak ve meşru menfaatlerini ortaya koyabilir:
(i) “Şikâyet Edilen’in, herhangi bir ihtilaf bildirimi yapılmadan önce, iyi niyetli (“bona fide”) mal ve hizmet sunumu için alan adı veya alan adına tekabül eden bir ibareyi kullanımı, veya herhangi kanıtlanabilir kullanım hazırlığı veya;
(ii) Şikâyet Edilen’in hiç marka ya da hizmet markası hakkı edinmemiş olmasına rağmen, söz konusu alan adıyla tanınıyor hale gelmiş olması veya;
(iii) Şikâyet Edilen’in, alan adını, ticari olmayan ve meşru şekilde, müşterileri yanlış yönlendirmek ve bu şekilde haksız ticari kazanç elde etmek veya söz konusu ticari marka ya da hizmet markasına zarar verme amacı gütmeyecek şekilde kullanımı”.
İspat yükü kural olarak, Şikayet Edilen’in ihtilaflı alan adı üzerinde hakkı ya da meşru menfaatinin bulunmadığının ilk bakışta kanıtlamak zorunda olan Şikayet Eden’de olmaktadır. Şikâyet Eden’in Şikâyet’inin ilk bakışta haklılığını ortaya koyması üzerine Şikâyet Edilen, belirtilen hususlardan birini ileri sürmek suretiyle, ihtilaflı alan adları üzerindeki hak ya da meşru menfaatini ortaya koyabilir.
Hakem Şikayet Eden’in “iş” ve “iş’te üniversiteli” ibareli diğer markaları üzerindeki haklarını ispat ettiği kararına varmıştır. Ayrıca Hakem, Politika’nın amacı gereğince Şikayet Eden’in, Şikayet Edilen’in ihtilaflı alan adı üzerinde bir hak ya da meşru bir menfaatinin bulunmadığı hususunu da yeterli şekilde ispatladığı kararına varmıştır. Şikayet Eden, Şikayet Edilen’e İŞ’TE ÜNİVERSİTELİ ticaret ve hizmet markalarını kullanması için herhangi bir hak ya da lisans vermemiştir.
Hakem Şikayet Edilen tarafından Politika’nın 4(c) maddesinde belirtilen hususlar ile ihtilaflı alan adı üzerinde bir hak veya meşru menfaat belirten herhangi bir durumu ortaya koyan herhangi bir delil sunulmadığını tespit etmiştir. Bu sebeple Hakem, Şikayet Edilen’in ihtilaflı alan adı üzerindeki haklarını veya meşru menfaatlerini gösterecek herhangi bir delil bulunmadığına karar vermiştir.
Bu bağlamda, Hakem, dosya içeriğine dayanarak, Şikâyet Edilen’in “iş’te üniversiteli” ifadesini kullanmak için yetkisi ya da lisansı bulunmadığı, ihtilaflı alan adının Şikâyet Edilen’in tanınmış hale geldiği bir isim ya da ticaret unvanına ilişkin olmadığı ve Şikâyet Edilen’in ihtilaflı alan adını, mal ve hizmetlerin iyi niyetli (“bona fide”) sunumunda kullanıyor olduğunun kabul edilemeyeceği kararına varmıştır.
Bundan dolayı, Şikâyet Edilen’in ihtilaflı alan adı üzerinde haklar ve hukuki menfaatleri kanıtlanamamış olduğundan, Hakem Şikâyet Eden’in Politika’nın 4(a) maddesinde yer alan ikinci şartın yerine getirdiği kanısına varmıştır.
C. Kötü Niyetli Tescil ve Kullanım
Politika’nın 4(b) maddesi, bunların varlığının Hakem tarafından tespiti halinde alan adının kullanım ve tescilinin kötü niyetli olduğuna dair delil oluşturacağını belirttiği dört koşul saymaktadır;
(i) Alan adının, Şikâyet Edilen tarafından, tescilli marka veya hizmet markası sahibi Şikâyet Eden veya Şikâyet Eden’in ticari rakibine, Şikâyet Edilen’in alan adı için cebinden çıkan belgelenmiş bedelin üzerinde bir fiyata satış, kiralama veya herhangi bir şekilde devretme amacını gösteren durumlar varsa veya
(ii) Böyle bir davranış biçimini benimsemiş olması koşuluyla Şikâyet Edilen, bu alan adını ticaret veya hizmet markası sahibinin ilgili alan adını kullanmasını engellemek amacıyla tescil ettirmişse veya
(iii) Şikâyet Edilen alan adı tescilini esasen ticari rakiplerin ticari faaliyetlerine zarar vermek amacıyla yaptırmışsa veya
(iv) Şikâyet Edilen, alan adını kullanarak, ticari kazanç edinmek adına, Şikâyet Eden’in markası ile kaynak, sponsorluk ilişkisi, ekonomik bağlantı ya da Şikâyet Edilen’in web sitesine veya alanına ya da bu site veya alanda sunulan mal ve hizmetlere ilişkin destek anlamında karıştırılma ihtimali yaratarak internet kullanıcılarını kasten kendi web sitesi ya da bir diğer çevrimiçi alana çekmeyi amaçlıyorsa.
