SMK 5/1-f’ye göre; Mal veya hizmetin niteliÄŸi, kalitesi veya coÄŸrafi kaynağı gibi konularda halkı yanıltacak iÅŸaretler, marka olarak tescil edilemez.
Markanın yanıltıcı özelliÄŸinin potansiyel müşterinin bakış açısından “güncel ve ciddi” bir tehlikenin varlığı halinde söz konusu olur.
Türk Patent’in uygulamasında son zamanlarda özellikle coÄŸrafi yer isimlerini içeren markalar yanıltıcı olduÄŸu gerekçesiyle reddedilmektedir. ÖrneÄŸin Gaziantep ibaresinin baklavalar, ÅŸerbetli tatlılar için tescil baÅŸvurusu yapması durumunda markanın kapsamı sadece “Gaziantep baklavaları” ile sınırlandırılmakta, Gaziantep baklavası dışında kalan ÅŸerbetli tatlılar için markanın kullanımı “yanıltıcı” olduÄŸu gerekçesiyle reddedilmektedir. Aynı ÅŸey saatler için Swiss ibaresinin tescili durumunda da ortaya çıkmaktadır. Swiss ibaresinin Ä°sviçre saati olan saatler dışında reddi kararının özünde, Ä°sviçre saati olmayan bir saatin üzerinde “swiss” ibaresinin kullanılması halinde müşterilerin saatin kökenini “isviçre” sanarak yanılacağı, görüşü vardır.
Bunun dışında halkı malın içeriÄŸi konusunda yanıltacak; içerisinde müşli olmadığı halde müsli emtiasını kapsayacak ÅŸekilde “müslimek”(Yargıtay 11. HD 2009/13388-2010/2717) markasının tescilinin veya gerçekten pırlanta içermeyen imitasyon takılar için “pırlanta sonsuza kadar” markasının tescilinin(11. HD. 2009/11982-2011/4805) halkı yanıltacağı içtihat edilmiÅŸtir.
Ä°laç markaları açısından da örneÄŸim antidepresan olarak kullanılan bir etken maddeye atıf yapan bir “mide ilacının” veya “ms” ilacının etken maddesine atıf yapan bir “baÅŸ aÄŸrısı” ilacının doktorlar ve hastalar için yanıltıcı olacağı gerkçesiyle reddi söz konusu olabilmektedir.
Yukarıda da belirtildiÄŸi üzere potansiyel müşterinin bakış açısından ciddi ve somut bir yanılma tehlikesi olmalıdır. ÖrneÄŸin Yargıtay AMERÄ°KAN KÃœLTÃœR DERNEĞİ ibaresinin yanıltıcı olmayacağına karar vermiÅŸtir(2008/10827-2010/6039). Lakin bu tip ibarelerin yaygın olarak kullanılması nedeniyle müşterilerin kazandığı tecrübe her “amerikan” ibaresini içeren markanın kaynağının “amerika” olmadığı sonucunu doÄŸurmaktadır.
Yargıtay Cunda adasın eski ismi olan MOSKONİSİ kelimesinin tescilinin coğrafi kaynak belirttiği gerekçesiyle yanıltıcı olabileceği yönündeki iddianın geçerli olmadığını. Lakin anılan isimde bir kullanımın günümüzde olmadığını ve bu nedenle de zeytinyağı açısından yanıltıcı olmadığına karar vermiştir(11.HD 2008/4393-2010/534).
