Şikayet Eden’in marka haklarını dikkate alarak, ihtilaflı alan adlarının, Şikayet Eden’e ait BOSCH markasına, iltibas oluşturacak kadar benzer olduğu kanaatine varmıştır. Esasen ihtilaflı alan adları, genel bir kavram olan “servis” kelimesi ve semt isimleri çıkarıldığında, Şikayet Eden’in BOSCH markası ile birebir aynıdır. Bu nedenle Hakem, ihtilaflı alan adlarının tek farkı olan “servis” kelimesinin ve semt isimlerinin eklenmesinin, ayırt edici niteliği olmadığı kanaatine varmıştır. “Ümraniye”, “Üsküdar”, “Sancaktepe”, “Çengelköy” ifadeleri, coğrafi yer belirten semt adları olması nedeniyle, ayırt edicilik teşkil etmemektedir.
İDARİ HAKEM KARARI
BSH Ev Aletleri Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi v. Ahmet Nuri Deniz
Dava No. D2017-2288
1. Taraflar
Şikayet Eden, İstanbul Patent A.Ş., Türkiye tarafından temsil edilen, İstanbul, Türkiye’de yerleşik, BSH Ev Aletleri Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’dir.
Şikayet Edilen, İstanbul, Türkiye’de yerleşik Ahmet Nuri Deniz’dir.
2. Alan Adları ve Tescil Eden Kuruluş
İhtilaflı alan adları <boschcengelkoyservisi.com>, <boschsancaktepeservisi.com>, <boschumraniyeservisi.net> ve <boschuskudarservisi.com>, FBS Inc. (“Tescil Eden Kuruluş”) tarafından tescil edilmiştir.
3. Usuli İşlemler
İngilizce dilindeki Şikayet, 17 Kasım 2017 tarihinde, WIPO Tahkim ve Arabuluculuk Merkezi’ne (“Merkez”) sunulmuştur. Aynı tarihte, Merkez, ihtilaflı alan adı ile ilgili olarak Tescil Eden Kuruluş’a tescil teyidi talebini göndermiştir. 22 Kasım 2017 tarihinde, Tescil Eden Kuruluş ihtilaflı alan adını tescil ettiren ve tescil ettirenin iletişim bilgileri ile, Şikayet’te belirtilen Şikayet Edilen ve Şikayet Edilen’in iletişim bilgilerinin aynı olduğunu ve ihtilaflı alan adına ilişkin tescil sözleşmesinin Türkçe olduğunu belirtmiştir.
Şikayet’in İngilizce sunulmuş olmasına karşın, tescil sözleşmesinin Türkçe olmasından dolayı; 28 Kasım 2017 tarihinde Merkez, taraflardan, idari işlem dili konusundaki yorumlarını sunmalarını talep etmiştir. 30 Kasım 2017 tarihinde Şikayet Eden, idari işlem dilinin Türkçe olması talebinde bulunmuştur ve Şikayet’in Türkçe diline tercüme edilmiş halini sunmuştur. Şikayet Edilen, idari işlem diline ilişkin herhangi bir talepte bulunmamıştır.
Merkez, Şikayet’in ve tercüme edilmiş Şikayet’in, Alan Adı Uyuşmazlıkları Çözümü Politikası (“Politika” veya “UDRP”), Alan Adı Uyuşmazlık Çözümü Politikası için Yeknesak Kurallar (“Kurallar”) ve Alan Adı Uyuşmazlık Çözümü Politikası için Yeknesak Kurallara Ek Kurallar’da (“Ek Kurallar”) öngörülen şekil şartlarına uygun bir Şikayet olduğunu teyit etmiştir.
Kurallar’ın 2(a) ve 4(a) maddelerine göre, Merkez, Şikayet Edilen’e usulüne uygun şekilde, Şikayet’i bildirmiştir ve idari işlem süreci, 6 Aralık 2017’de başlamıştır. Kurallar’ın 5(a) maddesine göre, Cevap sunumu için son tarih, 26 Aralık 2017 olarak belirlenmiştir. Şikayet Edilen tarafindan Merkez’e resmi Cevap sunulmaması üzerine, 27 Aralık 2017 tarihinde Cevap vermeme bildiriminde bulunulmuştur.
