Genel olarak bir markanın tescil edilebilmesi için; ayırt edici olma, koruma konusu anlaşılabilir biçimde sicilde gösterilebilir olma koşullarına bağlıdır.
1.SÖZCÜK MARKALARI
SMK’na göre, ayırt edici olmaları koşuluyla sözcüklerin marka olacak tescili mümkündür. Özgün olmayan sözcükler de ayırt edici olmaları koşuluyla marka olarak tescil edilebilir. Sözcük markaları tescil edilmek istenen mal ve hizmetle ilgili olarak, sözlük anlamından uzaklaştıkları ölçüde ayırt edicilik kazanır. İnternette kullanılan alan adları da marka olarak tescil edilebilir. Ancak markalarda”www”, ”.com”, “gov”, “org” gibi jenerik ekler koruma kapsamı dışındadır. Ayırt edici olmaları, Türk toplumunun tarihi ve değerleri ile kamu düzenine aykırı olmamak koşuluyla yabancı dildeki sözcüklerin de marka olarak tescili mümkündür. Ayırt edici olmaları koşuluyla, sözcük markalarının bir şekil ile kombine biçiminde tescilleri de mümkündür.
- HARFLER, SAYILAR, HARF VE SAYI KOMBİNASYONLARI
Ayırt edici olmaları koşuluyla harf ve sayılar da marka olarak tescil edilebilir. Ayırt ediciliğin varlığı ve kanıtlanması halinde tek bir harften oluşan marka tescil edilebilir. Noktalama işaretleri iste tek başlarına ayırt edici değillerdir. Bazı harf ve rakamların bir şehri veya ülkeyi çağrıştırma ihtimalinin bulunması nedeniyle bunların da kamu düzeni veya yanıltıcılık dışında ayırt edicilik yönünden tescil engeli söz konusu olabilir. Yabancı alfabelerde harflerin de ayırt ediciliğe sahip olmaları koşuluyla tescilleri mümkündür.
- DESENLER, İKİ BOYUTLU ŞEKİLLER, LOGO VE AMBLEMLER
Pek çok sözcük markası şekille birlikte tescil edilmektedir. Sözcük markalarından ayrı olarak şekil markalarının ayrı olarak tescili de mümkündür. Şekil, her türlü çizimleri, resimleri, amblemleri, somut, çizgi veya renkler ile anlatımları, sözcük, resim, grafik veya renk karışımlı ve bileşimi düzenlemeleri kombinasyonları ifade eder.Kare üçgen gibi basit geometrik şekiller ile basit ve sıradan ekran görüntüleri tek başlarına ayırt edici değillerdir. Sözcüklerin bir takım grafik unsurlarla normal yazım şeklinden farklı yazılması durumunda da şekil markası söz konusu olur. Üç boyutlu markaların, iki boyutlu versiyonları ve desenler , bir işletme bakımından kaynak gösterecek nitelikte ise tescile izin verilir.
- KİŞİ ADLARI
Gerçek kişi adlarının veya soyadlarının ayırt edicilik kazanmaları koşuluyla marka olarak tescili mümkündür. Aynı şey tüzel kişiler için de geçerlidir. Toplumda yaygın olarak kullanılan isimlerin kullanım yoluyla tek başlarına ayırt edicilik kazandıkları ikna edici bir biçimde ortaya konulmadan marka olarak tescili mümkün değildir. Müstear adların veya sanatçıların sanat faaliyetlerinde kullandıkları sanatçı adlarının da tescili mümkündür.
- COĞRAFİ YER ADLARI
Coğrafi yer adlarının, ayırt edici ek almadan tek başlarına tescili mümkün değildir. Anılan yer, tescili istenen markanın kapsamında bulunan mal ve hizmetlerle ilgili belli bir tanınmışlığa erişmemiş olsa da, tarihsel süreç içinde kullanılagelmiş olsa da markanın tescili için mümkün değildir. Kullanılacağı mal veya hizmet bakımından coğrafi kaynağı konusunda halkı yanıltıcı olmaması koşuluyla marka önüne ek alarak tescil edilebilir.
6.SLOGANLAR
Slogan markaları, birkaç sözcükten oluşan kısa cümlelerdir. Sloganlar tüketici tarafından, genellikle ürünlerin promosyonu için kullanıldığı düşünülerek işletmenin ayırt edici işareti olarak algılanmaz. Sloganların, yaratıcılık içermesi ve alışılmışın dışında kelime kombinasyonlarından oluşması, hitap ettiği ilgili toplum kesiminde bir marka algılanması yaratması, klişe olmayıp bir işletme ile bağlantı kurabilmesi halinde ayırt edicilik kazanmış olduğu dolayısıyla marka olarak tescil edilebilir olduğu kabul edilir.
- RENKLER
Hatırlanabilecek renk sayısının sınırlı olması sebebiyle, renklerin tek başlarına ayırt ediciliği zor bir ihtimal olsa da, bir form içinde, uzun ve yoğun kullanım sonucunda ayırt edicilik kazandıkları kanıtlandığı müddetçe tescilleri mümkündür.
