Sınai Mülkiyet Kanununun 62. maddesi SMK m. 62
Rüçhan hakkı ve etkisi
MADDE 62- (1) Paris Sözleşmesi veya Dünya Ticaret Örgütü Kuruluş Anlaşmasına taraf devletlerden birinin uyruğunda olan ya da bu devletlerden birinin uyruğunda olmamakla birlikte bunlardan birinde yerleşim yeri veya işler durumda ticari müessesesi bulunan gerçek ya da tüzel kişiler veya bunların halefleri, bu devletlerin herhangi birinde yetkili mercilere tasarım veya faydalı model tescili için usulüne uygun olarak yaptıkları başvuru tarihinden itibaren altı ay süreyle, Paris Sözleşmesi hükümleri kapsamında aynı tasarım için Türkiye’de başvuru yapma konusunda rüçhan hakkından yararlanır. Bu süre içinde kullanılmayan rüçhan hakları düşer. Rüçhan hakkından yararlanılabilmesi için ilk başvuru yapılan devletin yetkili makamından rüçhan hakkı belgesi alınması şarttır.
(2) Birinci fıkrada belirtilen gerçek veya tüzel kişiler ile bunların halefleri, Paris Sözleşmesi veya Dünya Ticaret Örgütü Kuruluş Anlaşmasına taraf olmayan bir devlette usulüne uygun tasarım başvurusu yapmışsa, birinci fıkrada belirtilen esaslar çerçevesinde rüçhan hakkından yararlanır.
(3) Aynı devlete yapılmış olan ve önceki ilk başvuru ile aynı konudaki sonraki bir başvuru; sonraki başvurunun yapıldığı tarihte, önceki başvurunun kamunun incelemesine açılmadan ve geride herhangi bir hak bırakmadan geri çekilmesi, geri çekilmiş sayılması veya reddedilmesi ve rüçhan hakkı talebine temel oluşturmaması şartıyla, rüçhan hakkının
belirlenmesinde ilk başvuru olarak kabul edilir. Önceki başvuru, rüçhan hakkı talebi için dayanak oluşturmaz.
(4) 3. maddenin birinci fıkrasının (ç) bendinde belirtilen gerçek veya tüzel kişiler
hakkında da bu madde hükümleri uygulanır.
(5) Başvurusu yapılan tasarımı veya tasarımın uygulandığı ürünü Türkiye’de açılan ulusal ya da uluslararası sergilerde ya da Paris Sözleşmesi veya Dünya Ticaret Örgütü Kuruluş Anlaşmasına taraf devletlerde açılan resmî ya da resmî olarak tanınan uluslararası sergilerde teşhir eden 3 üncü maddede belirtilen gerçek veya tüzel kişiler, sergideki teşhir tarihinden itibaren altı ay içinde Türkiye’de başvuru yapma konusunda rüçhan hakkından yararlanır.
(6) Başvurusu yapılan tasarım veya tasarımın uygulandığı ürün, sergide görünür şekilde resmî açılış tarihinden önce teşhir edilmişse rüçhan hakkı süresi ürünün sergiye konulduğu tarihten itibaren başlar.
(7) Bir sergide teşhir edilmiş ürünle aynı veya benzeri bir ürün hakkında birden fazla tasarım başvurusu yapılması hâlinde, bu ürünü sergiye ilk koyan kişi, ürünün sergiye aynı zamanda konularak teşhir edilmesi hâlinde ise ilk başvuruda bulunan kişi rüçhan hakkından yararlanır.
(8) Birinci ve beşinci fıkralarda belirtilen süreler içinde rüçhan hakkına dayanılarak başvuru yapıldığı takdirde, rüçhan hakkının doğduğu tarihten itibaren üçüncü kişiler tarafından yapılan rüçhan hakkına konu tasarım başvurusunun kapsamına giren başvurular ile bunlar adına yapılan tasarım tescilleri hüküm ifade etmez.
Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 63. Maddesinde Düzenlenen Endüstriyel Tasarım Rüçhan Hakkı ve Etkisi
GiriÅŸ
Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 63. maddesi, endüstriyel tasarım rüçhan hakkı ve etkisini düzenlemektedir. Rüçhan hakkı, bir tasarımın tescil tarihinden önce, tasarımın kamuya sunulması veya kullanılması ile kazanılan bir haktır. Rüçhan hakkı sahibi, rüçhan hakkı tarihinden itibaren 12 ay içinde yaptığı tasarım baÅŸvurusu ile, baÅŸvuru tarihinden önceki tasarımının rüçhan hakkını kullanabilir.
Endüstriyel Tasarım Rüçhan Hakkının Kazanılması
Endüstriyel tasarım rüçhan hakkı, aşağıdaki durumlarda kazanılabilir:
- Tasarım, baÅŸvuru veya rüçhan tarihinden önce Türkiye’de kamuya sunulur.
- Tasarım, baÅŸvuru veya rüçhan tarihinden önce Türkiye’de kullanılır.
- Tasarım, başvuru veya rüçhan tarihinden önce yabancı bir ülkede tescil edilir.
Endüstriyel Tasarım Rüçhan Hakkının Etkisi
Endüstriyel tasarım rüçhan hakkı, tasarım sahibine aşağıdaki haklar sağlar:
Rüçhan hakkı sahibi, rüçhan hakkı tarihinden itibaren 12 ay içinde yaptığı tasarım başvurusu ile, başvuru tarihinden önceki tasarımının rüçhan hakkını kullanabilir.
Rüçhan hakkı sahibi, rüçhan hakkı tarihinden önce yapılan tasarımın sahibinden daha öncelikli olarak tasarım tescili alabilir.
Endüstriyel Tasarım Rüçhan Hakkının Süresi
Endüstriyel tasarım rüçhan hakkı, başvuru tarihinden itibaren 6 ay süreyle geçerlidir.
Endüstriyel Tasarım Rüçhan Hakkının Bildirilmesi
Endüstriyel tasarım rüçhan hakkının kullanılması için, rüçhan hakkı bildirimi yapılması gerekir. Rüçhan hakkı bildirimi, tasarım başvurusu ile birlikte yapılır.
Endüstriyel Tasarım Rüçhan Hakkının İtiraza Tabi Olması
Endüstriyel tasarım rüçhan hakkı, üçüncü kişiler tarafından itiraza tabidir. İtiraz, rüçhan hakkı bildiriminin tescil edildiği tarihten itibaren 3 ay içinde yapılmalıdır.
Sonuç
Endüstriyel tasarım rüçhan hakkı, tasarım sahibine önemli haklar sağlayan bir haktır. Tasarım sahibinin, tasarımının korunması için rüçhan hakkı bildirimi yapması önemlidir.
Endüstriyel Tasarım Rüçhan Hakkının Örnekleri
Endüstriyel tasarım rüçhan hakkının aşağıdaki örnekleri verilebilir:
Bir tasarımcı, tasarımını yurt dışında tescil ettirir ve Türkiye’de tescil ettirmek için baÅŸvuru yapar. Tasarımcı, yurt dışında tescil tarihinden itibaren 12 ay içinde Türkiye’de yaptığı baÅŸvuru ile, yurt dışında tescil ettirilen tasarımının rüçhan hakkını kullanabilir.
Bir firma, tasarımını bir sergide sergiler. Firma, sergi tarihinden itibaren 12 ay içinde Türkiye’de yaptığı baÅŸvuru ile, sergide sergilenen tasarımının rüçhan hakkını kullanabilir.
Endüstriyel Tasarım Rüçhan Hakkının Sonuçları
Endüstriyel tasarım rüçhan hakkının kullanılması, aşağıdaki sonuçlara yol açabilir:
Rüçhan hakkı sahibi, rüçhan hakkı tarihinden önce yapılan tasarımın sahibinden daha öncelikli olarak tasarım tescili alabilir.
Rüçhan hakkı sahibi, rüçhan hakkı tarihinden önce yapılan tasarımın izinsiz olarak kullanılmasına karşı dava açabilir.
Tasarım Rüçhan, Kamuya Sunulma Tarihi
Fikri Haklarda Rüçhan Hakkı Kavramı