Merkez, 16 Ocak 2018 tarihinde, İdari Hakem olarak, Gökhan Gökçe’yi atamıştır. İdari Hakem, atamanın uygun olduğu kararına varmıştır. İdari Hakem, Kurallar’ın 7. maddesi uyarınca Kabul Bildirimi ve Tarafsızlık ve Bağımsızlık Beyanı’nı Merkez’e sunmuştur.
4. Vakıalar
Şikayet Eden, BSH Ev Aletleri Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi, Robert Bosch GmbH’nin marka kullanım lisansı verdiği ve kurucu ortağı olduğu BSH Hausgeräte GmbH’nin doğrudan iştirakidir. BSH Hausgeräte GmbH, yüzde yüz olarak Bosch Grup bünyesinde bir şirkettir. Şikayet Eden’in de iştiraki olduğu Bosch Grubu, BOSCH markası altında, elektrikli ev aletleri alanında dünyaca tanınmaktadır. Şikayet Eden, Bosch, Siemens, Gaggenau ve Profilo gibi markaları ülkemizde geliştirmekte, üretmekte ve başta Avrupa ülkeleri olmak üzere tüm dünyaya ihraç etmektedir. BOSCH markasının Türkiye’de ve birçok ülkede tescil sahibi olan Robert Bosch GmbH, aynı zamanda dolaylı iştiraki de olduğu Şikayet Eden’e Türkiye’de marka haklarının alan adında kullanılmak suretiyle ihlalinin önlenmesi için yetki belgesi düzenlemiştir.
BOSCH markası dünyanın birçok ülkesinde olduğu gibi Türkiye’de de tescillidir. İlk marka tescili, 2 Şubat 1993 tarihinde 139097 tescil numarası ile Türk Patent ve Marka Kurumu nezdinde Şikayet Eden’in grup şirketi ve lisans veren şirket olan Robert Bosch GmbH tarafından gerçekleştirilmiştir. Ayrıca, BOSCH SERVICE markası da yine 10 Mart 2000 tarihinde 2000 04394 tescil numarası ile Kurum nezdinde tescil edilmiştir. Ayrıca BOSCH markası, Kurum nezdinde T/00144 numarası altında tanınmış marka olarak da tescil edilmiştir.
Şikayet Edilen, ihtilaflı alan adlarının tümünü, 27 Mart 2011 tarihinde tescil ettirmiştir. Hakemin, Şikayet Edilen’in ihtilaflı alan adlarına bağlı internet sitelerini ziyaret ettiği 29 Ocak 2018 tarihinde, web sitelerinde aynı ara yüz kullanılmak suretiyle, BOSCH marka ürünlere ilişkin bölgesel bazda teknik hizmet ve servis sunulduğunu tespit etmiştir.
5. Tarafların İddiaları
A. Şikayet Eden
Şikayet Eden, Politika’nın 4(i) maddesine dayanarak, ihtilaflı alan adlarının Şikayet Eden’e devredilmesi yönünde bir karar verilmesini talep etmektedir. Şikayet Eden, Politika’nın 4(a) maddesinde bu ihtilaf için öngörülen dayanakları sunmaktadır.
(i) İhtilaflı alan adlarının, Şikayet Eden’in üzerinde hak sahibi olduğu bir marka ile aynı veya karıştırılma ihtimali yaratacak şekilde benzer olduğu;
Şikayet Eden, ihtilaflı alan adlarının, birçok ülkede ve Türkiye’de tescilli olan ve tanınmış olan BOSCH markasına, iltibas oluşturacak kadar benzer olduğunu iddia etmektedir. Şikayet Eden, ihtilaflı alan adlarındaki tek farkın, eklenmiş olan “servis” kelimesi ve “Ümraniye”, “Üsküdar”, “Sancaktepe”, “Çengelköy” gibi İstanbul’da bulunan semt isimleri olduğunu öne sürmektedir. Şikayet Eden, “servis” kelimesinin genel bir kavram olmasından dolayı, ayırt edici niteliğinin bulunmadığını düşünmektedir. “Ümraniye”, “Üsküdar”, “Çengelköy”, “Sancaktepe” ibarelerinin de coğrafi nitelikli birer tanımlayıcı olması nedeni ile, herhangi bir ayırt edicilik yaratmadığını ve ihtilaflı alan adları ile Şikayet Eden’in BOSCH marksı arasındaki benzerliği ortadan kaldıracak veya etkileyecek nitelikte olmadığını ileri sürmüşdür.
