SMK m. 5/1-c’ye göre; Ticaret alanında cins, çeÅŸit, vasıf, kalite, miktar, amaç, deÄŸer, coÄŸrafi kaynak
belirten veya malların üretildiği, hizmetlerin sunulduğu zamanı gösteren veya malların ya da
hizmetlerin diğer özelliklerini belirten işaret veya adlandırmaları münhasıran ya da esas unsur
olarak içeren işaretler, marka olarak tescil edilemez.
Ülkemiz uygulamasında genel olarak coğrafi isimleri içeren işaretlerin tescil edilmiş olsa bile yoğun kullanılmış olmadıkça ayırt edicilikleri düşük kabul edilmektedir.
Bu tip coğrafi isimlerde sadece coğrafi isim olduğu için değil coğrafi ismin iştigal konusuyla bağlantısı olursa ayırt ediciliğinin düşük kabul edilebileceği hem doktrinimizdeki yazarlarca hem de AB mahkemesi kararlarında belirtiliyor olmasına rağmen bu ayrıma çoğunlukla gidilmemektedir.
ANDORA hükümetinin ülke ismini marka olarak tescil talebi de iÅŸtigal konusu mal ve hizmetlerle ANDORRA’nın baÄŸlantısı konusu deÄŸerlendirildikten sonra “coÄŸrafi kaynak bildirme” gerekçesiyle AB nezdinde reddedilmiÅŸtir.
Her ÅŸeyin satılabildiÄŸi bir dünyada devletlerin kendi adlarının ticari marka olarak korunmasını isteyerek çıkar saÄŸlamayı düşünmeleri o kadar da garip olmamalı. Ancak, Genel Mahkeme’nin 23 Åžubat tarihli T-806/19 davasında Andora’nın yaÅŸadığı gibi devlet isimlerinin marka olarak tescili halihazırda oldukça zor görünüyor.
Andora hükümeti ANDORRA markasının 16. sınıftaki fotograflar, 34. sınıftaki sigaralar, 36. sınıftaki finansal hizmetler, 39. sınıftaki seyahat hizmetleri, 41. sınıftaki yayımcılık hizmetleri, 44. sınıftaki güzellik ve bakım hizmetleri gibi çeşitli emtiada tescili için başvurmuşsa da bu başvuru mal ve hizmetlerin kaynağını gösterir nitelikte olduğu için EUIPO(Avrupa Birliği Fikri Mülkiyet Ofisi) tarafından reddedilmiş bu karar BOA(Temyiz Kurulu) tarafından da onanmıştır.
BaÅŸvuru sahibi ANDORA’nın marka baÅŸvurusu kapsamındaki mal ve hizmetlerle ilgili bilinen bir yer olmadığı için müşterilerin ANDORA’yı gördüklerinde mal ve hizmetlerin kaynağını gösteren bir iÅŸaret olarak algılamayacaklarını öne sürmüştür.
AB Genel Mahkemesi ANDORRA’nın tasviri özellikte olduÄŸunu onaylamış, FOTOÄžRAFLAR ile ilgili yer isminin fotoÄŸrafın çekildiÄŸi yere iÅŸaret ettiÄŸi seyahat hizmetleri ile alakalı da ANDORRA’nın turistik yapısı nedeniyle verilen hizmetin kaynağı algısı yaratacağını belirtmiÅŸtir.
Sigaralara iliÅŸkin ise Genel Mahkeme Andora’da köklü bir tütüncülük kültürünün olması ile devletin tütün üzerinde kontrolü olması nedeniyle müşterilerin Andora devleti ile tütün arasında baÄŸlantı kuracaklarını belirtmiÅŸtir.
36. sınıftaki finansal hizmetler, para hizmetleri ile alakalı da T-11/15 SUEDTIROL kararının 42. paragrafında da belirtildiÄŸi üzere ANDORA devletinin markası olan ANDORRA’dan bu hizmetin alınması durumunda vergi avantajı saÄŸlanacağı yönünde bir algı yaratabileceÄŸinden ANDORRA verilecek hizmetin karakteristik özelliklerine yapılan bir atıf olarak algılanacaktır.
Bu olay da çeşitli konulardaki ekonomik yapısı ile bilinen coğrafi yer isimlerinin marka tescili elde etmesinin ne kadar güç olduğunu göstermektedir. Gerçekten de coğrafi işaretlere karşılık gelen markalar söz konusu olduğunda, Avrupa Birliği Fikri Mülkiyet Ofisi hiç kimseye taviz vermemektedir.
Coğrafi Yer Adını İçeren Markalar Arasında Karışıklık
Coğrafi Yer Adlarını İçeren Markalarda Karışıklık, Bolu Çikolatacısı
Yargıtay’ın Zara Balı Kararı CoÄŸrafi Ä°ÅŸaret Marka iliÅŸkisi
Kocaeli Patent v Kocaeli Danışmanlık Kararı
