WIPO Alan Adı Yiğit Özgür Kararı Başvuru Değil Geçerli Bir Markanın Varlığının Önemi

Yiğit Özgür v.Gökhan Yoran

Dava No. D2012-0414

1. Taraflar

Şikâyet Eden,Yiğit Özgür’dür.

Şikâyet Edilen, Türkiye’de yerleşik Gökhan Yoran’dır.

2. Alan Adı ve Tescil Eden Kuruluş

İhtilaflı alan adı <yigitozgur.com> Key-Systems GmbH dba domaindiscount24.com (“Tescil Eden Kuruluş”) tarafından tescil edilmiştir.

3. Usuli İşlemler

Şikâyet 29 Şubat 2012 tarihinde WIPO Tahkim ve Arabuluculuk Merkezine (“Merkez”) sunulmuştur. 1 Mart 2012 tarihinde Merkez ihtilaflı alan adı ile ilgili olarak Tescil Eden Kuruluşuna tescil teyidi talebini göndermiştir. 2 Mart 2012 tarihinde, Tescil Eden Kuruluş ihtilaflı alan adını tescil ettiren ve tescil ettirenin iletişim bilgileri ile, Şikâyet’te belirtilen Şikâyet Edilen ve Şikâyet Edilen’in iletişim bilgileri ayni olduğunu belirtmiştir.

Merkez Şikâyet’in Alan Adı Uyuşmazlıkları Çözümü Politikası (“Politika” veya “UDRP”), Alan Adı Uyuşmazlık Çözümü Politikası için Yeknesak Kurallar (“Kurallar”) ve Alan Adı Uyuşmazlık Çözümü Politikası için Yeknesak Kurallara Ek Kurallar (“Ek Kurallar”)’da öngörülen şekil şartlarına uygun bir Şikâyet olduğunu teyit etmiştir.

Kurallar’ın 2(a) ve 4(a) maddelerine göre, Merkez, Şikâyet Edilen’e usulüne uygun şekilde Şikâyet’i bildirmiştir ve idari işlem süreci 13 Mart 2012’de başlamıştır. Kurallar’ın 5(a) maddesine göre, Cevap sunumu için son tarih 2 Nisan 2012 olarak belirlenmiştir. 12 ve 13 Mart 2012 tarihinde, Merkez Şikâyet Edilen’den resmi Cevap olmayan iki e-posta almıştır. 29 Mart ve 3 Nisan 2012 tarihinde Merkez Şikâyet Edilen tarafından Cevap almıştır. Merkez, Şikâyet Edilen tarafından Cevap verildiğini 3 Nisan 2012 tarihinde taraflara bildirmiştir.

Merkez, 24 Nisan 2012 tarihinde tek Hakem olarak Kaya Köklü’yü atamıştır. Hakem, atamanın uygun olduğu kararına varmıştır. Hakem, Kurallar’ın 7 maddesi uyarınca Kabul Bildirimi ve Tarafsızlık ve Bağımsızlık Beyanı’nı Merkez’e sunmuştur.

4. Vaka Bilgileri

Şikâyet Eden, 2000 yılından bu yana kendi adı altında faaliyet gösteren, Türkiye’nin en tanınmış karikatüristlerindendir. Kendisi Türkiye’nin önde gelen mizah dergilerinden olan “Leman” ve “Penguen” dergilerinde karikatürist olarak çalışmıştır ve şu an “Uykusuz” dergisinde çalışmaya devam etmektedir.

Şikâyet Eden’in aynı zamanda adı olan YİĞİT ÖZGÜR ibaresini marka olarak tescil etmek üzere, 7 Nisan 2011 tarihinde, Şikâyet Eden’in de ortak olduğu Mürekkep Basın Yayın Dağıtım Pazarlama ve İletişim Sanayi Ticaret Limited Şirketi tarafından Türk Patent Enstitüsü’ne (TPE) marka başvurusu yapılmıştır. Şikâyet’te markanın başvuru tarihinden bu yana tescil edilip edilmediğine dair bilgi verilmemiştir.

Şikâyet Edilen 3 Ağustos 2004 tarihinde ihtilaflı olan ve Şikâyet Eden’in ismini içeren alan adı <yigitozgur.com>’u tescil ettirmiştir.

Şikâyet Edilen, Şikâyet Eden gibi, Türkiye’de ikamet eden gerçek bir kişidir.

2011 yılında, Şikâyet Eden, Şikâyet Edilen’e e-posta göndererek, ihtilaflı alan adının devredilmesini talep etmiştir. Sonraki yazışmalarda, Şikâyet Eden’in avukatı Şikâyet Edilen’e ihtilaflı alan adının devredilmesi için önce 200,00 amerikan doları (USD), sonra toplam 700,00 USD teklif etmiştir. Şikâyet Edilen bu teklifleri geri çevirip, hem geçmiş 8 yılda harcanmış “tescil masraflarını” dikkate alarak hem de ihtilaflı alan adından “vazgeçme bedeli” olarak toplam en az 1.500,00 USD talep etmiştir.

