Sınai Mülkiyet Kanunu madde 45
Geleneksel ürün adı korumasının elde edilmesi ve tescilden doğan hakkın kapsamı
MADDE 45- (1) Bir ürüne ilişkin geleneksel ürün adı koruması bu Kanun çerçevesinde tescil yoluyla elde edilir.
(2) Geleneksel ürün adını tescil ettiren ile tescil edilmiş geleneksel ürün adını kullanım hakkına sahip kişiler üçüncü kişilerin aşağıda sayılan fiillerinin önlenmesini talep etme hakkına sahiptir:
a) Geleneksel ürün adı tescilinde belirtilen ürün özelliklerini taşımadığı hâlde tescilli ürün adı için 46 ncı madde uyarınca kullanılması öngörülen amblemin, ürünün ününden yarar sağlayacak şekilde kullanımı veya tescil kapsamındaki ürünleri andıran ürünlerle ilgili olarak ticari amaçlı kullanımı.
b) Tescilli ürün adına ait amblemin tüketiciyi yanıltıcı şekilde kullanımı.
c) Geleneksel ürün adı tescilinde belirtilen ürün özelliklerini ve tescilli ürün adı için 46. madde uyarınca kullanılması öngörülen amblemi taşımadığı hâlde, ürünün iç veya dış ambalajında, tanıtım ve reklamında veya ürünle ilgili herhangi bir yazılı belgede ürünün tescilde belirtilen özellikleri taşıdığına ilişkin yanıltıcı herhangi bir açıklama veya belirtiye yer verilmesi.
(3) Geleneksel ürün adı tescilinin sağladığı haklar, üçüncü kişilere karşı tescilin Bültende yayımlandığı tarih itibarıyla hüküm ifade eder. Ancak başvuru yapan, başvurunun Bültende yayımlanmasından sonra gerçekleşen ve geleneksel ürün adı tescilinin yayımlanmış olması hâlinde yasaklanması söz konusu olabilecek fiiller nedeniyle tazminat davası açmaya
yetkilidir. Mahkeme, öne sürülen iddiaların geçerliliğine ilişkin olarak tescilin Bültende yayımlanmasından önce karar veremez.
(4) Tescil edilen geleneksel ürün adı tescil ettirene inhisari hak sağlamaz.
(5) Bu Kanun kapsamında geleneksel ürün adlarına sağlanan koruma, başta coğrafi işaretler ve markalar olmak üzere diğer sınai mülkiyet hakları kapsamında kazanılmış haklara halel getirmez.
Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 45. Maddesi Geleneksel Ãœrün Adı Koruması
Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 45. maddesi, geleneksel ürün adlarının tescili ve korumasına iliÅŸkin hükümleri düzenlemektedir. Bu maddeye göre, geleneksel ürün adı, belirli bir coÄŸrafi bölgede üretilen ve geleneksel olarak üretilen, iÅŸlenen veya hazırlanan bir ürünü tanımlayan iÅŸaretlerdir.
Geleneksel Ürün Adı Korumasının Elde Edilmesi
Geleneksel ürün adı koruması, Türk Patent ve Marka Kurumu’na yapılacak baÅŸvuru sonucunda elde edilebilir. BaÅŸvuru, ilgili coÄŸrafi bölgede faaliyet gösteren gerçek veya tüzel kiÅŸiler tarafından yapılabilir.
Başvuru, başvuru formu, geleneksel ürün adının tanımı, geleneksel ürün adının kullanıldığı ürünün özellikleri, geleneksel ürün adının kullanıldığı ürünün üretiminde kullanılan hammadde ve üretim yöntemleri, geleneksel ürün adının kullanımına ilişkin kurallar ve geleneksel ürün adının kullanımına ilişkin belgeleri içermelidir.
Türk Patent ve Marka Kurumu, başvuruyu inceledikten sonra, başvurunun şartlarının yerine getirilip getirilmediğini değerlendirir. Başvurunun şartları yerine getirilmişse, geleneksel ürün adı tescil edilir.