(ii) Şikayet Edilen’in, ihtilaflı alan adları üzerinde hiçbir hak ya da meşru menfaatinin bulunmadığı;
Şikayet Eden, Şikayet Edilen’in ihtilaflı alan adları üzerinde hiçbir hakkının veya meşru menfaatinin bulunmadığını ileri sürmektedir. Ayrıca, Şikayet Edilen’in, Şikayet Eden ile herhangi bir ortaklığının bulunmadığını ve Şikayet Edilen’e kendi markasının kullanımı için izin veya lisans vermediğini öne sürmektedir. Şikayet Eden, BOSCH markasının tanınmışlığı karşısında, ihtilaflı alan adları üzerinde Şikayet Edilen’e ait herhangi bir hak veya meşru manfaatin olmadığını, ihtilaflı alan adlarının zaten bu tanınmış olma durumu nedeni ile seçilmiş ve tescil edilmiş olduğunu iddia etmektedir.
(iii) Şikayet Edilen’in, ihtilaflı alan adlarını kötü niyetle tescil ettirdiği ve kullandığı;
Şikayet Eden, Şikayet Edilen’in ihtilaflı alan adlarını tescil ettirmesinin ve kullanmasının, Politika’nın 4(b) maddesinde sayılan koşullar çerçevesinde kötü niyetli olduğunu savunmaktadır.
Şikayet Eden, ihtilaflı alan adlarının, kendisine ait olan BOSCH markasına, iltibas oluşturacak kadar benzer olduğunu ve ihtilaflı alan adlarının tescilinin sadece bu maksatla gerçekleştirildiğini, haksız menfaat elde etmeye ve kullanıcıları yanlış yönlendirmeye gayret edildiğini iddia etmektedir. Semt isimleri ile “servis” kelimesinin, tanınmış markalar ile biraraya getirilerek kullanılmasının, tüketicilere daha kolay ulaşmak için kullanılan kötü niyetli bir eylem olduğunu dikkate getirmektedir.
B. Şikayet Edilen
Şikayet Edilen, Şikayet Eden’in şikayet dilekçesinde ileri sürdüğü iddialara cevap vermemiştir.
6. Değerlendirme ve Tespitler
6.1. İdari İşlem Dili
Kurallar’ın 11(a) maddesi uyarınca idari işlem dili, taraflar arasında anlaşma bulunmaması ya da tescil sözleşmesinde aksi yönde düzenlenme bulunmaması halinde tescil sözleşmesinin diliyle aynı dil olacaktır. Tescil Eden Kuruluş’tan alınan bilgiye göre, ihtilaflı alan adlarına ilişkin tescil sözleşmesinin dili Türkçe’dir.
Şikayet, hem İngilizce hem de Türkçe dilinde sunulmuştur. Şikayet Edilen’in, idari işlem dili ile ilgili bir itirazı olmamıştır.
Bu durumda İdari Hakem, idari işlem dilinin Türkçe olmasını, Kurallar’ın 11(a) maddesi uyarınca uygun bulmuştur.
6.2. Esasa İlişkin Hususlar
Şikayet Eden, Politika’nın 4(a) maddesi uyarınca, aşağıdaki üç hususun mevcudiyetini ortaya koymak zorundadır:
(i) İhtilaflı alan adlarının, Şikayet Eden’in üzerinde hak sahibi olduğu markayla aynı veya karıştırılma ihtimali yaratacak derecede benzer olduğunu,
(ii) İhtilaflı alan adıyla ilgili olarak, Şikayet Edilen’in hiçbir hakkının veya meşru menfaatinin bulunmadığını, ve
(iii) İhtilaflı alan adlarının kötü niyetle tescil edildiğini ve kullanıldığını.
