Türkiye’de bir buluş için patent başvurusu yapmak, yalnızca teknik bir süreç değil; aynı zamanda ticari geleceğinizi doğrudan etkileyen stratejik bir karardır. Patent, Sınai Mülkiyet Kanunu’nun (SMK, 6769) sağladığı en güçlü haklardan biridir. Doğru adımlarla başvurulan patent, yatırımcıya güven verir, rakipler karşısında avantaj sağlar ve girişiminizin temel varlığı haline gelir. Ancak hatalı adımlar, aylarca süren emeği ve yüksek maliyetleri boşa çıkarabilir.
💡 İşte SMK çerçevesinde, her mucidin kendisine sorması gereken 7 kritik soru👇
1️⃣ Buluşum gerçekten yeni mi? (SMK m. 82 – Yenilik)
Patent, ancak “yeni” olan buluşlara verilir. SMK m. 82 uyarınca, başvuru tarihinden önce dünyanın herhangi bir yerinde kamuya açıklanmış bilgi, doküman veya kullanım buluşun yeniliğini ortadan kaldırır.https://www.emrekurt.av.tr/blogs/2023/11/20/smk82-patenttescilininsatlari/
🔎 İpucu: “Ben daha önce görmedim” yeterli değildir. Türk Patent ve Marka Kurumu (TÜRKPATENT) veritabanı, EPO (Espacenet) ve WIPO sistemlerinde araştırma yapın. Profesyonel bir araştırmacı veya patent vekilinden destek almak çok daha güvenlidir.
2️⃣ Buluşumu yeterince ayrıntılı tarif ettim mi? (SMK m. 92 – Tarifname)
SMK’ya göre patent başvurusu, buluşun ilgili teknik alanda uzman kişilerce uygulanabilecek şekilde açık ve ayrıntılı tarif edilmesini zorunlu kılar. Yetersiz tarifname, başvurunun reddi veya sonradan hükümsüzlüğüne yol açabilir. https://www.emrekurt.av.tr/blogs/2023/11/30/smk93-tarifnameistemler/
🛠️ İpucu: Tarifnameyi bir kullanım kılavuzu gibi yazın. Şemalar, formüller, teknik çizimler ve farklı uygulama varyasyonlarını mutlaka ekleyin.
3️⃣ Hangi sorunu çözüyorum? (Buluş basamağı – SMK m. 83)
Patentlenebilirlik için yalnızca yenilik yeterli değildir. Buluş, “tekniğin bilinen durumuna aşikâr bir katkı sağlamalıdır.” Bunun yolu, hangi problemi çözdüğünüzü net anlatmaktan geçer. https://www.emrekurt.av.tr/blogs/2023/11/21/smk83-patentisbirligianlasmasi-avrupapatentsozlesmesi/
📌 Örnek:
Problem: Soğutma sistemlerinde enerji kaybı yüksek. Çözüm: Isı geri kazanımlı, modüler soğutma ünitesi.
Bu netlik, hem incelemede hem de olası davalarda iddianızı güçlendirir.
4️⃣ Hak sahipliği kimde? (SMK m. 109 – Buluş üzerindeki hak)
SMK m. 109’a göre patent hakkı, kural olarak buluşu yapan mucide aittir. Ancak iş ilişkisi, hizmet sözleşmesi veya işveren talimatı kapsamında geliştirilen buluşlarda hak sahipliği farklılık gösterebilir. https://www.emrekurt.av.tr/blogs/2023/12/20/smk109-patentistemehakki/
🖋️ İpucu: Ortak mucitlik durumlarında, buluş sahiplerini doğru şekilde belirtin. İşveren-çalışan ilişkilerinde mutlaka yazılı devir/atama belgelerini alın. Aksi halde ileride hükümsüzlük ve lisans sorunları doğabilir.
5️⃣ Çizimlerim ve teknik verilerim yeterli mi? (SMK m.92)
Başvuruya çizim eklemek zorunlu değilse de çoğu zaman teknik açıklamayı destekler. Deney sonuçları, prototip fotoğrafları veya mühendislik çizimleri, başvurunun kabul şansını artırır.https://www.emrekurt.av.tr/blogs/2023/11/30/smk93-tarifnameistemler/
📷 İpucu: Profesyonel çizimler yaptırın. TÜRKPATENT incelemelerinde net ve eksiksiz çizimler büyük avantaj sağlar.
6️⃣ Hangi başvuru yolunu seçmeliyim? Patent mi Faydalı Model mi?
SMK’ya göre Türkiye’de buluşunuzu korumanın iki ana yolu vardır:
Patent (SMK m. 82 vd.) 20 yıl koruma süresi sağlar. Yenilik, buluş basamağı ve sanayiye uygulanabilirlik şartlarını taşımalıdır. Araştırma ve inceleme raporlarına tabidir. En güçlü ve uzun vadeli korumadır.
Faydalı Model (SMK m. 142 vd.) 10 yıl koruma süresi sağlar. Yenilik ve sanayiye uygulanabilirlik aranır, ancak buluş basamağı şartı aranmaz. İnceleme süreci daha hızlı ve daha düşük maliyetlidir. Genellikle KOBİ’ler ve hızlı ticarileştirme hedefleyen girişimler için tercih edilir. Ancak, yöntemler ve kimyasal maddeler gibi bazı buluşlar faydalı modelle korunamaz.https://www.emrekurt.av.tr/blogs/2024/02/16/smk142-faydalimodel/
💡 Öneri:
Eğer buluşunuz uzun vadeli yatırım, Ar-Ge ve uluslararası genişleme potansiyeli taşıyorsa patent başvurusu yapın. Eğer buluşunuz pratik, üretime hızla uyarlanabilir ve kısa sürede pazara sunulacaksa faydalı model daha uygun olabilir.
💡 Not: Özellikle KOBİ’ler ve startuplar, faydalı modeli hızlı ve uygun maliyetli bir alternatif olarak değerlendirebilir. Ancak yenilik kriteri faydalı modelde de aranır.
7️⃣ Uzun vadeli mali yükümlülüklere hazır mıyım? (SMK m. 101 – Yıllık ücretler)
Patent yalnızca başvuru ücretiyle sınırlı değildir. Araştırma, inceleme ve yıllık ücretler düzenli olarak ödenmelidir. Ödeme yapılmazsa patent hakkı düşer.
💰 İpucu: Bütçenizi sadece başvuru anına değil, 20 yıllık koruma süresine göre planlayın. Aksi takdirde umut vadeden bir buluş, yalnızca ödeme ihmali nedeniyle korumasız kalabilir.
🎯 Sonuç: SMK’ya Göre Hazırlıksız Başlamayın
Patent başvurusu, yalnızca bir idari işlem değildir. SMK hükümlerine uygun, doğru hazırlanmış bir dosya:
Daha güçlü ve savunulabilir bir hak yaratır, Yatırımcıların güvenini artırır, Lisans ve ticari değer yaratma potansiyelini yükseltir.
Patent başvurusu yapmadan önce bu 7 soruya dürüstçe yanıt veren mucitler, çok daha sağlam bir stratejik konum elde eder.
🔗 İletişim & Destek
Patent başvurusu sürecinde profesyonel destek almak için bizimle iletişime geçin:
📧 emre@emrekurt.av.tr
📱 0551 942 20 34
#Patent #SMK #SınaiMülkiyet #FikriMülkiyet #Buluş #PatentBaşvurusu #Yenilik #Inovasyon #Startup