- SES MARKALARI
Seslerin, nota yazımı sayesinde yazılı olarak ifade edilebilmesi ve bu sayede sicilde gösterilebilmesi mümkün olduğundan dolayı; sesin ayırt edici olması, notalarının açıkça belirtilmesi ve sesin nota kağıdı ile dijital ortamdaki kaydının TÜRKPATENT’e verilmesi koşuluyla marka olarak tescil edilebilir.
- KOKU VE TAT MARKALARI
‘Marka sahibine sağlanan korumanın konusunun açık ve kesin olarak anlaşılmasını sağlayabilecek şekilde sicilde gösterilebilir olma’ koşulu nedeniyle görsel olarak algılanamayan sadece koku alma ve tat alma duyusuna hitap eden kokuların ve tatların tescili oldukça güçtür. Koku ve markaların kağıda yazılıp kimyasal formüller ile belirtilerek tescil edilebilmeleri teorik olarak mümkün olsa da pratik olarak son derece güçtür.
- ÜÇ BOYUTLU ŞEKİLLER
Tescil edileceği malın normal şekli olmamak, bir teknik sonucu elde etmek için zorunlu olmamak ve ayırt edici olmak koşuluyla üç boyutlu şekillerin tescili mümkündür. Malların biçimlerinin de üç boyutlu marka olarak tescil edilebilmesi için , benzer mallardan farklı ve özgün bir şekle sahip olmalıdır.
- OLAY (ETKİNLİK) MARKALARI
Dünya Kupası Olimpiyatlar, Avrupa Şampiyonası gibi uluslararası spor organizasyonlarında satışı yapılan hatıra eşyaları üzerinde kullanılan WORLD CUP 2014 ve EURO 2020 organizasyon logoları içeren markalar diğer işletmelerin mal ve hizmetlerinden ayırt edicilik sağlama ve koruma kapsamı belli olacak biçimde sicilde gösterilebilir olma temel koşulları sağlamaları koşuluyla tescil edilebilir.
- HAREKET MARKALARI
Hareket markalarının konusu tescil edilecek işaretlerin hareketleri sonucunda ortaya çıkan iki veya üç boyutlu resimler dizisidir. Somut ve tam olarak tasvir edilebilen hareketler marka olacak tescil edilebilir. Marka olarak seçilen hareket, birbirini takip eden resimlerle gösterilir ve her resim sözlü olarak da tasvir edilirse temel koşullar sağlanmış olur, tescil edilir.
- MERCHANDİSİNG MARKALARI
Tanınmış bir kimsenin, spor kulübünün adının, logosunun veya benzeri ayırt edici ad ve işaretlerinin ticari amaçla markalaştırılması sonucu ortaya çıkan markalardır. Genellikle üretici firmalara lisans yoluyla üretim yaptırılarak gelir elde edilmesi amacıyla kullanılmaktadır.
- HOLOGRAM MARKALARI
Temel koşulumuz olan ayırt edicilik ve koruma kapsamı belli olacak biçimde sicilde gösterilebildikleri takdirde tescil edilebilir işaretler olarak kabul edilmelidir.
- KORUMA MARKALARI
Kamu yararı gözetilerek özel olarak koruma altına alınan ve tescil edilemeyen markalar ve işaretler OECD, IMF, WTO, TSE, HYB gibi işaretlerdir. Bu markaların tescili, hükümsüzlüğü, iptali istenemez.
- İNTERNET ALAN ADI MARKALARI
İnternet alan adlarının da ayırt edici olmaları koşuluyla tescili mümkündür. İnternet alan adının tescili ile markanın tescilinden doğan haklar birbirinden farklıdır. İnternet alan adının tescil edilmiş olması, aynı zamanda marka olarak tescilini gerektirmez.
17.POZİSYON MARKALARI
Ürün üzerinde markanın hangi pozisyona yerleştirildiğini gösteren markalardır. Ayırt edici olmaları koşuluyla tescil edilebilir.
- HASHTAG MARKALARI
“#” biçimindeki simge ile birlikte sözcük veya sözcük dizisi kombinasyonu ile kullanılan markalardır. Temel kural geçerli olmakla birlikte ayırt edicilik koşulunu sağlayan hashtag markaları tescil edilebilir.
- MAĞAZA TASARIM MARKALARI
Mağazaların, ürünlerin satış ofislerinin dizaynını konu alan mağaza tasarım markaları kaynak gösterme fonksiyonunu yerine getirmesi, kullanım yoluyla ayırt edici olduğu kanıtlanamamış ise oldukça zor olması nedeniyle tescili mümkün görülmemektedir.
- SERTİFİKASYON MARKALARI
Malların üretildikleri maddeleri, üretim biçimleri, hizmetin sunum biçimi,kalitesi, doğruluğu ya da diğer nitelikleri yönünden, sertifikalandırılan mal ve hizmetleri, sertifikalandırılmayan mal ve hizmetlerden ayırt etmeye yarar. Garanti markaları niteliğindedirler.
