📌 Karar Numarası: CJEU, C-452/24 (Sánchez Romero Carvajal Jabugo S.A.U. v. Embutidos Monells S.A.)
Mahkeme: Avrupa Birliği Adalet Divanı (CJEU)
Karar Tarihi: 10 Temmuz 2025
Konu: Kötü niyetle yapılan marka başvurularının zamanaşımı ve sessiz kalma (acquiescence) ile korunup korunamayacağı
📝 Kararın Özeti
CJEU, 10 Temmuz 2025 tarihli kararında, kötü niyetle yapılan marka başvurularının zamanla “meşrulaşamayacağına” hükmetti. Somut olayda, “5J” markasının sahibi Carvajal, rakibi Monells’in “5Ms” ve “5Ps” markalarını kötü niyetle tescil ettirdiğini ileri sürerek iptal talebinde bulundu.
Carvajal, kötü niyetle tescil iddiasını şu gerekçelere dayandırdı:
🔵 Kendisi, 1999’dan beri “5J” markasının AB tesciline sahipti ve bu marka piyasada tanınmış bir konuma gelmişti.
🔵 Rakibi Monells, 2011 ve 2012’de “5Ms” ve “5Ps” ibarelerini aynı ürünler (et ürünleri, jambon vb.) için tescil ettirdi.
🔵 Bu işaretler, hem görsel hem de fonetik olarak Carvajal’ın “5J” markasına yakın çağrışımlar yaratıyor, dolayısıyla tüketicilerde bağlantı kurma ihtimali vardı. Monells’in amacı, kendi markasını özgün bir işaretle ayırt etmek değil, Carvajal’ın markasının itibarı ve tanınırlığından haksız fayda sağlamak, pazarda karışıklık yaratmak ve rakibinin ticari çıkarlarını bilinçli şekilde zedelemekti.
Kısacası Carvajal, Monells’in marka başvurularını dürüst ticari rekabet niyetiyle değil, rakibini zor durumda bırakmak ve “5J” markasının gücünden haksız avantaj elde etmek amacıyla yaptığını ileri sürerek kötü niyet iddiasında bulundu
Monells ise Carvajal’ın bu markaların kullanımına 5 yıl boyunca sessiz kalmasını gerekçe göstererek iptal davasının reddini istedi. Ancak CJEU, kötü niyetin mutlak hükümsüzlük sebebi olduğunu, bu nedenle sessiz kalma (acquiescence) kuralının kötü niyetli tescillere karşı ileri sürülemeyeceğini belirtti. Mahkeme ayrıca kötü niyetin tescil anında değerlendirilmesi gerektiğini, markayı iptal ettirmek isteyenin bunu delillerle ortaya koyması gerektiğini vurguladı. Böylece AB marka hukukunda “zaman kötü niyeti iyileştirmez” ilkesi açıkça teyit edilmiş oldu.
📖 Kararın Sade Özeti
Kötü niyetle yapılan marka tescilleri, üzerinden yıllar geçse bile iptal edilebilir. Bir marka sahibi, rakibinin markasını uzun süre kullandığını bilse ve itiraz etmese bile, eğer o marka kötü niyetle tescil edilmişse, her zaman iptal davası açabilir. Ancak iptal talebinde bulunan kişi, kötü niyetin tescil başvurusu sırasında mevcut olduğunu somut delillerle ispatlamak zorundadır.
💡 Yorum
Bu karar, özellikle Türkiye’de de önem arz eden “sessiz kalma yoluyla hak kaybı” tartışmalarına ışık tutuyor. Zira Yargıtay uygulamasında da 5 yıllık süreler hak kaybı doğurabiliyor. Ancak CJEU’nun yaklaşımı, kötü niyetli tescillerin mutlak hükümsüzlük sebebi olduğu yönünde kesinlik kazandırıyor. Bu, marka sahiplerine kötü niyetli rakiplerine karşı güçlü bir silah sunuyor. Türk hukukunda da kötü niyet kavramının SMK m. 25 kapsamında mutlak hükümsüzlük sebebi sayılması, AB içtihadıyla paralel bir güvence sağlıyor.
❓ Sık Sorulan Sorular
1. Kötü niyetle yapılan marka başvurusu nedir?
Markanın tescil edilmesindeki amaç dürüst ticari rekabet değil de rakibi engellemek veya haksız kazanç sağlamak ise kötü niyet söz konusudur.
2. Sessiz kalma (acquiescence) ne demektir?
Bir markanın sahibi, başka bir markanın 5 yıl boyunca kullanılmasına ses çıkarmadığında, normalde artık bu markaya itiraz edemez.
3. Kötü niyetli tescillerde bu kural geçerli midir?
Hayır. CJEU kararına göre kötü niyetli tescillere karşı her zaman iptal davası açılabilir.
4. Kötü niyet nasıl ispatlanır?
Başvuru anındaki yazışmalar, pazarlıklar, rakibin davranışları veya haksız talepleri kötü niyeti gösterebilir.
5. Türkiye’de durum nedir?
SMK m. 25 gereği kötü niyet mutlak hükümsüzlük sebebidir ve AB’deki gibi zamanaşımı olmadan her zaman ileri sürülebilir.
📞 İletişim
📧 emre@emrekurt.av.tr
📱 WhatsApp: 0551 942 20 34
🔖 Hashtags
#markahukuku #badfaith #kötüniyet #CJEU #avrupaadaletdivanı #sessizkalma #haklarınkaybı #smk #markaihlali #emrekurt