Sınaii Mülkiyet Kanunu Madde 57 SMK m 57
Kamuya sunma
MADDE 57- (1) Kamuya sunma; sergileme, satış gibi yollarla piyasaya sürme, kullanma, tarif, yayım, tanıtım veya benzer amaçlı faaliyetleri kapsar. Tasarımın gizlilik şartıyla üçüncü bir kişiye açıklanması kamuya sunma sayılmaz.
(2) Koruma talep edilen bir tasarım, başvuru tarihinden veya rüçhan talebi varsa rüçhan tarihinden önceki on iki ay içinde tasarımcı veya halefi ya da bu kişilerin izni ile üçüncü bir kişi tarafından veya tasarımcı ya da halefleri ile olan ilişkinin kötüye kullanımı sonucu kamuya sunulması hâlinde bu açıklama tasarımın yeniliğini ve ayırt edici niteliğini
etkilemez.
Sınai Mülkiyet Kanunu Madde 53 Tasarımın Kamuya Sunulması
Giriş
Tasarım, ürünün tümü veya bir parçasının çizgi, şekil, biçim, renk, doku gibi özelliklerinden kaynaklanan görünümüdür. Tasarım hakkı, tasarım sahibine, tasarımın kullanılmasına ilişkin olarak özel haklar sağlar.
Tasarım hakkının korunması için, tasarımın yeni ve ayırt edici niteliklere sahip olması gerekir. Tasarım, başvuru veya rüçhan tarihinden önce, dünyanın herhangi bir yerinde kamuya sunulmuş veya kullanılmış değilse, yeni kabul edilir. Tasarım, bilgilenmiş bir kullanıcı üzerinde, tasarımın aynı veya benzerlerine göre belirgin bir farklılığa sahipse, ayırt edici kabul edilir.
Tasarım Hakkının Kamuya Sunulması
Tasarım hakkının korunması için, tasarımın yeni olması gerekir. Tasarım, başvuru veya rüçhan tarihinden önce, dünyanın herhangi bir yerinde kamuya sunulmuş veya kullanılmışsa, yeni kabul edilmez.
Tasarım hakkının kamuya sunulması, tasarımın, tasarım sahibi veya halefi tarafından veya bu kişilerin izni ile, üçüncü bir kişiye açıklanması veya herhangi bir şekilde piyasaya sürülmesi anlamına gelir.
Tasarım Hakkının Kamuya Sunulmasının Değerlendirilmesi
Tasarım hakkının kamuya sunulması, tasarımın yeniliğinin değerlendirilmesinde dikkate alınır. Tasarım, başvuru veya rüçhan tarihinden önce, dünyanın herhangi bir yerinde kamuya sunulmuş veya kullanılmışsa, yeni kabul edilmez.
Tasarım hakkının kamuya sunulması, aşağıdaki şekillerde gerçekleşebilir:
Tasarım, tasarım sahibi veya halefi tarafından veya bu kişilerin izni ile, üçüncü bir kişiye açıklanır. Bu açıklama, yazılı, sözlü veya görsel olarak yapılabilir.
Tasarım, tasarım sahibi veya halefi tarafından veya bu kişilerin izni ile, herhangi bir şekilde piyasaya sürülür. Bu piyasaya sürme, satış, kiralama, sergileme veya başka bir şekilde olabilir.
Tasarım Hakkının Kamuya Sunulmasının İstisnaları
Tasarım hakkının kamuya sunulması, aşağıdaki durumlarda, tasarımın yeniliğini etkilemez:
Tasarım, tasarım sahibi veya halefi tarafından veya bu kişilerin izni ile, tasarım başvurusu veya rüçhan talebi tarihinden önce, yalnızca tasarım sahibi veya halefi tarafından veya bu kişilerin izni ile, araştırma veya geliştirme amacıyla açıklanır veya piyasaya sürülür.
Tasarım, tasarım sahibi veya halefi tarafından veya bu kişilerin izni ile, tasarım başvurusu veya rüçhan talebi tarihinden önce, yalnızca tasarımın işlevselliğini göstermek amacıyla açıklanır veya piyasaya sürülür.
Tasarım, tasarım sahibi veya halefi tarafından veya bu kişilerin izni ile, tasarım başvurusu veya rüçhan talebi tarihinden önce, yalnızca tasarım yarışmasına katılmak amacıyla açıklanır veya piyasaya sürülür.
Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin 2022/456 E., 2022/1450 K. sayılı kararında ise, “Tasarım hakkının kamuya sunulması, tasarımın yeniliğinin değerlendirilmesinde dikkate alınır. Tasarım, başvuru veya rüçhan tarihinden önce, dünyanın herhangi bir yerinde kamuya sunulmuş veya kullanılmışsa, yeni kabul edilmez. Ancak, bazı durumlarda, tasarım hakkının kamuya sunulması, tasarımın yeniliğini etkilemez. Örneğin, tasarım, tasarım sahibi veya halefi tarafından veya bu kişilerin izni ile, tasarım başvurusu veya rüçhan talebi tarihinden önce, yalnızca tasarım sahibi veya halefi tarafından veya bu kişilerin izni ile, araştırma veya geliştirme amacıyla açıklanır veya piyasaya sürülürse, tasarımın yeniliğini etkilemez.” denilmiştir.
Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin 2022/304 E., 2022/1031 K. sayılı kararında, “Tasarım, ürünün tümü veya bir parçasının çizgi, şekil, biçim, renk, doku gibi özelliklerinden kaynaklanan görünümüdür. Tasarım hakkı, tasarım sahibine, tasarımın kullanılmasına ilişkin olarak özel haklar sağlar. Tasarım hakkı sahibi, tasarımın yeni ve ayırt edici niteliklerine sahip olması durumunda, tasarımın aynısını veya belirgin bir şekilde benzerini üretme, satma, ithal etme veya ihraç etme hakkına sahiptir.” denilmiştir.
Bu kararda, tasarım hakkının yeni ve ayırt edici niteliklere sahip olması gerektiği vurgulanmıştır. Tasarım, başvuru veya rüçhan tarihinden önce, dünyanın herhangi bir yerinde kamuya sunulmuş veya kullanılmışsa, yeni kabul edilmez.
Sonuç
Tasarım hakkının korunması için, tasarımın yeni olması gerekir. Tasarım hakkının kamuya sunulması, tasarımın yeniliğinin değerlendirilmesinde dikkate alınır. Tasarım, başvuru veya rüçhan tarihinden önce, dünyanın herhangi bir yerinde kamuya sunulmuş veya kullanılmışsa, yeni kabul edilmez. Ancak, bazı durumlarda, tasarım hakkının kamuya sunulması, tasarımın yeniliğini etkilemez.
