Sınai Mülkiyet Kanununun 82. Maddesi SMK m. 82 Patent Tescilinin Şartları
Patentlenebilirlik Şartları
Patentlenebilir buluşlar ve patentlenebilirliğin istisnaları
MADDE 82- (1) Teknolojinin her alanındaki buluşlara yeni olması, buluş basamağı içermesi ve sanayiye uygulanabilir olması şartıyla patent verilir.
(2) Aşağıda belirtilenler buluş niteliğinde sayılmaz. Patent başvurusu veya patentin aşağıda belirtilen konu veya faaliyetlerle ilgili olması hâlinde, sadece bu konu veya faaliyetlerin kendisi patentlenebilirliğin dışında kalır:
a) Keşifler, bilimsel teoriler ve matematiksel yöntemler.
b) Zihni faaliyetler, iş faaliyetleri veya oyunlara ilişkin plan, kural ve yöntemler.
c) Bilgisayar programları.
ç) Estetik niteliği bulunan mahsuller, edebiyat ve sanat eserleri ile bilim eserleri.
d) Bilginin sunumu.
(3) Aşağıda belirtilen buluşlara patent verilmez:
a) Kamu düzenine veya genel ahlaka aykırı olan buluşlar.
b) Mikrobiyolojik işlemler veya bu işlemler sonucu elde edilen ürünler hariç olmak üzere, bitki çeşitleri veya hayvan ırkları ile bitki veya hayvan üretimine yönelik esas olarak biyolojik işlemler.
c) İnsan veya hayvan vücuduna uygulanacak teşhis yöntemleri ile cerrahi yöntemler dâhil tüm tedavi yöntemleri.
ç) Oluşumunun ve gelişiminin çeşitli aşamalarında insan bedeni ve bir gen dizisi veya kısmi gen dizisi de dâhil olmak üzere insan bedeninin öğelerinden birinin sadece keşfi.
d) İnsan klonlama işlemleri, insan eşey hattının genetik kimliğini değiştirme işlemleri, insan embriyosunun sınai ya da ticari amaçlarla kullanılması, insan ya da hayvanlara önemli bir tıbbi fayda sağlamaksızın hayvanlara acı çektirebilecek genetik kimlik değiştirme işlemleri ve bu işlemler sonucu elde edilen hayvanlar.
(4) Üçüncü fıkranın (a) bendi kapsamında buluşun ticari kullanımının sadece mevzuatla yasaklanmış olması, bu kullanımın kamu düzenine veya genel ahlaka aykırı olduğu anlamına gelmez.
(5) Üçüncü fıkranın (b) bendinde belirtilen mikrobiyolojik işlem, mikrobiyolojik materyal içeren, mikrobiyolojik bir materyalle gerçekleştirilen veya sonucunda mikrobiyolojik materyal oluşan herhangi bir işlemi; esas olarak biyolojik işlem, melezleme ya da seleksiyon gibi tamamen doğal bir olaydan oluşan bitki veya hayvan üretim usulünü ifade eder.
Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 82. Maddesinde Patentlenebilirlik Åžartları
Sınai Mülkiyet Kanunu’nun (SMK) 82. maddesi, patentlenebilirlik ÅŸartlarını düzenleyen temel hükümdür. Bu maddeye göre, teknolojinin her alanındaki buluÅŸlara yeni olması, buluÅŸ basamağı içermesi ve sanayiye uygulanabilir olması ÅŸartıyla patent verilir.
1. Yenilik
Türk Patent ve Marka Kurumu (TÜRKPATENT) tarafından yapılan incelemede, buluşun yenilik unsurunu taşımadığına karar verilmesi halinde, başvuru reddedilir. TÜRKPATENT tarafından reddedilen patent başvuruları, idari yargıda dava konusu edilebilir. Bu davalarda, patentin yenilik unsurunun değerlendirilmesi, mahkemenin takdirine bağlıdır.
