📌 Giriş
AB marka hukukunda, kısmi iptal (partial revocation) ve kısmi hükümsüzlük (partial invalidity) davalarında sıkça karşılaşılan kavramlardan biri “some of the goods or services” ifadesidir. Bu kavram, AB Marka Tüzüğü (Regulation (EU) 2017/1001 – “EUTMR”) m. 58(2) çerçevesinde, markanın yalnızca bazı mallar veya hizmetler bakımından iptal edilmesini düzenler.
Ancak uygulamada asıl tartışma, bu “bazı mallar”ın nasıl belirleneceği noktasında çıkar. İşte burada homojen kategori / alt kategori testi devreye girer.
Aladin (T-126/03) kararında ortaya konan prensipler ve T-144/24 (Bouwbenodigdheden Hoogeveen BV v EUIPO) kararında yinelenen yaklaşım, bu testin nasıl uygulanacağını netleştirmiştir.
📚 Hukuki Çerçeve
1. EUTMR m. 58(2) – Kısmi İptal Mantığı
Maddeye göre:
“Markanın yalnızca bazı mallar veya hizmetler bakımından kullanımının ispatlanması halinde, marka bu mallar veya hizmetler bakımından korunmaya devam eder.”
Bu hüküm, kısmi koruma prensibini getirir: Kullanım ispatı yapılan mallar/hizmetler korunur, diğerleri iptal edilir.
2. Nice Sınıflandırmasının Rolü
Nice sınıflandırması, malları/hizmetleri sistematik olarak ayırır, ancak idari amaçlıdır ve tek başına markanın kapsamını belirlemez. Homojenlik testinde, sınıf numarası yardımcı bir faktördür ama belirleyici değildir.
🔍 Homojen Kategori / Alt Kategori Testi
A. Testin Amacı
Tescildeki mallar veya hizmetler arasında amaç, kullanım ve tüketici algısı bakımından tutarlı bir bütün oluşturup oluşturmadığını belirlemek.
B. Testin Adımları
Kapsam Analizi Tescil metnindeki mal/hizmet tanımı incelenir. Nice açıklamaları referans alınır, ancak bağlayıcı değildir. Kullanımın Belirlenmesi Hangi mallar/hizmetler için gerçek kullanım ispatlandığı ortaya konur. Homojenlik Değerlendirmesi Amaç/planlanan kullanım aynı mı? Dar, bölünemez kategori → Kısmi kullanım tüm kategoriye yayılır. Geniş, farklı alt kategoriler → Her alt kategori için ayrı kullanım ispatı gerekir.
⚖️ Önemli İçtihatlar
1. Aladin/T-126/03
Mahkeme, “some of the goods” ifadesinin tescildeki tüm ticari varyasyonları kapsamadığını, ancak tutarlı bir alt kategori varsa toplu olarak değerlendirilebileceğini vurgulamıştır.
2. ACTC/C-714/18 P
CJEU, homojen kategori değerlendirmesinde tüketici bakış açısının ve özellikle amaç/planlanan kullanımın belirleyici olduğunu kabul etmiştir.
3. T-144/24 – Bouwbenodigdheden Hoogeveen BV v EUIPO
Olay: “Air vents” (hava menfezleri) hem metal (Class 6) hem metal dışı (Class 19) olarak tescilli. Uyuşmazlık: Metal hava menfezleri için kullanım ispatı, metal dışı hava menfezleri için de geçerli sayılabilir mi? Karar: Nice sınıf farkı tek başına homojenlik iddiasını çürütmez. EUIPO’nun, tarafın “aynı homojen kategori” argümanını tartışmadan reddetmesi gerekçe eksikliği sayıldı ve karar bu kısımda iptal edildi.
📊 Örnek: Hava Menfezleri Homojenlik Analizi
Özellik
Metal Hava Menfezi (Class 6)
Metal Dışı Hava Menfezi (Class 19)
Amaç
Havalandırma sağlamak
Havalandırma sağlamak
Kullanım Alanı
Bina içi/dışı
Bina içi/dışı
Tüketici Algısı
Fonksiyon odaklı ürün
Fonksiyon odaklı ürün
Teknik Farklılık
Malzeme
Malzeme
Homojenlik Sonucu
Aynı homojen kategori
Aynı homojen kategori
🛠 Uygulamada Stratejik Önemi
Kısmi iptal savunmaları: Kullanımın aynı homojen kategoriye yayıldığı savunması yapılabilir. Tescil stratejisi: Tanımlar dar tutulursa kullanım ispatı yükü hafifler. Delil sunumu: Kategori içindeki tüm mallara hitap eden deliller hazırlanmalı.
📝 Sonuç
Homojen kategori/alt kategori testi, AB marka hukukunda kısmi iptal davalarının gidişatını belirleyen kritik bir ilkedir.
Aladin kararıyla temeli atılan ve T-144/24 ile pekiştirilen bu test, kullanım ispatının kapsamını doğru belirlemek için vazgeçilmezdir.
Anahtar prensip: Sınıf numarası değil, amaç, kullanım ve tüketici algısı belirleyicidir.
📌 Kaynaklar:
Regulation (EU) 2017/1001, m. 58(2) GC, Aladin, T-126/03 CJEU, ACTC, C-714/18 P GC, Bouwbenodigdheden Hoogeveen BV v EUIPO, T-144/24
İşte makalenizin sonuna ekleyebileceğiniz, çok profesyonel bir Call to Action (CTA) bölümü:
📞 Uzman Desteği Alın
Kısmi iptal ve kullanım ispatı davalarının sonucunu doğrudan etkileyebilecek stratejik bir unsurdur.
Eğer markanızın korunma kapsamı, kullanım delillerinizin yeterliliği davalarınız hakkında profesyonel hukuki destek almak istiyorsanız, deneyimli ekibimiz ile iletişime geçin;
📧 E-posta: emre@emrekurt.av.tr
📱 WhatsApp: +90 551 942 20 34
#ABMarkaHukuku #EUIPOKararı #HomojenKategoriTesti #AladinKararı #T14424 #Markaİptali #Kısmiİptal #MarkaKoruması #Kullanımİspatı #FikriMülkiyet #TicariMarka #MarkaHukuku #AvrupaBirliğiHukuku #MarkaStratejisi #IPLaw #TrademarkLaw #GeneralCourt #EUTMR #EUIPO