Gayrimenkul alırken ödeyeceğiniz Stamp Duty Land Tax (SDLT); mülkün türüne (konut/ticari), konumuna, alıcının durumuna (ilk ev, ek konut, şirket, yurtdışı yerleşik vb.) ve bazı indirim/istisnalara göre değişir. Aşağıdaki akış, “Hangi adımda neye bakmalıyım?” sorusuna pratik bir cevap verir.
1) Nerede alıyorsunuz?
🔵 İngiltere & Kuzey İrlanda: SDLT uygulanır.
🔵 İskoçya: LBTT (farklı rejim).
🔵 Galler: LTT (farklı rejim).
2) Mülk türünü belirleyin
Konut (residential) Ticari/diğer (non-residential) Karma (mixed-use) → genellikle non-residential kuralları uygulanır.
3) Alıcı profili (surcharges ve özel kurallar)
İlk Ev Alıcısı (First-Time Buyer): 1 Nisan 2025 itibarıyla ilk kez ev alanlara yönelik muafiyet/indirimin eşikleri değişti. Uygunluk ve sınırlar için HMRC sayfasını kontrol edin. Ek Konut (Additional Dwelling): 31 Ekim 2024’ten itibaren “ek konut” için uygulanan ilave oran %5’e yükseltildi (standart oranların üzerine). Güncel bantlar HMRC rehberinde yer alır. Yabancı (Non-Resident) Alıcı: Konut alımlarında +%2 ek “non-resident surcharge” uygulanır (yerleşiklik testi, 365 günlük “relevant period” içinde 183 gün kuralı). Şirket/“Non-Natural Person”: £500k üzeri konut alımlarında tek oranlı yüksek vergi 31.10.2024’ten itibaren %17. Bazı ticari kullanımlarda istisna/relief olabilir.
4) “Consideration” kapsamını netleştirin
Satın alma bedeli (premium) + (varsa) bağlantılı işlemler (linked transactions) + (kiralamalarda) kira vb. unsurlar dikkate alınır. Kira (lease) için SDLT, net present value (NPV) üzerinden de hesaplanabilir; konut kiralarında NPV belirli eşiği aşarsa kira kısmı için sabit oran uygulanır (HMRC kira/NPV rehberi ve örnekler).
5) İndirim/istisna var mı?
First-Time Buyer Relief (1 Nisan 2025 sonrası sınırlar değişti). Multiple Dwellings Relief (MDR): 1 Haziran 2024’ten itibaren kaldırıldı (sözleşmesi 6 Mart 2024’ten önce imzalanan bazı işlemler geçiş kuralıyla yararlanabilir). Ayrıca 6+ konut alımlarında artık non-residential oranlar uygulanır.
6) Hesaplama
Oran ve eşikler dönemsel değişebildiği için HMRC hesaplayıcı/rehber üzerinden hesap yapın; ek konut (+%5), non-resident (+%2) ve şirket (+%17 slab) etkilerini ayrıca uygulayın.
7) Beyan ve ödeme süresi
Etkin tarihten (genelde tamamlanma günü) itibaren 14 gün içinde SDLT beyannamesi gönderilmeli ve vergi ödenmelidir. “Etkin tarih” bazı hallerde (ör. possession, ilk kira, substantial performance ≥%90 ödeme) tamamlanmadan da önce olabilir.
8) Hangi işlemlerde beyan gerekmeyebilir?
Bazı düşük bedelli veya belirli kira işlemlerinde beyan zorunluluğu yoktur (ör. 7 yıldan uzun kiralarda premium < £40,000 ve yıllık kira < £1,000 ise vb.). Ayrıntılar ve istisnaların tam listesi için HMRC rehberine bakın.
9) Sonradan iade (refund) ihtimali
“Ek konut” ödediyseniz ve eski ana konutu 3 yıl içinde sattıysanız, ilave kısım için iade başvurusu yapabilirsiniz (süre şartları HMRC’de).
10) Sık yapılan hatalar (uyarı)
“Konut-dışı” saydırma/inhabitable iddiaları, yapay alt işlem kurguları vb. riskli yaklaşımlar ağır ceza ve faize yol açabilir; HMRC bu alanı yakından denetler. Profesyonel danışmanlıkla ilerleyin. (Genel uyum hataları için HMRC mevzuat rehberlerine bakın.)
Uygulama İçin Mini Kontrol Listesi
İngiltere/Kuzey İrlanda mı? Mülk türü: konut / ticari / karma? Alıcı tipi: ilk ev / ek konut / non-resident / şirket? İlgili relief var mı? (FTB; MDR artık yok—geçiş var) Kira/lease var mı? NPV ve premium dahil mi? HMRC üzerinden hesap yapıldı mı? 14 gün içinde beyan + ödeme planlandı mı? Gerekirse iade şartları takibe alındı mı?
SSS (Kısa)
“Tablo yerine nereden bakacağım?”
→ HMRC’nin güncel ek konut (HRAD) ve non-resident sayfaları ile corporate %17 sayfası, en doğru referanstır.
“MDR kalktı; 6+ daire alıyorum, ne olacak?”
→ 1 Haziran 2024’ten itibaren MDR yok; 6+ alımlarda non-residential oranlar uygulanıyor.
“Beyan süresi kaç gün?”
→ Etkin tarihten itibaren 14 gün (çalışma günü değil, takvim günü).
İletişim
İngiltere’de SDLT hesaplama, sözleşme planlaması ve HMRC beyan süreçlerinde destek için:
📧 zeki@zeklegal.co.uk
📱 WhatsApp: +44 7748 245 895
#StampDuty #SDLT #UKProperty #PropertyTax #UKLaw #UKRealEstate #PropertyInvestment #BuyToLet #FirstTimeBuyer #LegalAdvice #EmreKurt