Marka hukukuna ilişkin uyuşmazlıklarda sıklıkla gündeme gelen konulardan biri de, marka hükümsüzlüğü ve marka ihlali davası birlikte açılabilir mi sorusudur. Bu yazımızda, her iki dava türünün hukuki mahiyeti, birlikte açılabilirliğine dair uygulama örnekleri ve dikkat edilmesi gereken hususları ele alıyoruz.
📌 Marka Hükümsüzlüğü Davası Nedir?
Marka hükümsüzlüğü davası, 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu’nun (SMK) 25. maddesi uyarınca, markanın tescilinden itibaren belirli süreler içinde, mutlak veya nispi ret nedenlerine dayanılarak açılabilen bir davadır. Bu davada amaç, hukuka aykırı şekilde tescil edilmiş bir markanın sicilden silinmesidir.
📌 Marka İhlali Davası Nedir?
Marka ihlali davası ise SMK m.29 ve devamı hükümleri kapsamında, tescilli bir markanın sahibine tanınan münhasır hakların izinsiz olarak kullanılması durumunda açılır. Bu dava ile ihlalin durdurulması, ürünlerin toplatılması, tazminat gibi talepler gündeme gelir.
🔍 Peki, Bu Davalar Birlikte Açılabilir mi?
Evet, marka hükümsüzlüğü ve marka ihlali davası birlikte açılabilir. Hatta çoğu zaman bu iki dava birbirini tamamlayıcı niteliktedir.
💡 Uygulama Örneği:
Davalı, davacının markasını ihlal ettiği iddiasıyla hakkında marka ihlali davası açılmışsa, davalı da karşı dava şeklinde veya ayrı bir dava ile marka hükümsüzlüğü talebinde bulunabilir. Yargılama sırasında mahkeme, öncelikle markanın hükümsüz olup olmadığını değerlendirir; çünkü hükümsüz bir markaya dayanarak ihlal iddiasında bulunulamaz.
⚖️ Yargıtay Uygulaması:
Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin birçok kararında, hükümsüzlük ve ihlal davalarının birlikte görülmesinin mümkün olduğu, hatta öncelikle hükümsüzlük talebinin değerlendirilmesi gerektiği vurgulanmıştır. Çünkü eğer marka hükümsüz kılınırsa, ihlale ilişkin taleplerin hukuki dayanağı ortadan kalkacaktır.
🧭 Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
Yargılama Stratejisi: Eğer bir marka, hükümsüzlük iddiasına açık bir durumdaysa (örneğin ayırt edici değilse, tanınmış markaya benziyorsa), öncelikle hükümsüzlük talebiyle dava açmak daha etkili olabilir. Zamanaşımı ve Hak Düşürücü Süreler: Marka hükümsüzlüğü davası için 5 yıllık hak düşürücü süreye (SMK m.25/6), ihlal davalarında ise zamanaşımı sürelerine dikkat edilmelidir. Delil Paylaşımı: Her iki davada da farklı türde deliller gerekeceğinden, dava dilekçesinin ve eklerinin titizlikle hazırlanması gerekir.
✅ Sonuç
Marka hükümsüzlüğü ve marka ihlali davası birlikte açılabilir ve uygulamada bu oldukça yaygın bir durumdur. Ancak bu davaların stratejik öncelikleri, delil yapısı ve hukuki sonuçları farklı olduğundan, birlikte açılmadan önce hukuki danışmanlık alınması tavsiye edilir.
Unutulmamalıdır ki; geçersiz bir markaya dayalı olarak açılan ihlal davası, mahkemeden olumsuz sonuç alma riski taşır. Bu nedenle hem markanın geçerliliği hem de ihlal olup olmadığı, birlikte değerlendirilmelidir.
📬 Daha fazla bilgi veya danışmanlık için:
Email: emre@emrekurt.av.tr
WhatsApp: 0551 942 20 34
🔎 İlgili Anahtar Kelimeler:
#marka #hükümsüzlük #markaİhlali #markaHükümsüzlüğüVeİhlalDavası #fikrihaklar #SMK #markahukuku #hukukblogu #wordpresshukuk