Türkiye’deki yargı kararlarında, patentin yenilik unsurunun deÄŸerlendirilmesinde, aÅŸağıdaki hususlara dikkat edildiÄŸi görülmektedir:
- Buluş, başvuru tarihinde Türkiye veya yabancı bir ülkede kamuya açık değilse yeni sayılır. Kamuya açıklık, buluşun yazılı veya sözlü olarak açıklanması, kullanıma sunulması veya herhangi bir şekilde üçüncü kişiler tarafından öğrenilmesi suretiyle gerçekleşebilir.
- Buluş, tekniğin bilinen durumuna dahil olmayan bir buluştur. Bilinen teknik bilgi, ilgili teknik alandaki uzmanın, başvuru tarihinde ulaşabileceği teknik bilgidir.
- BuluÅŸ, tekniÄŸin bilinen durumunun bir sonucu olarak akla gelmiÅŸ bir buluÅŸ deÄŸildir.
Türkiye’de, patentin yenilik unsurunun deÄŸerlendirilmesinde, karşılaÅŸtırma grubu oluÅŸturulmasına büyük önem verilmektedir. KarşılaÅŸtırma grubu, buluÅŸun teknik seviyesini doÄŸru bir ÅŸekilde yansıtmalıdır. KarşılaÅŸtırma grubu oluÅŸtururken, buluÅŸun teknik alanını, buluÅŸun teknik özelliklerini ve buluÅŸun kullanım amacını dikkate alınmaktadır.
Türkiye’deki bazı yargı kararlarında, buluÅŸun yenilik unsurunu karşılamaması nedeniyle patent baÅŸvurusu reddedilmiÅŸtir. ÖrneÄŸin, Yargıtay 11. Hukuk Dairesi, bir patent baÅŸvurusunda, buluÅŸun, karşılaÅŸtırma grubuna giren buluÅŸlarda yer alan teknik özellikleri içerdiÄŸi gerekçesiyle yenilik unsurunu taşımadığına karar vermiÅŸtir.
Avrupa BirliÄŸi’nde, patentin yenilik unsurunun deÄŸerlendirilmesinde, Türk hukukuna benzer bir yaklaşım benimsenmektedir. Avrupa Patent SözleÅŸmesi (EPC), Avrupa BirliÄŸi’ndeki patent baÅŸvurularının deÄŸerlendirilmesinde temel teÅŸkil eden hükümdür. EPC’nin 52. maddesi, patentlenebilirlik ÅŸartlarını düzenlemektedir.
EPC’ye göre, buluÅŸ, aÅŸağıdaki ÅŸartları taşırsa patentlenebilir:
- Buluş, başvuru tarihinde Avrupa veya yabancı bir ülkede kamuya açık değilse yeni sayılır.
- BuluÅŸ, tekniÄŸin bilinen ilkelerine dayanan bir buluÅŸtur.
- BuluÅŸ, sanayide uygulanabilir niteliktedir.
Avrupa BirliÄŸi’nde, patentin yenilik unsurunun deÄŸerlendirilmesinde, karşılaÅŸtırma grubu oluÅŸturulmasına da büyük önem verilmektedir. KarşılaÅŸtırma grubu, buluÅŸun teknik seviyesini doÄŸru bir ÅŸekilde yansıtmalıdır. KarşılaÅŸtırma grubu oluÅŸtururken, buluÅŸun teknik alanını, buluÅŸun teknik özelliklerini ve buluÅŸun kullanım amacını dikkate alınmaktadır.
Avrupa BirliÄŸi’nde, patentin yenilik unsurunu karşılamaması nedeniyle patent baÅŸvurusu reddedilmiÅŸtir. ÖrneÄŸin, Avrupa BirliÄŸi Patent Mahkemesi, bir patent baÅŸvurusunda, buluÅŸun, karşılaÅŸtırma grubuna giren buluÅŸlarda yer alan teknik özellikleri içerdiÄŸi gerekçesiyle yenilik unsurunu taşımadığına karar vermiÅŸtir.