Dosyada belirtilen bilgilerden Şikayet Edilen’in Türkiye’de mukim bir Türk Vatandaşı olduğu anlaşılmaktadır. Bu durumda Şikayet dilekçesinde belirtildiği üzere, Türkiye Cumhuriyeti’nde ilk kurulan ulusal bankayı ve ona ilişkin ürünleri bilmemesi düşünülemez. Şikayet Edilen’in aynı ülkede Şikayet Eden’e ait bir çok gencin ve insanların kullandığı kredi kartından ve Türkiye çapında yapılan ulusal gazetlerde ve internette de yayınlanan haberlerden haberdar olmadığı düşünülemez. Bkz. Ebay Inc. v. Wangming, WIPO Dava No. D2006-1107; General Electric Company v. CPIC NET and Hussain Syed, WIPO Dava No. D2001-0087.
Ayrıca Hakem, Şikayet Edilen’in Şikayet Eden’in faaliyetlerinden haberdar olduğu kanaatine varmıştır. AT&T Corp. v. Fred Rice WIPO Dava No. D2000-1276 dosyası kararıyla da örtüşecek şekilde ihtilaflı alan adının kullanılması halinde Şikayet Eden’in işletmekte olduğu alan adı kanısıyla tüketicilerin karıştırabileceğini ve bu doğrultuda Şikayet Edilen’in her ne kadar bugüne kadar kullanılmamış olsa da haksız şekilde kazanç sağlayabilme ihtimali bulunduğu kanaatindedir..
Sonuç olarak,
- Şikayet Edilen herhangi bir karşı argümanda bulunmamış ve kendisine tanınan sürede iddialara cevabını ve bunu destekler delillerini sunmamıştır.
- Şikayet Eden’in markası Türkiye’de mukim kişilerce bilinmekte ve Şikayet Eden’in website’si “www.isteuniversiteli.com.tr” tüketiciler tarafından tanınan ve kullanılan bir sitedir.
- Şikayet Уdilen ihtilaflı alan adını iyiniyetli olarak kullandığına dair herhangibir delil sunmamış tam tersine ihtilaflı alan adının şu anda pasif durumda olduğu görülmüştür.
Tüm bunların ötesinde ihtilaflı alan adı Şikayet Edilen tarafından aktif olarak kullanılmamasına rağmen iptal edilmemiş yahut Şikayet Eden’e devredilmemiştir. Tüketiciler tarafından iyi bilinen İŞ’TE ÜNİVERSİTELİ markasını içeren ihtilaflı alan adını pasif olarak elde bulundurulması ise gerçek marka sahibinin ihtilaflı alan adını tescil ettirmesini engeller niteliktedir..
Hakem bu noktada Telstra Corporation Limited v. Nuclear Marshmallows, WIPO Dava No. D2000-0003 ve Cellular One Group v. Paul Brien, WIPO Dava No. D2000-0028 kararlarına atıfta bulunarak ihtilaflı alan adının pasif olarak elde bulundurulmasının kötü niyet belirtisi olduğunu kabul etmektedir. Zira, söz konusu kararlarda da belirtildiği gibi ihtilafalı alan adının Şikayet Edilen tarafından meşru olarak kullanımı için akla yatkın bir durumu tasavvur etmek mümkün değildir.
Dolayısı ile Hakem, ihtilaflı alan adının tescil ve kullanımının kötü niyetli olduğu ve Şikâyet Eden’in Politika’nın 4(a) maddesindeki üçüncü unsuru yerine getirdiğine kanaat getirmiştir.
7. Karar
Yukarıda belirtilen sebepler çerçevesinde, Hakem, Politika’nın 4(i) ve Kurallar’ın 15’inci maddeleri uyarınca, <isteuniversiteli.com> ihtilaflı alan adının Şikâyet Eden’e devrine karar vermiştir.
Selma Ünlü
Tek İdari Hakem
Tarih: 1 Ekim 2013
