SMK m. 44 Coğrafi işaret korumasının elde edilmesi ve tescilden doğan hakların kapsamı

Coğrafi işaret korumasının elde edilmesi ve tescilden doğan hakların kapsamı
MADDE 44- (1) Bir ürüne ilişkin coğrafi işaret koruması bu Kanun çerçevesinde tescil yoluyla elde edilir.
(2) Coğrafi işareti tescil ettiren ile tescil edilmiş coğrafi işaretin kullanım hakkına sahip kişiler, üçüncü kişilerin;
a) Coğrafi işaret tescilinde belirtilen ürün özelliklerini taşımadığı hâlde coğrafi işaretin ününden yarar sağlayacak şekilde ya da tescil kapsamındaki ürünler veya bunlarla ilişkilendirilebilecek nitelikteki ürünlerle ilgili olarak coğrafi işaretin veya 46. madde uyarınca kullanılması öngörülen amblemin ticari amaçlı olarak doğrudan veya dolaylı kullanımının

---

Sınai Mülkiyet Kanunu Madde 44 Coğrafi İşaret Korumasının Elde Edilmesi ve Tescilden Doğan Haklar

GiriÅŸ

Sınai Mülkiyet Kanunu’nun (SMK) 44. maddesi, coÄŸrafi iÅŸaretlerin tescili ve koruması ile ilgili hükümleri düzenlemektedir. Bu maddeye göre, bir ürüne, o ürünün belirli bir coÄŸrafi bölgeden kaynaklandığını, o bölgedeki doÄŸal ve insan kaynaklı faktörlerin sonucu olarak sahip olduÄŸu özellikleri taşıdığını ve bu özelliklerin o ürüne özgü olduÄŸunu gösteren bir iÅŸaret tescil edilebilir.

CoÄŸrafi Ä°ÅŸaret Nedir?

Coğrafi işaret, bir ürünün belirli bir coğrafi bölgeden kaynaklandığını ve o bölgedeki doğal ve insan kaynaklı faktörlerin sonucu olarak sahip olduğu özellikleri taşıdığını gösteren bir işarettir. Coğrafi işaretler, menşe adı ve mahreç işareti olmak üzere iki kategoriye ayrılır.

MenÅŸe adı: Bir ürünün belirli bir coÄŸrafi bölgeden kaynaklandığını gösteren ve o bölgedeki doÄŸal ve insan kaynaklı faktörlerin sonucu olarak sahip olduÄŸu özellikleri taşıyan iÅŸarettir. ÖrneÄŸin, “Antep fıstığı”, “Bursa kestane ÅŸekeri”, “Mardin çömlek” gibi iÅŸaretler menÅŸe adı olarak tescil edilebilir.
Mahreç iÅŸareti: Bir ürünün belirli bir coÄŸrafi bölgede üretildiÄŸini gösteren ve o bölgedeki doÄŸal ve insan kaynaklı faktörlerin sonucu olarak sahip olduÄŸu özellikleri taşıyan iÅŸarettir. ÖrneÄŸin, “Ä°zmir köfte”, “Antalya portakal suyu”, “Urfa soÄŸanı” gibi iÅŸaretler mahreç iÅŸareti olarak tescil edilebilir.
CoÄŸrafi Ä°ÅŸaretlerin Tescili

CoÄŸrafi iÅŸaretlerin tescili, Türk Patent ve Marka Kurumu (TÃœRKPATENT) tarafından yapılır. CoÄŸrafi iÅŸaret tescili için, baÅŸvuru sahibinin, o ürünün üretiminde veya pazarlamasında hak sahibi olması gerekir. BaÅŸvuru sahibi, coÄŸrafi iÅŸareti, o ürünün üretiminde veya pazarlamasında kullandığına dair bilgi ve belgeleri TÃœRKPATENT’e sunmalıdır.

Tescilden DoÄŸan Haklar

Tescilli coğrafi işaretler, tescil sahibine aşağıdaki haklar sağlar:

Coğrafi işaret tescil edildiğinde, tescil sahibine aşağıdaki haklar tanınmaktadır:

• • CoÄŸrafi iÅŸaretin tescil belgesinde belirtilen koÅŸullara uygun olarak kullanımına iliÅŸkin tekel hakkı
  • CoÄŸrafi iÅŸaretin tescil belgesinde belirtilen koÅŸullara aykırı olarak kullanılması halinde, üçüncü kiÅŸilere karşı dava açma hakkı
  • CoÄŸrafi iÅŸaretin tescil belgesinde belirtilen koÅŸullara aykırı olarak kullanılması halinde, üçüncü kiÅŸilerden tazminat talep etme hakkı

Uygulamadan Örnekler

CoÄŸrafi iÅŸaret tescili, çeÅŸitli ürünler için kullanılmaktadır. ÖrneÄŸin, “Antep Baklavası”, “Bursa Ä°skender Kebabı”, “Ä°zmir Tulum Peyniri” ve “Mardin Midyesi” gibi ürünler coÄŸrafi iÅŸaret olarak tescil edilmiÅŸtir.

Antep Baklavası

Antep Baklavası, Gaziantep ilinde üretilen ve kendine özgü bir lezzete sahip bir baklava çeşididir. Antep Baklavası, yöreye özgü fıstık, tereyağı ve hamur kullanılarak yapılır. Antep Baklavası, 2008 yılında coğrafi işaret olarak tescil edilmiştir.

Bursa İskender Kebabı

Bursa İskender Kebabı, Bursa ilinde üretilen ve kendine özgü bir lezzete sahip bir kebap çeşididir. Bursa İskender Kebabı, kuzu eti, pide, yoğurt, domates sosu ve tereyağı kullanılarak yapılır. Bursa İskender Kebabı, 2004 yılında coğrafi işaret olarak tescil edilmiştir.

Ä°zmir Tulum Peyniri

İzmir Tulum Peyniri, İzmir ilinde üretilen ve kendine özgü bir lezzete sahip bir peynir çeşididir. İzmir Tulum Peyniri, keçi veya koyun sütünden yapılır ve olgunlaşma döneminde bir süre tulum içinde bekletilir. İzmir Tulum Peyniri, 2009 yılında coğrafi işaret olarak tescil edilmiştir.

Mardin Midyesi

Mardin Midyesi, Mardin ilinde üretilen ve kendine özgü bir lezzete sahip bir midye çeÅŸididir. Mardin Midyesi, Mardin Körfezi’nde yetiÅŸtirilen midyelerden yapılır ve özel bir sosla marine edilir. Mardin Midyesi, 2017 yılında coÄŸrafi iÅŸaret olarak tescil edilmiÅŸtir.

Sonuç

Coğrafi işaretler, bir ürünün belirli bir coğrafi bölgeden kaynaklandığını ve o bölgedeki doğal ve insan kaynaklı faktörlerin sonucu olarak sahip olduğu özellikleri taşıdığını gösteren işaretlerdir. Coğrafi işaretlerin tescili, o ürünün kalitesini ve tüketici güvenini korumaya yardımcı olmaktadır.

---

FETA COÄžRAFÄ° Ä°ÅžARETÄ° ATAD KARARI

Coğrafi İşaretten Haksız Yararlanma; Champagne Kararı 632

ANDORRA: CoÄŸrafi Ä°simlerin Marka Tescili