Sınai Mülkiyet Kanunu(SMK) Madde 145 Çifte Koruma Kavramı

Sınai Mülkiyet Kanunu(SMK) Madde 145

Patentler ile İlgili Hükümlerin Uygulanabilirliği ve Çifte Koruma

MADDE 145

1.  Faydalı modele ilişkin açık bir hüküm bulunmadığı ve faydalı modelin özelliği ile çelişmediği takdirde bu Kanunda patentler için öngörülen hükümler, faydalı modeller hakkında da uygulanır.
2. Aynı kişiye veya halefine, aynı buluş konusunda, aynı koruma kapsamıyla, birbirinden bağımsız olarak birden fazla patent veya faydalı model ya da bu belgelerin her ikisi verilmez.

---

Sınai Mülkiyet Kanunu Maddesi 145: Faydalı Modeller ve Patentler Arasındaki İlişki

Sınai Mülkiyet Kanunu’nda yer alan 145. madde, faydalı modeller ile patentler arasındaki iliÅŸkiyi düzenlemektedir. Bu madde, faydalı modele iliÅŸkin özel hükümler bulunmadığı ve faydalı modelin özelliÄŸi ile çeliÅŸmediÄŸi sürece, patentler için öngörülen hükümlerin faydalı modeller için de geçerli olduÄŸunu belirtmektedir. Ayrıca, aynı kiÅŸiye veya halefine, aynı buluÅŸ konusunda, aynı koruma kapsamıyla birden fazla patent veya faydalı model verilmeyeceÄŸini açıklamaktadır.

Bu madde, faydalı modellerin ve patentlerin koruma süreçleri ve kapsamı arasındaki benzerlikleri ve farkları belirlerken önemli bir rol oynamaktadır. Ä°ÅŸte Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 145. maddesi hakkında daha detaylı bir inceleme:

Faydalı Modellerin ve Patentlerin Benzerlikleri ve Farkları: Faydalı modeller ve patentler, sınai mülkiyet hakları kapsamında bulunan ve icat edilen yeni bir ürün veya süreç için koruma sağlayan belgelerdir. Her ikisi de icat sahibine belirli bir süre boyunca tekeli ve ticari kullanım hakkı sağlar. Ancak, faydalı modeller ve patentler arasında bazı önemli farklar bulunmaktadır.

Patentler, daha karmaşık ve yaratıcı icatlar için verilen koruma belgeleridir. Yeni bir buluşun, sanayiye uygulanabilir olması ve teknik bir problemi çözmesi gerekmektedir. Patentler genellikle daha uzun bir başvuru ve inceleme sürecine tabidir ve daha geniş bir koruma kapsamı sunar. Ayrıca, patentler uluslararası geçerliliğe sahip olabilir.

Faydalı modeller ise, patentlere kıyasla daha düşük seviyede ve daha basit icatlar için verilen koruma belgeleridir. Faydalı modeller, yeni ve orijinal olması ve sanayiye uygulanabilir bir çözüm sunması şartıyla verilir. Başvuru ve inceleme süreci genellikle daha kısa ve daha az maliyetlidir, ancak koruma kapsamı da daha sınırlıdır.

Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 145. maddesine göre;

• Faydalı modellere iliÅŸkin açık bir hüküm bulunmadığı ve faydalı modelin özelliÄŸi ile çeliÅŸmediÄŸi takdirde, patentler için öngörülen hükümler faydalı modeller hakkında da uygulanır.
• Aynı kiÅŸiye veya halefine, aynı buluÅŸ konusunda, aynı koruma kapsamıyla, birbirinden bağımsız olarak birden fazla patent veya faydalı model ya da bu belgelerin her ikisi verilmez.

Bu madde iki önemli kavramı ele alır:

1. Patent Hükümlerinin Faydalı Modellere Uygulanması:

Faydalı modellere ilişkin özel bir hüküm bulunmadığı durumlarda, patentler için öngörülen hükümler faydalı modellere de uygulanır. Bu, başvuru, inceleme, tescil, devralma, lisanslama, ihlal ve iptal gibi konularda patent hükümlerinin faydalı modeller için de geçerli olduğu anlamına gelir.

Örneğin:

• Patentlerde olduÄŸu gibi, faydalı modeller de yenilik, tekniÄŸin bilinen durumunu aÅŸma ve sanayiye uygulanabilirlik ÅŸartlarını taşımalıdır.
• Faydalı modeller için de patentlerde olduÄŸu gibi baÅŸvuru, inceleme, tescil ve yenileme gibi iÅŸlemler söz konusudur.
• Faydalı modeller de patentler gibi ihlal edilebilir ve ihlal halinde tazminat davası açılabilir.

2. Faydalı Model ve Patentlerde Çifte Koruma:

Bu kavram, aynı buluşun hem patent hem de faydalı model olarak korunmasının mümkün olmadığını ifade eder. Bunun sebebi, her iki koruma şeklinin de benzer haklar ve koruma kapsamı sunmasıdır. Aynı buluşun iki şekilde korunması, hem hak sahipleri hem de üçüncü kişiler için karmaşa yaratabilir.

SMK m.104 bağlamında işlemleri devam eden patent başvurusunun faydalı model başvurusuna dönüştürülmesini talep edebilir. Başvurunun faydalı model başvurusuna dönüştürülmesi talep üzerine yapılmaktadır.  Patent başvurusuna konu buluşun faydalı model başvurusuna dönüştürülmesi SMK m. 104’de ve SMK m. 112’de düzenlenmiştir. Ayrıca faydalı model başvuruları da araştırma raporunun bildirim tarihini takip eden üç aylık sürenin sonuna kadar patent başvurusuna dönüştürülebilir(SMK. m.104/2).

Çifte Koruma Yasağının Gerekçesi:

Çifte koruma yasağının arkasındaki temel gerekçe, kamu yararını korumaktır. Aynı buluşun iki şekilde korunması, tekelleşmeye ve rekabetin azalmasına yol açabilir. Bu durum, yeniliği ve teknolojik gelişmeyi engelleyebilir.

Çifte Koruma Yasağının İstisnaları:

Bazı istisnai durumlarda, aynı buluşun hem patent hem de faydalı model olarak korunması mümkündür. Örneğin;

• BuluÅŸun farklı teknik çözümlerle gerçekleÅŸtirilmesi
• BuluÅŸun farklı kullanım alanlarına sahip olması
• BuluÅŸun farklı koruma sürelerine tabi olması

Sonuç:

Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 145. maddesi, faydalı model ve patent arasındaki iliÅŸkiyi açık bir ÅŸekilde düzenler. Bu maddeyi ve ilgili diÄŸer hükümleri göz önünde bulundurarak, buluÅŸunuz için en uygun koruma ÅŸeklini seçmeniz önemlidir.

---

Sınai Mülkiyet Kanunu(SMK) Madde 143 Faydalı Model Başvurusunun İncelenmesi

Sınai Mülkiyet Kanununun(SMK) 142. Maddesi Faydalı Model Korumasının Kapsamı

Sınai Mülkiyet Kanununun(SMK) 104. Maddesi Patentin Faydalı Modele Dönüştürülmesi

http://nek.istanbul.edu.tr:4444/ekos/TEZ/50230.pdf