5. Tarafların İddiaları

A. Şikâyet Eden

Şikâyet Eden, Politika’nın 4(b)(i) maddesi uyarınca, ihtilaflı alan adının kendisine devrine karar verilmesini talep etmektedir.

Şikâyet Eden, Şikâyet’i aşağıdaki hususlara dayandırmaktadır.

Şikâyet Eden, ihtilaflı alan adının Türkiye çapında kendi adı ile aynı olduğunu iddia etmektedir. Ayrıca, Şikâyet Eden, ihtilaflı alan adının 2011 yılında Mürekkep Basın Yayın Dağıtım Pazarlama ve İletişim Sanayi Ticaret Limited Şirketi tarafından TPE’ye başvurulmuş YİĞİT ÖZGÜR markasıyla da aynı olduğunu öne sürmektedir.

Ayrıca, Şikâyet Eden, Şikâyet Edilen’in ihtilaflı alan adı üzerinde hiçbir hakka veya yasal yetkiye sahip olmadığını iddia etmektedir. Şikâyet Eden, Şikâyet Edilen ile herhangi bir ortaklığı bulunmadığını ve Şikâyet Edilen’e isim haklarının ve başvurulmuş markanın kullanımı için izin veya lisans vermediğini öne sürmektedir.

Üstelik, Şikâyet Eden’in iddiasına göre, ihtilaflı alan adı Şikâyet Edilen tarafından kötü niyetle tescil edilmiş ve kullanılmıştır. İddialara göre, Şikâyet Edilen alan adını Türkiye’nin tanınmış karikatüristlerinden birinin ismi olduğunu bilerek tescil ettirmiştir. Ayrıca, Şikâyet Eden’in ilk kitabını 2004 yılında, Şikâyet Edilen ihtilaflı alan adını tescil ettirdiği dönemde yayınlamış olduğu öne sürülmektedir. Şikâyet Edilen’in kötü niyeti ayrıca talep etmiş olduğu devretme ve uzlaşma ücretinden belli olduğu iddia edilmektedir.

B. Şikâyet Edilen

Şikâyet Edilen, Merkez’den Şikâyet’in red edilmesini talep etmektedir.

Şikâyet Edilen, ihtilaflı alan adını Şikâyet Eden’in karikatürlerini o zamanlar İnternette sıkça gördüğü ve Şikâyet Eden’in büyük hayranı olduğu için ve ayrıca Şikâyet Eden’in ismini ve soy ismini ilerde çocuk ve/veya çocuklarına vermeyi düşünerek tescil ettirdiğini iddia etmektedir.

Şikâyet Edilen’in iddialarına göre, ihtilaflı alan adının tescilinden az sonra, Şikâyet Edilen, Şikâyet Eden’in karikatürlerinden oluşan bir hayran sayfası hazırlamıştır ve sayfa hakkında Şikâyet Eden’e e-posta ile bilgi vermiştir. Bu bilgi üzerine, Şikâyet Eden tarafından karikatürleri yayınlanmaması konusunda uyarı geldiği iddia edilmektedir. Bu uyarı üzerine, Şikâyet Edilen sayfadaki tüm karikatürleri silip, sayfayı kullanıma kapattığını bildirmektedir.

Şikâyet Edilen, ihtilaflı alan adını 5-6 yıl boyunca hiçbir başka alan adına yönlendirmeden ve hiçbir içerik yayınlamadan, toplam 8 yıl ve yaklaşık 1.000,00 USD tescil ve bulundurma ücreti ödediğini vurgulamaktadır.

2010 yılında, Şikâyet Edilen insanlara ihtilaflı alan adının Şikâyet Eden ve eserleri ile ilgisi olmadığını göstermek amacıyla, ziyaretçileri kişisel blog sayfasına yönlendirdiğini ve o tarihten bu yana toplam ziyaretçi sayısı 700’ü geçmediğini iddia etmektedir.

Özet olarak, Şikâyet Edilen ihtilaflı alan adını kötü niyetle tescil ettirmediğini, zira böyle bir niyeti olmuş olsaydı o dönemde ayrıca Şikâyet Eden’in ismini de marka tescili için başvurmuş olabileceğini, Şikâyet Eden ile hiçbir zaman pazarlık içeren bir teklif ile ulaşmaya çalışmadığını iddia etmektedir.

6. Değerlendirme ve Tespitler

Kurallar’ın 15(a) maddesi uyarınca, Hakem kararını Politika, Kurallar ve hukukun uygulanabilir tüm diğer kural ve prensipleri ile ilgili yapılan Şikâyet kapsamında verecektir.

Politika’nın 4(a) maddesi uyarınca, Şikâyet Eden, aşağıdaki üç hususun mevcudiyetini ispat etmek zorundadır:

(i) İhtilaflı alan adının, Şikâyet Eden’in markasıyla aynı veya iltibas oluşturacak kadar benzer olduğunu; ve

(ii) İhtilaflı alan adı ile ilgili olarak hiçbir hakkı veya meşru menfaati bulunmadığını; ve

(iii) İhtilaflı alan adının kötü niyetle tescil edildiğini ve kullanıldığını.

