Fikir ve Sanat Eseleri Kanunu(FSEK) Madde 10 Müşterek Eser Sahipliği
III – Eser sahipleri arasındaki birlik:
Madde 10 – Birden fazla kimsenin iştirakiyle vücuda getirilen eser ayrılmaz bir bütün teşkil ediyorsa, eserin sahibi, onu vücuda getirenlerin birliğidir.
Birliğe adi şirket hakkındaki hükümler uygulanır. Eser sahiplerinden biri, birlikte yapılacak bir muameleye muhik bir sebep olmaksızın müsaade etmezse, bu müsaade mahkemece verilebilir. Eser sahiplerinden her biri, birlik menfaatlerine tecavüz edildiği takdirde tek başına hareket edebilir.
Bir eserin vücuda getirilmesinde yapılan teknik hizmetler veya teferruata ait yardımlar, iştirake esas teşkil etmez.
Birlikte Yaratılan Eserlerin SahipliÄŸi ve Yönetimi: Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu Madde 10’un Açıklaması
Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun 10. maddesi, birden fazla kiÅŸinin katkısıyla oluÅŸturulan ve ayrılmaz bir bütün teÅŸkil eden eserlerin sahipliÄŸini ve yönetimini düzenlemektedir. Bu yazıda, madde 10’un içeriÄŸini ve çeÅŸitli örnekleri ele alarak açıklayacağız.
Eser Sahipleri Arasındaki Birlik
Madde 10’a göre, birden fazla kiÅŸinin iÅŸtirakiyle meydana getirilen eser ayrılmaz bir bütün teÅŸkil ediyorsa, eserin sahibi onu vücuda getirenlerin birliÄŸidir. Bu birlik, adi ÅŸirket hakkındaki hükümlere tabidir. Bu, eserin sahiplerinin bir araya gelerek ortak bir mülkiyet oluÅŸturduÄŸu anlamına gelir.
Örnek: Ortak Yazılan Roman
İki yazarın birlikte yazdığı ve bölünemez bir bütün olarak kabul edilen bir roman düşünelim. Bu durumda, romanın sahipleri yazarların oluşturduğu bir birlik olacaktır. Eserin tüm hakları ve sorumlulukları bu birlik tarafından yönetilir.
Mahkeme İzni ve Menfaatlerin Korunması
Birlik içinde yapılacak bir işlemin bir üye tarafından haklı bir sebep olmaksızın engellenmesi durumunda, mahkeme izniyle bu işlem gerçekleştirilebilir. Ayrıca, birlik menfaatlerine tecavüz edildiği takdirde, her bir eser sahibi tek başına hareket edebilir.
Örnek: Ortak Sergi Projesi
Bir grup sanatçının birlikte oluşturduğu bir sergi projesini düşünelim. Eğer bir sanatçı, serginin belirli bir galeriye taşınmasına haklı bir sebep olmaksızın itiraz ederse, diğer sanatçılar mahkeme izniyle bu işlemi gerçekleştirebilirler. Ayrıca, sergiye zarar verildiğinde her bir sanatçı tek başına dava açabilir.
Teknik Hizmetler ve Yardımlar
Bir eserin oluşturulmasında yapılan teknik hizmetler veya teferruata ait yardımlar, bu birliğe katılım için esas teşkil etmez. Yani, sadece teknik destek sağlayan veya küçük yardımlarda bulunan kişiler, eserin sahibi olarak kabul edilmezler.
Örnek: Film Prodüksiyonu
Bir film prodüksiyonunda yönetmen, senarist ve başrol oyuncuları eserin ana sahipleri olarak kabul edilirken, teknik ekip veya yardımcı roller eserin sahipleri olarak kabul edilmez. Teknik hizmetler, eserin oluşturulmasında önemli olmakla birlikte, sahiplik hakkı vermez.
Sonuç
Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun 10. maddesi, birlikte oluÅŸturulan ve ayrılmaz bir bütün teÅŸkil eden eserlerin sahipliÄŸini ve yönetimini düzenler. Eser sahipleri, adi ÅŸirket hükümlerine tabi bir birlik oluÅŸturur ve bu birlik içinde yapılacak iÅŸlemler, haklı sebeplerle engellenmediÄŸi takdirde mahkeme izniyle gerçekleÅŸtirilebilir. Teknik hizmetler veya küçük yardımlar, bu birliÄŸe katılım için yeterli deÄŸildir. Bu düzenlemeler, ortak yaratılan eserlerin adil ve düzenli bir ÅŸekilde yönetilmesini saÄŸlar.
Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu(FSEK) Madde 9 Eser Sahiplerinin Birden Fazla Olması