Sınai Mülkiyet Kanununun 63. Maddesi SMK m. 63
Rüçhan hakkının talep edilmesi ve hükmü
MADDE 63- (1) Rüçhan hakkı talebi başvuruyla birlikte yapılır. Bu talebe ilişkin belgeler, başvuru tarihinden itibaren üç ay içinde Kuruma sunulur. Aksi takdirde rüçhan hakkından yararlanma talebi yapılmamış sayılır.
(2) Rüçhan hakkının hüküm ve sonuçları, 62. maddenin birinci fıkrası uyarınca rüçhan hakkının talep edildiği başvurunun tarihi veya 62 nci maddenin beşinci ve altıncı fıkralarında belirtilen tarihler itibarıyla doğar.
(3) Bir tasarım için birden fazla rüçhan hakkı talep edilmesi durumunda rüçhan hakkı, geçerli olan ilk rüçhan tarihi itibarıyla başlar.
(4) Sergilerdeki teşhirden doğan rüçhan hakkı, 62 nci maddenin birinci fıkrasına göre verilen rüçhan süresini uzatmaz.
(5) Rüçhan hakkı talebine ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.
Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 63. Maddesinde Düzenlenen Rüçhan Hakkının Talep Edilmesi ve Hükmü
Giriş
Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 63. maddesi, endüstriyel tasarım rüçhan hakkının talep edilmesi ve hükmünü düzenlemektedir. Rüçhan hakkı, bir tasarımın tescil tarihinden önce, tasarımın kamuya sunulması veya kullanılması ile kazanılan bir haktır. Rüçhan hakkı sahibi, rüçhan hakkı tarihinden itibaren 12 ay içinde yaptığı tasarım başvurusu ile, başvuru tarihinden önceki tasarımının rüçhan hakkını kullanabilir.
Rüçhan Hakkının Talep Edilmesi
Rüçhan hakkının talep edilmesi için, aşağıdaki belgeler ve işlemler yapılır:
- Başvuru formu: Başvuru formu, Türk Patent ve Marka Kurumu’nun (TÜRKPATENT) internet sitesinden temin edilebilir.
- Rüçhan hakkı bildirimi: Rüçhan hakkı bildirimi, tasarım başvurusu ile birlikte yapılır. Rüçhan hakkı bildiriminde, aşağıdaki bilgiler yer alır:
- Rüçhan hakkı sahibinin adı, soyadı veya tüzel kişiliğinin unvanı
- Rüçhan hakkı sahibinin adresi
- Rüçhan hakkının tarihi
- Rüçhan hakkının kapsamı
- Tasarım örneği: Tasarım örneği, tasarımın görünümünü açıkça ortaya koyan bir çizim, fotoğraf veya video olabilir.
- Tasarım açıklaması: Tasarım açıklaması, tasarımın özelliklerini ve ayırt edici niteliklerini açıklayan bir metindir.
Rüçhan Hakkının Hükmü
Rüçhan hakkının hükmü, aşağıdaki gibidir:
Rüçhan hakkı sahibi, rüçhan hakkı tarihinden itibaren 12 ay içinde yaptığı tasarım başvurusu ile, başvuru tarihinden önceki tasarımının rüçhan hakkını kullanabilir.
Rüçhan hakkı sahibi, rüçhan hakkı tarihinden önce yapılan tasarımın sahibinden daha öncelikli olarak tasarım tescili alabilir.
Rüçhan hakkı sahibi, rüçhan hakkı tarihinden önce yapılan tasarımın izinsiz olarak kullanılmasına karşı dava açabilir.
Rüçhan Hakkının Sonuçları
Rüçhan hakkının kullanılması, aşağıdaki sonuçlara yol açabilir:
Rüçhan hakkı sahibi, rüçhan hakkı tarihinden önce yapılan tasarımın sahibinden daha öncelikli olarak tasarım tescili alabilir.
Rüçhan hakkı sahibi, rüçhan hakkı tarihinden önce yapılan tasarımın izinsiz olarak kullanılmasına karşı dava açabilir.
Rüçhan Hakkının İtiraza Tabi Olması
Rüçhan hakkı, üçüncü kişiler tarafından itiraza tabidir. İtiraz, rüçhan hakkı bildiriminin tescil edildiği tarihten itibaren 3 ay içinde yapılmalıdır.
Sonuç
Rüçhan hakkı, tasarım sahibine önemli haklar sağlayan bir haktır. Tasarım sahibinin, tasarımının korunması için rüçhan hakkı bildirimi yapması önemlidir.
Rüçhan Hakkının Örnekleri
Rüçhan hakkının aşağıdaki örnekleri verilebilir:
Bir tasarımcı, tasarımını yurt dışında tescil ettirir ve Türkiye’de tescil ettirmek için başvuru yapar. Tasarımcı, yurt dışında tescil tarihinden itibaren 12 ay içinde Türkiye’de yaptığı başvuru ile, yurt dışında tescil ettirilen tasarımının rüçhan hakkını kullanabilir.
Bir firma, tasarımını bir sergide sergiler. Firma, sergi tarihinden itibaren 12 ay içinde Türkiye’de yaptığı başvuru ile, sergide sergilenen tasarımının rüçhan hakkını kullanabilir.
Rüçhan Hakkının Talep Edilmesi ve Hükmü İle İlgili Sorunlar
Rüçhan hakkının talep edilmesi ve hükmü ile ilgili olarak aşağıdaki sorunlar ortaya çıkabilir:
Rüçhan hakkı bildiriminin eksik veya hatalı olması halinde, rüçhan hakkının geçersiz sayılması mümkündür.
Rüçhan hakkının kapsamının, rüçhan hakkı sahibinin tasarımına tam olarak uymaması halinde, rüçhan hakkının sınırlı olarak kabul edilmesi mümkündür.
Rüçhan hakkının, rüçhan hakkı sahibinin tasarımının tescil talebinin reddedilmesine neden olması mümkündür.
Bu sorunların önlenmesi için, rüçhan hakkının talep edilmesi ve hükmü ile ilgili olarak dikkatli olunması gerekir.
Fikri Haklarda Rüçhan Hakkı Kavramı
Tasarım Rüçhan, Kamuya Sunulma Tarihi