Türkiye ve Avrupa BirliÄŸi’nde, patentin yenilik unsurunun deÄŸerlendirilmesinde, temel olarak benzer bir yaklaşım benimsenmektedir. Ancak, iki sistem arasında bazı farklılıklar da bulunmaktadır. ÖrneÄŸin, Avrupa BirliÄŸi hukukunda, buluÅŸun “teknik nitelik” taşıması ÅŸartı yer almaktadır. Bu ÅŸart, Türk hukukunda yer almamaktadır.
2. Buluş Basamağı
Buluş basamağı, buluşun, ilgili olduğu teknik alandaki uzman bir kişi tarafından, tekniğin bilinen durumundan aşikâr bir şekilde çıkarılamayan bir teknik gelişme olmasıdır. Buluş basamağı, buluşun yeniliğini ve yaratıcılığını gösterir.
Türkiye’deki Uygulama
Türkiye’de, patentin buluÅŸ basamağı unsurunun deÄŸerlendirilmesinde, aÅŸağıdaki hususlara dikkat edilmektedir:
- Buluş, tekniğin bilinen durumundan aşikâr bir şekilde çıkarılamayan bir teknik gelişme olmalıdır.
- Buluş, tekniğin bilinen durumundan elde edilebilecek bir sonucun daha verimli veya daha ekonomik bir şekilde elde edilmesini sağlamalıdır.
- Buluş, tekniğin bilinen durumundan elde edilebilecek bir sonucun yeni bir kullanım alanını sağlamalıdır.
Türkiye’de, buluÅŸ basamağı unsurunun deÄŸerlendirilmesinde, karşılaÅŸtırma grubu oluÅŸturulmasına büyük önem verilmektedir. KarşılaÅŸtırma grubu, buluÅŸun teknik seviyesini doÄŸru bir ÅŸekilde yansıtmalıdır. KarşılaÅŸtırma grubu oluÅŸtururken, buluÅŸun teknik alanını, buluÅŸun teknik özelliklerini ve buluÅŸun kullanım amacını dikkate alınmaktadır.
Avrupa BirliÄŸi’ndeki Uygulama
Avrupa BirliÄŸi’nde, patentin buluÅŸ basamağı unsurunun deÄŸerlendirilmesinde, Türk hukukuna benzer bir yaklaşım benimsenmektedir. Avrupa Patent SözleÅŸmesi (EPC)’nin 52. maddesi, patentlenebilirlik ÅŸartlarını düzenlemektedir.
EPC’ye göre, buluÅŸ, buluÅŸ basamağı içeriyorsa patentlenebilir. BuluÅŸ basamağı, buluÅŸun, tekniÄŸin bilinen durumundan aÅŸikâr bir ÅŸekilde çıkarılamayan bir teknik geliÅŸme olmasıdır.
Avrupa BirliÄŸi’nde, buluÅŸ basamağı unsurunun deÄŸerlendirilmesinde, karşılaÅŸtırma grubu oluÅŸturulmasına da büyük önem verilmektedir. KarşılaÅŸtırma grubu, buluÅŸun teknik seviyesini doÄŸru bir ÅŸekilde yansıtmalıdır. KarşılaÅŸtırma grubu oluÅŸtururken, buluÅŸun teknik alanını, buluÅŸun teknik özelliklerini ve buluÅŸun kullanım amacını dikkate alınmaktadır.
Türkiye ve Avrupa BirliÄŸi’nde, patentin buluÅŸ basamağı unsurunun deÄŸerlendirilmesinde, temel olarak benzer bir yaklaşım benimsenmektedir. Ancak, iki sistem arasında bazı farklılıklar da bulunmaktadır.