Politika’nın 4(a) maddesine göre, bütün bu şartların yerine getirilmesi konusunda ispat yükü Şikayet Eden’dedir.
Ancak, Şikayet Eden’in iddialarına itiraz edilmediği sürece, bu makul iddiaları İdari Hakem tartışılmayan vaka olarak değerlendirebilir, Belupo d.d. v. WACHEM d.o.o., WIPO Dava No. D2004-0110.
A. Aynı veya Karıştırılma İhtimali Yaratacak Kadar Benzer
Hakem, ihtilaflı alan adlarının Şikayet Eden’in iştiraki tarafından tescilli BOSCH markasıyla iltibas oluşturacak kadar benzerlik teşkil ettiği kanaatine varmıştır.
Öncelikle Şikayet Eden, BOSCH markasına ilişkin hukuki işlemde bulunma ve markayı koruma hakkına sahip olduğunu kanıtlamıştır. Sunulmuş belgelere göre, Türkiye dahil olmak üzere birçok ülkede BOSCH markasını tescil ettirmiş olduğunu gösteren yeterince delil ibraz etmiştir.
Ayrıca Hakem, Şikayet Eden’in marka haklarını dikkate alarak, ihtilaflı alan adlarının, Şikayet Eden’e ait BOSCH markasına, iltibas oluşturacak kadar benzer olduğu kanaatine varmıştır. Esasen ihtilaflı alan adları, genel bir kavram olan “servis” kelimesi ve semt isimleri çıkarıldığında, Şikayet Eden’in BOSCH markası ile birebir aynıdır. Bu nedenle Hakem, ihtilaflı alan adlarının tek farkı olan “servis” kelimesinin ve semt isimlerinin eklenmesinin, ayırt edici niteliği olmadığı kanaatine varmıştır. “Ümraniye”, “Üsküdar”, “Sancaktepe”, “Çengelköy” ifadeleri, coğrafi yer belirten semt adları olması nedeniyle, ayırt edicilik teşkil etmemektedir.
Bunun yanısıra, Hakem’in görüşüne göre, ihtilaflı alan adlarının “.com” ve “.net” uzantısıyla kullanımı, söz konusu BOSCH markasıyla iltibas oluşturacak benzerliği ortadan kaldırmaz.
Benzer davalar olan Sanofi-Aventis v. Gideon Kimbrell, WIPO Dava No. D2010-1559, Turkcell Iletisim Hizmetleri A.S. v. Vural Kavak, WIPO Dava No. D2010-0010, Greenbrier IA, Inc. v. Moniker Privacy Services/Jim Lyons, WIPO Dava No. D2010-0017, Zodiac Marine & Pool, Avon Inflatables Ltd and Zodiac of North America Inc. v. Mr. Tim Green, WIPO Dava No. D2010-0024 davalarında, hakemler, tanımlayıcı kelimeler eklemenin, marka ile o markayı bünyesinde bulunduran alan adı arasındaki karıştırılma ihtimalini ortadan kaldırmadığını ifade etmişlerdir.
Bu nedenle Hakem, Şikayet Eden’in Politika madde 4(a)(i)’de öngörülen ilk şartı yerine getirdiği kanaatine varmıştır.
B. Haklar ve Meşru Menfaatler
Politika’daki şartları yerine getirmek için Şikayet Eden, Şikayet Edilen’in ihtilaflı alan adları konusunda herhangi bir hakkının ya da meşru menfaatinin bulunmadığını ispatlamak zorundadır. Ancak, menfi bir durumu ispatlamak, Şikayet Eden için genelde imkansız veya en azından zor olduğundan; Şikayet Eden’in, Şikayet Edilen’in ihtilaflı alan adları üzerinde herhangi bir hakkının veya meşru menfaatinin mevcut olmadığını gösteren durumu ilk bakışta (prima facie) ileri sürmesi halinde, ispat yükümlülüğünün Şikayet Edilen’e geçtiği kabul edilmektedir, Croatia Airlines d.d. v. Modern Empire Internet Ltd., WIPO Dava No. D2003-0455.
