Bir kişinin vefatından sonra miras kalan mallar yalnızca Türkiye’de değil, yurt dışında da bulunabiliyor. Özellikle İngiltere’de malvarlığı bulunan Türk vatandaşları açısından şu soru sıkça gündeme geliyor:
➡️ Yurtdışındaki mallarda Türk hukukundaki “saklı pay” mı uygulanır, yoksa malın bulunduğu ülkenin hukuku mu geçerlidir?
Bu yazıda, İngiltere örneği üzerinden konuyu detaylıca inceliyoruz.
📌 Türk Hukukundaki Genel Kural (MÖHUK m.20)
Kural: Miras, ölen kişinin millî hukukuna tabidir. İstisna: Taşınmaz mallar, bulundukları ülkenin hukukuna tabidir.
👉 Yani Türk vatandaşı biri vefat ettiğinde, kural olarak Türk miras hukuku uygulanır. Ancak Londra’daki bir ev için İngiliz hukuku devreye girer.
⚖️ Saklı Pay: Türkiye’de Var, İngiltere’de Yok
Türkiye’de (TMK m. 506 vd.) Çocuklar, sağ kalan eş, bazı hallerde anne-baba, saklı pay sahibidir. Vasiyet veya miras sözleşmesi ile tamamen mirastan çıkarılamazlar. Saklı pay, yasal miras payının belirli bir oranıdır ve korunur. İngiltere’de Saklı pay sistemi yoktur. “Freedom of disposition” ilkesi vardır → Kişi vasiyetinde malını istediği gibi bırakabilir. Vasiyet yoksa “Intestacy Rules” devreye girer. Dışlanan yakınlar, mahkemeden “reasonable financial provision” talep edebilir ama bu, otomatik hak değildir, dava açmayı gerektirir.
🌍 Pratik Örnek
İstanbul’daki bir daire → Türk hukuku uygulanır → Saklı pay devreye girer. Londra’daki bir ev → İngiliz hukuku uygulanır → Saklı pay yoktur, vasiyet serbestisi vardır.
Yani aynı miras bırakanın malvarlığı farklı ülkelerde ise, birden fazla hukuk sistemi devreye girebilir.
❓ Sık Sorulan Sorular (SSS)
1. Yurt dışındaki taşınmazlar için hangi mahkeme yetkilidir?
➡️ Malın bulunduğu ülkenin mahkemesi yetkilidir. Londra’daki ev için İngiliz mahkemeleri devreye girer.
2. Türk mahkemesi İngiltere’deki ev için saklı pay uygulayabilir mi?
➡️ Hayır. İngiltere’deki taşınmaz için İngiliz hukuku geçerlidir.
3. İngiltere’de dışlanan mirasçılar hiçbir hak iddia edemez mi?
➡️ Edebilirler. “Inheritance (Provision for Family and Dependants) Act 1975” kapsamında, “makul mali destek” talebiyle dava açılabilir. Ancak bu otomatik bir hak değildir.
4. Vasiyetname yapılmazsa ne olur?
➡️ İngiltere’de “Intestacy Rules” devreye girer ve miras kanunda belirlenen sıraya göre dağıtılır.
💡 Sonuç
Türk hukukundaki saklı pay ilkesi yalnızca Türkiye’deki mallar için geçerlidir. İngiltere’deki mallar söz konusu olduğunda, İngiliz hukuku uygulanır ve miras bırakan malını vasiyetname ile istediği gibi dağıtabilir. Bu nedenle, özellikle birden fazla ülkede malvarlığı olan kişilerin uluslararası miras planlaması yapması büyük önem taşır.
📞 Yurt dışında bulunan mallarınızın miras yoluyla intikali, İngiltere’de miras davaları ve saklı pay konularında hukuki destek almak isterseniz bize ulaşabilirsiniz:
zeki@zeklegal.co.uk | +44 7748 245 895