Türkiye’de, buluÅŸ basamağının deÄŸerlendirilmesinde, buluÅŸun tekniÄŸin bilinen durumundan elde edilebilecek bir sonucun daha verimli veya daha ekonomik bir ÅŸekilde elde edilmesini saÄŸlaması veya tekniÄŸin bilinen durumundan elde edilebilecek bir sonucun yeni bir kullanım alanını saÄŸlaması gibi hususlar da dikkate alınmaktadır. Bu hususlar, Avrupa BirliÄŸi patent hukukunda düzenlenmemiÅŸtir.
Patentin buluş basamağı unsuru, patent sisteminin temel unsurlarından biridir. Bu unsurun nasıl tanımlandığı ve değerlendirildiği, patent sisteminin etkinliğini önemli ölçüde etkileyebilir.
Türkiye ve Avrupa BirliÄŸi’nde, patentin buluÅŸ basamağı unsurunun deÄŸerlendirilmesinde, temel olarak benzer bir yaklaşım benimsenmektedir.
3. Sanayiyel Uygulanabilirlik
Patent, buluş sahibine, buluşun kullanımına ilişkin belirli bir süre boyunca yasal olarak tanınan bir haktır. Patent almak için, buluşun belirli şartları taşıması gerekmektedir. Bu şartlardan biri, buluşun sanayide uygulanabilir olmasıdır.
Patentin sanayide uygulanabilirliği, buluşun teknik olarak mümkün olup olmadığına ve herhangi bir sanayi dalında üretilebilir, kullanılabilir veya uygulanabilir olup olmadığına bakılarak değerlendirilir.
Dünyada, patentin sanayiye uygulanabilirliği konusunda temel olarak iki yaklaşım benimsenmektedir:
- Açık formülasyon yaklaşımı: Bu yaklaşıma göre, buluşun sanayide uygulanabilir olup olmadığı, buluşun ayrıntılı bir şekilde açıklanmasına ve karşılaştırma grubu oluşturulmasına bakılarak değerlendirilir.
- Kapalı formülasyon yaklaşımı: Bu yaklaşıma göre, buluşun sanayide uygulanabilir olup olmadığı, buluşun belirli teknik özelliklere sahip olup olmadığına bakılarak değerlendirilir.
Açık Formülasyon Yaklaşımı
Açık formülasyon yaklaşımına göre, buluşun sanayide uygulanabilir olup olmadığı, buluşun ayrıntılı bir şekilde açıklanmasına ve karşılaştırma grubu oluşturulmasına bakılarak değerlendirilir.
Bu yaklaşımın avantajı, buluşun sanayide uygulanabilirliğini değerlendirmede daha esnek bir yaklaşım sunmasıdır. Dezavantajı ise, bu yaklaşımın daha karmaşık ve zaman alıcı olmasıdır.
Açık formülasyon yaklaşımı, dünyanın pek çok ülkesinde benimsenen bir yaklaşımdır. Bu ülkeler arasında, Türkiye, Amerika Birleşik Devletleri, Japonya, Çin ve Avrupa Birliği ülkeleri bulunmaktadır.
Kapalı Formülasyon Yaklaşımı
Kapalı formülasyon yaklaşımına göre, buluşun sanayide uygulanabilir olup olmadığı, buluşun belirli teknik özelliklere sahip olup olmadığına bakılarak değerlendirilir.
Bu yaklaşımın avantajı, buluşun sanayide uygulanabilirliğini değerlendirmede daha kolay ve hızlı bir yaklaşım sunmasıdır. Dezavantajı ise, bu yaklaşımın daha dar bir kapsama sahip olmasıdır.
Kapalı formülasyon yaklaşımı, dünyanın bazı ülkelerinde benimsenen bir yaklaşımdır. Bu ülkeler arasında, Almanya, Fransa ve İsviçre bulunmaktadır.