İspat yükü kurallarını dikkate alarak, Hakem, Şikayet Eden’in, Şikayet Edilen’in ihtilaflı alan adlarının üzerinde herhangi bir hakkının veya meşru menfaatinin bulunmadığını yeterince ispatladığı kanaatine varmıştır. Özellikle, Hakem, Şikayet Eden’in, Şikayet Edilen’e, BOSCH markasının kullanılması ile ilgili herhangi bir hak veya lisans vermemiş olduğunu yeterince ispatladığı düşüncesindedir.
Şikayet Edilen ise, ihtilaflı alan adlarıyla ilgili herhangi bir hakkının ya da meşru menfaatinin mevcut olduğunu ortaya koymamıştır. Aksi kanıtlanamadığından, Hakem, Şikayet Eden’in iddialarının doğru olduğunu kabul etmiştir.
Üstelik BOSCH tanınmış bir markadır ve Şikayet Edilen’in, ihtilaflı alan adlarını tescil ettirdiği sırada, bu tanınmış markayı bilmemesi mümkün değildir. Zira, kendisi de Türkiye’de ikamet etmektedir. Advance Magazine Publishers Inc. – Vanilla Limited/ Domain Finance Ltd./ Minakumari Periasany, WIPO Dava No. D2004-1068. Tanınmış markalarla ilgili diğer uyuşmazlıklarda verilen kararlara bakıldığında: BSH Home Appliances Corporation of New Bern v Perry Williams, WIPO Dava No. D2005-2121; Robert Bosch GmbH v Lee Young Pyo, WIPO Dava No. D2005-0162, Robert Bosch GmbH v Gurol Yardımcı, WIPO Dava No. D2005-0147. Ayrıca bkz. Scania CV AB – Leif Westlye, WIPO Dava No. D2000-0169.
Bununla birlikte, Şikayet Edilen’in birçok farklı semt adı ile alan adlarını tescil ettirmesi, söz konusu markanın bilinirliği ve tanınmışlığından yararlanmaya çalıştığının göstergesidir.
Bu nedenle, Hakem, Politika’nın madde 4(a)(ii)’de belirtilen şartları yerine getirilmiş olup, Politika’nın ikinci şartı anlamında, Şikayet Eden’in lehine karar vermiştir.
C. Kötü Niyetli Tescil ve Kullanım
Hakem, dosyada yer alan tüm olgu ve durumları dikkate alarak, ihtilaflı alan adlarının Şikayet Edilen tarafından tescil ve kullanımının kötü niyetli olduğu kanaatine varmıştır.
BOSCH markasının dünyadaki tanınmışlık düzeyi ve Türkiye’yi de kapsayan yaygın kullanımı nedeniyle, Hakem, ihtilaflı alan adları tescil edildiğinde, Şikayet Edilen’in, BOSCH markasının varlığından habersiz olmasının düşünülemeyeceği kanaatindedir ve bunun Şikayet Edilen’in kötü niyetinin göstergesi olduğu sonucuna varmıştır.
Ayrıca, Hakem, Şikayet Edilen’in ihtilaflı alan adlarının kullanımı ile haksız menfaat elde etmeye ve kullanıcıları yanlış yönlendirmeye gayret ettiği kanaatine varmıştır.
Hakem, yukarıdakileri dikkate alarak ve dosya içeriğini göz önünde bulundurarak; BOSCH markasının tanınmışlık düzeyi, bu markanın ve Şikayet Eden’e ait yukarıda bahsedilen alan adlarının yaygın ve yoğun kullanımları nedeniyle, Türkiye’de ikamet etmekte olan Şikayet Edilen’in, bu tür markaların varlığından habersiz olmasının düşünülemeyeceği kanaatindedir. Ebay Inc. v. Wangming, WIPO Dava No. D2006-1107; General Electric Company v. CPIC NET and Hussain Syed, WIPO Dava No. D2001-0087.