Tescilden DoÄŸan Haklar
Geleneksel ürün adı tescil edildiğinde, tescil sahibine aşağıdaki haklar tanınmaktadır:
Geleneksel ürün adının tescil belgesinde belirtilen koşullara uygun olarak kullanımına ilişkin tekel hakkı
Geleneksel ürün adının tescil belgesinde belirtilen koşullara aykırı olarak kullanılması halinde, üçüncü kişilere karşı dava açma hakkı
Geleneksel ürün adının tescil belgesinde belirtilen koşullara aykırı olarak kullanılması halinde, üçüncü kişilerden tazminat talep etme hakkı
Uygulamadan Örnekler
Geleneksel ürün adı koruması, Türkiye’de birçok ürün için uygulanmaktadır. Bu ürünlerden bazıları ÅŸunlardır:
Antep Baklavası
Kütahya Porseleni
Edirne Kırkpınar Peyniri
Bodrum Mandalinası
Bursa İnegöl Köftesi
Bu ürünler, geleneksel ürün adı tescilleri sayesinde, tüketicilerin güvenini kazanmakta ve uluslararası piyasalarda rekabet güçlerini artırmaktadırlar.
Sonuç
Geleneksel ürün adları, belirli bir coğrafi bölgede üretilen ve geleneksel olarak üretilen, işlenen veya hazırlanan bir ürünü tanımlayan işaretlerdir. Geleneksel ürün adları, tüketicilerin güvenini kazanmasına ve uluslararası piyasalarda rekabet güçlerini artırmasına yardımcı olmaktadır.
45. Maddeye İlişkin Bazı Açıklamalar
Geleneksel ürün adı, belirli bir coğrafi bölgede üretilen ve geleneksel olarak üretilen, işlenen veya hazırlanan bir ürünü tanımlayan işaretlerdir. Bu nedenle, geleneksel ürün adı tescili için, ürünün belirli bir coğrafi bölgede üretilmesi ve geleneksel olarak üretilmesi, işlenmesi veya hazırlanması gerekmektedir.
Geleneksel ürün adı tescili, Türk Patent ve Marka Kurumu’na yapılacak baÅŸvuru sonucunda elde edilebilir. BaÅŸvuru, ilgili coÄŸrafi bölgede faaliyet gösteren gerçek veya tüzel kiÅŸiler tarafından yapılabilir.
Geleneksel ürün adı tescil edildiğinde, tescil sahibine, geleneksel ürün adının tescil belgesinde belirtilen koşullara uygun olarak kullanımına ilişkin tekel hakkı tanınmaktadır. Bu nedenle, tescil sahibi olmayan kişiler, tescil belgesinde belirtilen koşullara aykırı olarak geleneksel ürün adını kullanamazlar.
Geleneksel ürün adı tescili, üçüncü kişilerin geleneksel ürün adını tescil belgesinde belirtilen koşullara aykırı olarak kullanması halinde, tescil sahibine dava açma hakkı tanımaktadır. Bu nedenle, tescil sahibi, üçüncü kişilerin geleneksel ürün adını tescil belgesinde belirtilen koşullara aykırı olarak kullanması halinde, ilgili mercilere dava açabilir.
Geleneksel ürün adı tescili, üçüncü kişilerin geleneksel ürün adını tescil belgesinde belirtilen koşullara aykırı olarak kullanması halinde, tescil sahibine tazminat talep etme hakkı tanımaktadır. Bu nedenle, tescil sahibi, üçüncü kişilerin geleneksel ürün adını tescil belgesinde belirtilen koşullara aykırı olarak kullanması halinde, ilgili mercilerden tazminat talep edebilir.
45. madde, geleneksel ürün adlarının korunması konusunda önemli bir adım olmakla birlikte maddenin bazı eksiklikleri de bulunmaktadır. Örneğin, madde, geleneksel ürün adlarının tescil kapsamını yeterince açıkça tanımlamamaktadır. Bu durum, geleneksel ürün adlarının tescili konusunda bazı belirsizliklere neden olmaktadır. Ayrıca, madde, geleneksel ürün adlarının tescili için gerekli olan kullanım şartının nasıl yerine getirileceğini de yeterince açıkça tanımlamamaktadır. Bu durum, geleneksel ürün adlarının tescili konusunda bazı sorunlara neden olabilmektedir.
Bu eksikliklerin giderilmesi, geleneksel ürün adlarının korunması konusunda daha etkin bir koruma mekanizmasının oluşturulmasına katkıda bulunacaktır.
SMK m. 44 Coğrafi işaret korumasının elde edilmesi ve tescilden doğan hakların kapsamı