Politika’nın 4(a) maddesine göre, bütün bu şartların yerine getirilmesi konusunda ispat yükü Şikâyet Eden’dedir.

Ayrıca, Hakem, WIPO’nun seçilmiş Politika soruları ile ilgili Hakem görüşlerinin ikinci baskısını (WIPO Overview of WIPO Panel Views on Selected UDRP Questions, Second Edition (“WIPO Overview 2.0”), özellikle 1.4, 1.6, 1.7, 2.5 ve 3.1 numaralar altında yayınlanan görüşleri dikkate almıştır.

A. Aynı veya Karıştırılma İhtimali Yaratacak Kadar Benzer

Şikâyet Eden şüphesiz Türkiye’nin en tanınmış karikatüristlerinden biridir.

Hakem Şikâyet’te sunulmuş bilgi ve delilleri dikkate alarak, (1) Şikâyet Eden’in adı, ihtilaflı alan adı ile ayni olduğunu, (2) Şikâyet Edilen’in alan adı üzerinde Şikâyet Eden’in isim haklarından üstün gelen hak veya meşru menfaatleri olmadığını, ve (3) ihtilaflı alan adını muhtemelen kötü niyetle tescil etmiş olduğunu düşünmektedir. Bu nedenle, Şikâyet Eden kişi adından doğan haklara dayanarak Şikâyet Edilen’e karşı Türkiye’de açılan olası bir davayı kazanabileceğini düşünmektedir.

Ancak, Politika’nın 4(a) maddesine göre, ilk koşul olarak Şikâyet Eden marka sahibi olduğunu kanıtlamak zorundadır, yani Şikâyet’in sadece isim haklara değil, marka haklara dayanması gerekiyor. Hakem’e göre, Şikâyet Eden kendine ayıt olan marka hakların mevcut olduğunu yeterince kanıtlayamamıştır.

(1) Şikâyet’e sunulmuş belgelere göre, söz konusu olan YİĞİT ÖZGÜR marka başvurusu henüz tescil edilmemiş. Tescil edilmemiş markalardan genelde sadece rüçhan hakkı doğar. Ancak marka tescil edildikten sonra, marka sahibi marka hakkına tecavüz fiillerin durdurulmasını talep edebilir.

(2) Ayrıca, söz konusu marka başvurusu Mürekkep Basın Yayın Dağıtım Pazarlama ve İletişim Sanayi Ticaret Limited Şirketi tarafından yapılmıştır. Hakem’e göre, Şikâyet Eden bu şirketin ortağı olmuş olmasına rağmen, inhisari hakkı veya lisansı olmadığı taktirde, bu marka başvurusundan kendi adına her hangi bir hak talep edememektedir. Şikâyet Eden’in şirket adına yapılmış marka başvurusu hakkında inhisari hakkı veya lisansı olduğuna dair dava dosyasında herhangi bir belge bulunmamaktadır.

(3) Söz konusu marka başvurusundan hariç, Şikâyet Eden ayrıca kendine ayıt tescilsiz marka hakları olduğunu iddia etmektedir. Tescilsiz marka hakların korunması geneldecommon law (örf ve adet hukuku) ülkelerde tanınmaktadır ve Merkez tarafından özellikle common law ülkeleri ile bağlantılı davalarda uygulanmaktadır. Hakem, iddia edilen tescilsiz markanın bu davada da korunması için geçerli bir hukuk temeli görmemektedir. İhtilaflı alan adı Türk isimlerinden oluşmaktadır. Ayrıca, davadaki iki tarafta Türkiye’de ikamet eden özel kişilerdir. Bundan dolayı, Hakem, common law ülkelerin değil, öncelikle Türk marka hukukun genel prensipleri uygulanması gerektiğini düşünmektedir.

Türk marka hukuku dikkate alındığında, (istisnalardan hariç) sadece tescil edilmiş markalar korunmaktadır (556 KHK, md. 6) ve sadece tescilli markanın sahibi marka hakkına tecavüz fiillerin durdurulmasını talep edebilir.

Şikâyet Eden’in şüphesiz var olan isim hakları (henüz) marka olarak tescil edilmemiş olduğundan dolayı, Hakem’e göre, Şikâyet Eden olası isim veya haksız rekabetten doğan haklarını Merkez üzerinden değil, Türk mahkemeleri yoluyla takip etmesi gerektiğini düşünmektedir.

Sonuçta, Hakem, Şikâyet Eden Politika madde 4(a)(i)’de öngörülen ilk şartı yerine getirmediği kanaatine varmıştır.

B. Haklar ve Meşru Menfaatler / C. Kötü Niyetli Tescil ve Kullanım

Şikâyet Eden Politika madde 4(a)(i)’de öngörülen ilk şartı yerine getirmediği için, Hakem, Politika madde 4(a)(ii) ve (iii)’de öngörülen ikinci ve üçüncü şartların yerine getirilmesi hakkında açıklamalarda bulunması gerekmediği kanaatine varmıştır.