İhtilaflı alan adlarına bağlı internet sitesi incelendiği zaman, Şikayet Edilen’in, BOSCH marka ürünlere ilişkin teknik hizmet ve servis verdiği görülmektedir. Bu kapsamda, Şikayet Edilen’in, ihtilaflı alan adlarını, Şikayet Eden’le bir bağlantısı olduğu izlenimi yaratmak ve bundan haksız kazanç elde etmek için kullanmış olduğu açıkça görünmektedir.
Siemens AG v. Aydin Uzunoglu, Uzunoglu Bilisim / Domain ID Shield Service Co., Limited, WIPO Dava No. D2016-1711; Aktiebolaget Electrolux v. Uzunoglu Group Ltd Sti., Erol Uzunoglu, WIPO Dava No. D2011-0766 gibi benzer davalarda da, Şikayet Edilen’in bu tarz marka, semt adı kobminasyonları ile oluşturduğu alan adları ile markanın bilinirliği ve tanınmışlığından yararlanmaya çalışarak haksız kazanç elde etme amacı güttüğü tespit edilmiş ve her iki kararda da ihtilaflı alan adları Şikayet Eden’e devredilmiştir.
Ladbroke Group Plc v. Sonoma International LDC, WIPO Dava No. D2002-0131 davasında olduğu gibi, ihtilaflı alan adları ve tescile ilişkin tüm hususları değerlendiren Hakem, Şikayet Edilen’in, ihtilaflı alan adlarını kötü niyetle tescil ettirdiği ve kullanmakta olduğu neticesine varmıştır. Dolayısıyla Hakem, ihtilaflı alan adının tescil ve kullanımının kötü niyetli olduğu ve Şikayet Eden’in Politika’nın 4(a) maddesindeki üçüncü unsuru yerine getirdiğine kanaat getirmiştir.
7. Karar
Yukarıda belirtilen sebepler ışığında İdari Hakem, Politika’nın 4(i) ve Kurallar’ın 15 no’lu maddeleri uyarınca, <boschcengelkoyservisi.com>, <boschsancaktepeservisi.com>, <boschumraniyeservisi.net> ve <boschuskudarservisi.com> alan adlarının Şikayet Eden’e devrine karar vermiştir.
Ankara avukatı olunması nedeniyle Türk Patent’in kararlarına karşı davalar, marka hükümsüzlüğü davaları, patent davaları, tasarım davaları, Türk Patent’in Yeniden İnceleme ve Değerlendirme Kurulu’na(YİDK) karşı davaların yanında marka vekili olunması itibarıyla Türk Patent Markalar Dairesi kararlarına karşı itirazlar, haksız rekabet davaları, alan adı davaları ve tahkimleri ağırlıklı olarak çalışma alanlarımızdır.
Anahtar Kelimeler: marka hukuku, patent hukuku, tasarım hukuku, marka ihlali,tasarım ihlali, patent ihlali, marka tecavüz, patent tecavüzü, tasarım tecavüzü, marka şikayet, patent şikayet, tasarım şikayet, patent ceza, marka ceza, tasarım ceza, haksız rekabe, tasarım dava, patent dava, marka dava, marka tazminat, patent tazminat, tasarım tazminat, marka avukat ankar, tasarım avukat ankara, patent avukat ankara, patent avukat, marka avukat, tasarım avukat, haksız rekabet avukat, haksız rekabet ankara avukat, alan adı patent ihlal, alan adı marka ihlal, alan adı tasarım ihlal, alan adı takim, alan adı WIPO, alan adı ICANN, yetkili servis alan adı, yetkili servis alan adı patent, yetkili servis alan adı marka, yetkili servis tasarım alan adı, alan adı tazminat, alan adı şikayet, alan adı dava, haksız rekabet dava, haksız rekabet avukat, haksız rekabet ankara avukat, haksız rekabet şikayet, haksız rekabet tazminat
