YARGITAY 11. HUKUK DAÄ°RESÄ° E. 2018/5385 K. 2019/6709 T. 24.10.2019
Mahkemece davacıya ait ve teslimi gerçekleÅŸmeyen bagajdan dolayı davalının maddi sorumluluÄŸun VarÅŸova Konvansiyonu ve bazı maddeleri tadil eden 4 numaralı Montreal Protokolü gereÄŸi üst tutarı oranında sınırlandırılması gerektiÄŸi, kaybolan eÅŸyaların da davacıda elem, keder ve yoksunluk yarattığı gerekçesiyle; maddi ve manevi tazminat taleplerinin kısmen kabulüne karar verilmiÅŸtir. Manevi zarar mal varlığında bir azalmayı deÄŸil, kiÅŸilik haklarına vaki tecavüz nedeniyle bir kimsenin duyduÄŸu cismani ve manevi acı ve ızdırabı, elemi ve böylece yaÅŸama zevkinde bir azalmayı ifade eder. 6098 Sayılı TBK’nın 58. maddesine göre, kiÅŸilik hakkının zedelenmesinden zarar gören kiÅŸi, uÄŸradığı manevi zarara karşılık olarak manevi tazminat adı altında bir miktar paranın ödenmesini isteyebilir. Aynı Yasa’nın 114/2. maddesinde ise, haksız fiil sorumluluÄŸuna iliÅŸkin hükümlerin kıyasen sözleÅŸmeye aykırılık hallerine de uygulanacağı belirtilmiÅŸtir. Buna göre, sözleÅŸmeye aykırı bir davranış sebebiyle kiÅŸilik hakları zarar gören kiÅŸinin manevi tazminat talep etme hakkı mevcuttur. Ancak, her borca aykırı davranışın da kiÅŸilik haklarını zedeleyecek nitelikte olduÄŸundan söz edilemez. Manevi tazminata hükmedilebilmesi için borca aykırı davranışın kiÅŸilik haklarını ihlal eder nitelikte olması gerekmektedir. Somut olayda, bagajda bulunan eÅŸyaların günlük kıyafetler olduÄŸunun anlaşılması karşısında bu eÅŸyaların kaybı nedeniyle davacının nasıl manevi zarara uÄŸradığı açıklanmadan manevi tazminat isteminin kabulüne karar verilmesi doÄŸru olmamıştır.
Davacı vekili, müvekkilinin 19/02/2013 tarihinde davalıya ait uçak ile Diyarbakır’dan Ankara’ya yolculuk ettiÄŸini, ancak müvekkilinin 5.000,00 TL’yi aÅŸkın deÄŸerindeki eÅŸyasının bavulu ile birlikte uçağın bagajında kaybolduÄŸunu, bu olay üzerine müvekkilinin davalı kuruma baÅŸvurarak kaybolan bavul ile birlikte içindeki eÅŸyaların bedeli olan 4.730,00 TL’nin kendisine ödenmesini istediÄŸini, ancak davalı kurumun müvekkiline çok düşük bir bedel ödemeyi teklif ettiÄŸini, kaybolan eÅŸyaların bazılarının müvekkiline hediye edilen eÅŸyalar olması nedeniyle müvekkilinin manevi yönden derin acı ve ıstırap duyduÄŸunu ileri sürerek ÅŸimdilik 4.000,00 TL maddi tazminat ile 4.000,00 TL manevi tazminatın yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsilini talep ve dava etmiÅŸtir.