Karşılaştırmalı Bir İnceleme
Açık formülasyon yaklaşımı ve kapalı formülasyon yaklaşımı arasında, aşağıdaki temel farklılıklar bulunmaktadır:
| Özellik | Açık formülasyon yaklaşımı | Kapalı formülasyon yaklaşımı |
|---|---|---|
| Yaklaşım |  Buluşun ayrıntılı bir şekilde açıklanmasına ve karşılaştırma grubu oluşturulmasına bakılır. | Buluşun belirli teknik özelliklere sahip olup olmadığına bakılır. |
| Avantajlar |  Daha esnek bir yaklaşım sunar. | Daha kolay ve hızlı bir yaklaşım sunar. |
| Dezavantajlar |  Daha karmaşık ve zaman alıcıdır. | Daha dar bir kapsama sahiptir. |
Avrupa BirliÄŸi’ndeki Uygulama
Avrupa Patent SözleÅŸmesi (EPC), Avrupa BirliÄŸi’ndeki patent baÅŸvurularının deÄŸerlendirilmesinde temel teÅŸkil eden hükümdür. EPC’nin 52. maddesi, patentlenebilirlik ÅŸartlarını düzenlemektedir.
EPC’ye göre, buluÅŸ, aÅŸağıdaki ÅŸartları taşırsa patentlenebilir:
Yenilik: Buluş, başvuru tarihinde Avrupa veya yabancı bir ülkede kamuya açık değilse yeni sayılır.
Teknik nitelik: BuluÅŸ, tekniÄŸin bilinen ilkelerine dayanan bir buluÅŸtur.
Uygulanabilirlik: BuluÅŸ, sanayide uygulanabilir niteliktedir.
EPC’de yer alan patentlenebilirlik ÅŸartları, SMK’nın 82. maddesinde yer alan ÅŸartlara büyük ölçüde benzemektedir. Ancak, EPC’de, buluÅŸun “teknik nitelik” taşıması ÅŸartı yer almaktadır. Bu ÅŸart, SMK’da yer almamaktadır.
Türkiye’deki Uygulama
Türkiye’de, patentin sanayide uygulanabilirliÄŸi konusunda açık formülasyon yaklaşımı benimsenmektedir. Bu yaklaşıma göre, buluÅŸun sanayide uygulanabilir olup olmadığı, buluÅŸun ayrıntılı bir ÅŸekilde açıklanmasına ve karşılaÅŸtırma grubu oluÅŸturulmasına bakılarak deÄŸerlendirilir.
SONUÇ
patentin tescil edilebilirliği, bir buluşun sahibine haklarını koruma ve değerlendirme imkanı sağlar. Ancak, başvuru sürecinde dikkat edilmesi gereken birçok detay bulunmaktadır. Bu detaylar üzerinde titizlikle durarak, yenilikçi çözümleri ve tasarımları korumak, inovasyonun sürdürülebilirliğini sağlamak adına kritik bir adımdır.
Patent Başvuru Dilekçesi Örneği
Patent baÅŸvurusu, TÃœRKPATENT’e yazılı olarak yapılır. BaÅŸvuru dilekçesi, aÅŸağıdaki bilgileri içermelidir:
Başvuru sahibinin adı, soyadı, adresi ve iletişim bilgileri
Buluşun adı
Buluşun kısa bir özeti
Buluşun ayrıntılı açıklaması
Buluşun karşılaştırma grubu
Aşağıda, örnek bir patent başvuru dilekçesi yer almaktadır:
BaÅŸvuru Sahibi:
[Başvuru sahibinin adı, soyadı, adresi ve iletişim bilgileri]
Başvuru Numarası:
[Başvuru numarası]
BaÅŸvuru Tarihi:
[BaÅŸvuru tarihi]
Buluş Adı:
[Buluş adı]
Buluş Özeti:
[Buluşun kısa bir özeti]
Buluş Açıklaması:
[Buluşun ayrıntılı açıklaması]
Karşılaştırma Grubu:
[Buluşun karşılaştırma grubu]
Patent ve Faydalı Model Korumasının Kapsamı 1255
https://webim.turkpatent.gov.tr/file/c97c36d3-c24c-442f-859e-ae98e8fe9685
Pingback: Yemek Tariflerinin Patent İle Korunması - Emre Kurt Blog