📅 Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin 25.02.2010 tarihli, E. 2008/11423, K. 2010/2165 sayılı kararında ortaya koyduğu gibi, telif tazminatı ile elde edilen kârın birlikte talep edilmesi halinde, mahkemenin yalnızca birine hükmedebileceği açıkça vurgulanmıştır.
🔍 Sorun Nedir?
Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun (FSEK) 68. maddesi, eser sahibine izinsiz kullanım halinde kusur aranmaksızın “farazi lisans bedeli” talep etme imkânı verirken;
FSEK m. 70/3 ise, hak sahibine, tecavüz eden kişinin elde ettiği kârın devrini isteme hakkı tanır.
Ancak bu iki talep aynı anda ileri sürüldüğünde, telif hukukunun temel prensibi olan maddi menfaatin çifte tahsilini engelleme ilkesi devreye girer.
🧑⚖️ Yargıtay Ne Diyor?
Yargıtay 11. Hukuk Dairesi, T: 25.2.2010, E: 2008/11423, K: 2010/2165:
“Temin edilen kâr ile telif tazminatının birlikte istenmesi durumunda, bunlardan yalnızca birinin tahsiline karar verilebilir.”
Bu karar, FSEK m. 68 ile m. 70/3’ün aynı anda uygulanamayacağına, yalnızca birinin seçilmesi gerektiğine ve mahkemenin ikisi arasında bir tercih yaparak hüküm kurması gerektiğine işaret etmektedir.
⚖️ Hangi İlke Geçerli?
Bu karar doğrultusunda:
✅ Tazminatlar yarışma halindedir: Aynı fiil nedeniyle hem farazi lisans bedeli (m.68) hem de kâr devri (m.70/3) talep edilemez.
✅ Mahsup değil, seçim esastır: Mahkeme, hangisi daha uygun veya yüksekse onu dikkate almalı, diğerini dışlamalıdır.
✅ Amaç: Çifte ödemeyi önlemek: Aynı eser ihlalinden dolayı hak sahibine iki kez maddi karşılık sağlanması hakkaniyete ve hukuk güvenliğine aykırıdır.
📚 Uygulamada Ne Yapılmalı?
🔹 Davacı, yargılamanın başında terditli olarak her iki maddeye dayanabilir.
🔹 Mahkeme, hangisinin daha fazla menfaat sağladığını saptar ve sadece tek bir kalemden hüküm kurar.
🔹 İstenirse, dilekçede açıkça “m.70/3’ten kâr devri talebimiz, m.68 bedelinin mahsup edilmesi kaydıyla ileri sürülmektedir” gibi ifadelerle mahsup yapısı da kurulabilir.
✍️ Sonuç
Yargıtay uygulamasına göre, FSEK m. 68 ile m. 70/3 arasında seçim yapılması zorunludur. Her iki talebin eş zamanlı kabulü mümkün değildir. Bu durum, eserin ticari değerinin iki kez tahsilini engelleyen adil bir koruma sistemine işaret etmektedir.
📌 Kaynak Karar:
Yargıtay 11. HD, T: 25.2.2010, E: 2008/11423, K: 2010/2165
🔎 #telifhukuku #FSEK68 #FSEK70 #YargıtayKararları #eserhakkı #kârdevri #lisansbedeli #tazminat #fikirvesanateseri