Davalı vekili, müvekkili ortaklık tarafından davacı yolcuya sınırlı sorumluluk kapsamında serbest bagaj taşıma hakkı olan 15 kg üzerinden, 15 kg x 20 USD = 300 USD karşılığı 540,00 TL teklif edildiğini, ancak bu teklifin davacı/yolcu tarafından kabul edilmediğini, davacının geriye dönük olay tarihinden itibaren faiz talep etmesinin hukuken yerinde olmadığını, davacının ancak karar tarihinden itibaren faiz talep edebileceğini, Varşova Konvansiyonunda kayıp bagaj nedeniyle yolcunun uğradığı zararın tazmininde belirlenen prensibin, maddi zararları kapsayan ve taşıyıcının sınırlı sorumluluğunu öngören bir prensip olduğunu, mevzuatta yolcunun manevi zararının ayrıca tazmin edileceğinin kabul edilmediğini, bu olay nedeniyle davacının kişilik haklarına yöneltilen bir saldırının varlığından söz etmek mümkün olmadığından davacının hukuki mesnedi olmayan manevi tazminat talebinin reddinin gerektiğini savunarak, davanın reddini talep etmiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkiÅŸi raporu ve tüm dosya kapsamına göre; Montreal Konvansiyonu’nun 22-b maddesinde yer alan sınırlı sorumluluk hali davacı tarafın özel bildirim yapmadığı gözetilerek 15kg kayıp yük x 19 SDR=285 SDR olup davacının somut olay için davalıdan karşılığı karar tarihine mümkün olan en yakın tarihli SDR/TL kuru ile belirlenmek üzere, 285 SDR’ye tekabül eden TL tutarı kadar maddi tazminat talep edebileceÄŸi, buna göre karar tarihindeki SDR kuru esas alınarak toplam maddi tazminatın 1.683,86TL olduÄŸu ve faizin de dava tarihinden itibaren iÅŸletilmesi gerektiÄŸi, ayrıca kayıp nedeniyle davacı tarafın duyduÄŸu elem, keder, yoksunluktan kaynaklanan kaygı, hak ve nesafet kuralları gereÄŸince duyulan manevi üzüntünün bir nebze de olsa giderilmesi maksadıyla takdiren 3.000,00 TL manevi tazminatın davalı taşıma ÅŸirketinden alınarak davacı tarafa verilmesi gerektiÄŸi gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiÅŸtir.
Kararı taraf vekilleri temyiz etmiştir.
1- )Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davacı vekilinin tüm, davalı vekilinin ise aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazları yerinde değildir.
2- ) Dava, havayolu ile yolcu taşıma sözleÅŸmesinden kaynaklanan maddi ve manevi tazminat istemine iliÅŸkindir. Mahkemece davacıya ait ve teslimi gerçekleÅŸmeyen bagajdan dolayı davalının maddi sorumluluÄŸun VarÅŸova Konvansiyonu ve bazı maddeleri tadil eden 4 numaralı Montreal Protokolü gereÄŸi üst tutarı oranında sınırlandırılması gerektiÄŸi, kaybolan eÅŸyaların da davacıda elem, keder ve yoksunluk yarattığı gerekçesiyle; maddi ve manevi tazminat taleplerinin kısmen kabulüne karar verilmiÅŸtir. Manevi zarar mal varlığında bir azalmayı deÄŸil, kiÅŸilik haklarına vaki tecavüz nedeniyle bir kimsenin duyduÄŸu cismani ve manevi acı ve ızdırabı, elemi ve böylece yaÅŸama zevkinde bir azalmayı ifade eder. 6098 Sayılı TBK’nın 58. maddesine göre, kiÅŸilik hakkının zedelenmesinden zarar gören kiÅŸi, uÄŸradığı manevi zarara karşılık olarak manevi tazminat adı altında bir miktar paranın ödenmesini isteyebilir. Aynı Yasa’nın 114/2. maddesinde ise, haksız fiil sorumluluÄŸuna iliÅŸkin hükümlerin kıyasen sözleÅŸmeye aykırılık hallerine de uygulanacağı belirtilmiÅŸtir. Buna göre, sözleÅŸmeye aykırı bir davranış sebebiyle kiÅŸilik hakları zarar gören kiÅŸinin manevi tazminat talep etme hakkı mevcuttur. Ancak, her borca aykırı davranışın da kiÅŸilik haklarını zedeleyecek nitelikte olduÄŸundan söz edilemez. Manevi tazminata hükmedilebilmesi için borca aykırı davranışın kiÅŸilik haklarını ihlal eder nitelikte olması gerekmektedir. Somut olayda, bagajda bulunan eÅŸyaların günlük kıyafetler olduÄŸunun anlaşılması karşısında bu eÅŸyaların kaybı nedeniyle davacının nasıl manevi zarara uÄŸradığı açıklanmadan manevi tazminat isteminin kabulüne karar verilmesi doÄŸru olmamıştır.
