Birleşik Krallık’ta vize ve göçmenlik kuralları zaman zaman değişir. Hükümet bu değişiklikleri yapabilir, ama bunları adil bir şekilde uygulamak zorunda. Bu yazıda, 2008’de verilen bir mahkeme kararını inceleyeceğiz. Bu karar, göç kurallarının geriye dönük (yani geçmişe yönelik) uygulanmasının yanlış olabileceğini söylüyor. Karar, Yüksek Beceri Göçmen Programı (HSMP) ile ilgiliydi ve mahkeme, hükümetin yeni kuralları eski göçmenlere dayatmasının haksız olduğuna hükmetti.
Biz bu kararı, 2025’te önerilen Süresiz Kalma İzni (ILR) değişikliklerine uygulayabilir miyiz diye bakacağız. Özellikle 10 yıllık uzun süreli ikamet yolu etkilenecek. Bu yazı, avukat olmayan sıradan vize sahipleri için basit bir dille yazıldı. Hukuki terimleri az tuttuk ve açıkladık. Amacımız, durumu kolayca anlamanızı sağlamak.
2008 Kararı Ne Hakkındaydı?
2006’da İçişleri Bakanlığı, HSMP adlı bir vize programının kurallarını değiştirdi. Yeni kurallar, İngilizce sınavı ve puan sistemi gibi şartlar ekledi. En önemlisi, bunları zaten İngiltere’ye gelmiş göçmenlere geriye dönük uyguladı. Örneğin, yerleşim hakkı için gereken ikamet süresi 4 yıldan 5 yıla çıkarıldı ve bu değişiklik eski göçmenleri de etkiledi.
HSMP Forum Ltd adlı bir grup, bunu mahkemeye taşıdı. Yüksek Mahkeme Yargıcı Mr. Justice Sullivan, hükümetin yanlış yaptığına karar verdi. Neden mi?
- Göçmenler, İngiltere’ye geldikleri zamanki kurallara güvenerek hayatlarını düzenlemişti. Yeni kurallar, bu güveni bozuyordu.
- Bu, “oyun ortasında kuralları değiştirmek” gibiydi ve adil değildi.
- Hükümet, kuralları değiştirebilir ama bunları eski göçmenlere zorla uygulayamaz.
Sonuçta, mahkeme eski göçmenlerin orijinal kurallara göre başvurabileceğini söyledi. Bu karar, göçmenlik hukukunda önemli bir örnek oldu.
Karara No: Dava numarası [2008] EWHC 664 (Admin), karar tarihi 2008 yılı. Mahkeme, meşru beklenti (yani haklı güven) ilkesini vurguladı.
2025 ILR Değişiklikleri Nedir?
2025’te İşçi Partisi hükümeti, göç kurallarını yenilemek için bir belge yayınladı: “Göç Sisteminde Kontrolü Yeniden Sağlama”. Bu, ILR’yi (Süresiz Kalma İzni) “Kazanılmış Yerleşim” diye bir sisteme dönüştürüyor. Amaç, göçü azaltmak ve ekonomiye katkı sağlayanları ödüllendirmek.
Ana değişiklikler:
- Çoğu vize için ILR alma süresi 5 yıldan 10 yıla çıkıyor. Bu, iş vizeleri, aile vizeleri gibi birçok yolu etkiliyor.
- Süre, kişiye göre değişebilir:
- Yüksek maaşlı (yılda 50.270 sterlin üstü) veya kamu işinde çalışanlar için hala 5 yıl.
- Orta seviye işlerde çalışanlar için 15 yıla kadar.
- Mülteciler için 20 yıl (bazı programlar hariç).
- Yasadışı girenler için 30 yıla kadar.
- Ek şartlar: B2 seviye İngilizce ve en az 12.570 sterlin yıllık gelir.
- 10 yıllık uzun süreli ikamet yolu kaldırılıyor. Bu yol, farklı vizelerle 10 yıl kalanların ILR almasını sağlıyordu.
Bu değişiklikler Nisan 2026’da başlayacak. Hükümet, görüş almak için 12 Şubat 2026’ya kadar halka soruyor. Özellikle “geçiş kuralları” (yani eski göçmenleri nasıl etkileyeceği) tartışılıyor.
Bu Karar, Yeni Kurallara Uygulanır mı?
Yeni kuralların en sorunlu kısmı, geriye dönük uygulanması. Belgeye göre, ILR’si olmayan herkes etkilenecek. Yani, şu an 5 yıllık yolda olan biri, birden 10 yıla uzatılmış olabilir. Bu, yerleşim hakkını geciktirir.
2008 kararı burada devreye giriyor. O davada da ikamet süresi geriye dönük uzatılmıştı ve mahkeme bunu yanlış bulmuştu. Benzerlikler:
- Eğer siz 5 yıllık kurallara göre İngiltere’ye geldiyseniz ve hayatınızı buna göre kurduysanız, yeni kurallar bu güveni bozabilir. 2008 kararı, bunu “açık haksızlık” olarak görüyor.
- Mahkeme, göç kurallarının geriye dönük değişmesinin yargıya taşınabileceğini söylüyor. Uzmanlar, hükümetin bu eski kararı dikkate alması gerektiğini belirtiyor.
- Eğer yeni kurallar yasalaşırsa, gruplar mahkemeye gidebilir. Ama hükümet, görüşler sonucu “geçiş kuralları” ekleyerek (örneğin, belirli süre kalanları koruyarak) sorunu çözebilir.
Öte yandan, hükümet göç kurallarını değiştirme hakkına sahip. Eğer değişiklikler adil gerekçelerle yapılırsa ve aşırı haksızlık yaratmazsa, mahkeme kabul edebilir.
Ne Yapmalısınız?
Bu karar, yeni kurallara karşı güçlü bir dayanak olabilir. Eğer etkileniyorsanız:
- Mevcut kurallara göre hızlıca ILR başvurusu yapın.
- Değişiklikler hakkında güncel bilgi alın.
- Profesyonel yardım alın, çünkü durumunuz özel olabilir.
Bu değişiklikler İngiltere’nin göç sistemini değiştirecek. Takip edin ve haklarınızı bilin.
İletişim ve Danışmanlık Bilgileri
Göçmenlik hukuku ve ILR başvuruları gibi karmaşık konularda profesyonel destek almak için aşağıdaki uzman avukatla iletişime geçebilirsiniz:
Av. Emre Kurt LL.M. TBB(TC) & SRA / RFL (UK)
Uzmanlık Alanları: Corporate Immigration – Self-Sponsorship – ILR & UK Settlement – Fikri ve Sınai Haklar – Londra Gayrimenkul
Telefon (Türkiye): +90 551 942 20 34
Telefon (Londra – 7/24): +44 7748 425 895
E-posta: emre@emrekurt.av.tr, zeki@zeklegal.co.uk
Ankara Ofisi:
Via Tower İş Merkezi, Nergiz Sokak No:7/A
Kat:6 Daire:9 Söğütözü / ANKARA
Tel: 0312 906 07 92
İstanbul Ofisi:
Maya Akar Centre
Büyükdere Caddesi No:102
Kat:15 D:58 Şişli / İSTANBUL
Londra Ofisi:
228 Chase Road, A Block, 2nd Floor
N14 6HF London
Tel: +44 7748 425 895