Sınai Mülkiyet Kanunu m. 23
SMK m. 23
Koruma süresi ve yenileme
MADDE 23- (1) Tescilli markanın koruma süresi başvuru tarihinden itibaren on
yıldır. Bu süre, onar yıllık dönemler hâlinde yenilenir.
(2) Yenileme talebinin marka sahibi tarafından koruma süresinin sona erdiği tarihten önceki altı ay içinde yapılması ve aynı süre içinde yenileme ücretinin ödendiğine ilişkin bilginin Kuruma sunulması gerekir. Bu süre içinde talebin yapılmaması veya yenileme ücretinin ödendiğine ilişkin bilginin Kuruma sunulmaması hâlinde, yenileme talebi, koruma süresinin sona erdiği tarihten itibaren altı aylık süre içinde ek ücretin ödenmesi şartıyla da yapılabilir.
(3) Marka, tescil kapsamında bulunan mal veya hizmetlerin bir kısmı için de yenilenebilir.
(4) Ortak markanın yenilenmesi için gruba dâhil işletmelerden birinin talebi yeterlidir.
(5) Yenileme, önceki koruma süresinin sona erdiği tarihi izleyen günden itibaren hüküm ifade eder. Yenileme, sicile kaydedilir ve Bültende yayımlanır.
556 Sayılı Markaların Korunması Hakkındaki Kanun Hükmünde Kararname
MARKANIN KORUMA SÜRESİ VE MARKA TESCİLİNİN YENİLENMESİ
MARKANIN KORUMA SÜRESİ
MADDE 40 – Tescilli markanın koruma süresi başvuru tarihinden itibaren on yıldır. Bu süre, onar yıllık dönemler halinde yenilenir.
YENİLEME
MADDE 41 – Koruma süresi sona eren marka, sahibinin veya onun yetkili kıldığı vekilin talebi ve Yönetmelik’te öngörülen yenileme ücretinin ödenmesi koşuluyla yenilenir.
Enstitü, tescil süresinin dolmakta olduğunu, sürenin bitiminden önce ve Yönetmelik’te öngörülen süre içinde, marka hakkı sahibine haber verir. Enstitünün bu bilgiyi vermemiş olması, Enstitüye herhangi bir sorumluluk getirmez.
Yenileme talebinin yapılması ve yenileme ücretinin ödenmesi, koruma süresinin sona erdiği ayın son gününden önceki altı ay içinde gerçekleştirilir. Bu sürenin kaçırılması durumunda, yenileme talebi, ek bir ücretin ödenmesi koşuluyla, koruma süresinin sona erdiği ayın son gününden itibaren altı aylık süre uzatımı içinde de yapılabilir.
Yenileme süresi mevcut tescilin sona erdiği gün başlar. Yenileme sicile kayıt edilir ve yayınlanır.
Koruma süresinin bitiminden itibaren altı aylık süre içerisinde yenilenmeyen markalar hükümsüz sayılır.
SMK m. 23/1 ile tescilli markanın koruma süresi AB Marka Tüzüğü’nün 46. maddesine paralel olarak tescil tarihinden itibaren 10 yıl olacağı düzenlenmiş, tescilli markanın yenilenme süresi hakkındaki düzenleme ise AB Marka Tüzüğü’nün 47. maddesine paralel olarak düzenlenmiştir.
Başvuru tarihi Yönetmelik’te başvuru formu ile gerekli bilgi veya belgelerin Kurum tarafından alındığı tarih, saat, dakika olarak belirlenmiştir. Markalar için koruma süresi başvuru tarihinden itibaren 10 yıldır.
Markanın yenilenmesi için marka sahibinin Kurum’dan talep etmesi gerekir, Kurum’un re’sen yani kendiliğinden yenileme yetkisi ve sorumluluğu yoktur. Marka sahibince bir yenileme talebinin yapılması halinde bu talebin markanın sona erdiği tarihten önceki altı ay içinde yapılması ve aynı süre içinde yenileme ücretinin ödendiğine ilişkin belgenin sunulması gerekir.
Markanın tescil süresini ve tescil süresi biten markanın yenilenmesini marka sahibi takip etmekle yükümlüdür. Eğer marka sahibi yenileme yapmamışsa marka geçersiz olacağından bir başkası aynı markayı tescil ettirebilir buna karşı da marka sahibi hiçbir itirazda bulunamaz.
Yargıtay 11. HD 2020/2007 E. 2021/2746 T 23.03.2021 tarihli onama kararına konu olayda; yenileme konusunda bildirim almayan davacının mahkemeden yenileme kararı alınması talebi reddedilmiştir.
Marka yenilemesi markanın tamamı için yapılabileceği gibi markanın kapsamındaki bir kısım mal ve hizmetler için de yapılabilir. Stratejik olarak kullanılmayan emtia için başvuru yapılması itirazlarda her seferinde kullanım kanıtı talebi külfeti altına sokacağından veya iptal davaları riski olduğundan kullanılmayan mal ve hizmetlerin yenileme kapsamından çıkartılması veya diğer bir değişle markanın koruma kapsamının sadece kullanılan mal ve hizmetlerle sınırlı kalması en uygun marka stratejisidir.
Bir yenileme talebiyle sadece bir marka yenilenebilir. Yenilenecek markalar tıptatıp aynı bile olsa her bir marka için ayrı yenileme işlemi yapılması gerekir.
Ortak markaların yenilenmesinde ise gruba dahil olanlardan birisinin yenileme talebi yapması yeterli olacaktır.
Markanın yenilenmemesi markanın hükümsüz olması neticesini doğuracaktır. Önceden markanın tescilli olması da marka sahibine tescilin sağladığı hakları vermez.
Yargıtay 11. HD 2009/11935 E. 2011/4526 K. T. 18.04.2011 tarihli kararında; yenilenmeyen PINAR markasının hükümsüz kalmasından hemen sonra aynı mal ve hizmetleri kapsayan PINAR markası başvurusu nedeniyle yenilenmeyen marka sahibinin başvurusunu reddi yönündeki yerel mahkeme kararı onanmıştır.
Yargıtay 11. HD E. 2016/10625 E: 2018/2592 T. 11.04.2018 tarihli VİTAMİX kararında da; koruma süresi sona ererek hükümden düşen markanın aynısının veya ayırt edilemeyecek kadar benzerinin tescil edilmesi durumunda yenilenmeyen markanın sahibinin markasını tekrar tescil ettirebilmesinin tek yolunun tescilli markayı hükümsüz kılmak olduğunu belirtmiştir.
Ancak yenilenmeyen marka sahibi markasını kullanmaya devam ediyorsa tescil sırasında itiraz hakkını kullanmamış bile olsa bu markanın hükümsüzlüğü talebiyle dava açabilir. Ancak SMK m. 6/8’de koruma süresi dolan markanın iki yıl boyunca itirazlara temel olabileceğinin öngörülmüş olması karşısında Yargıtay 11. HD’nin E. 2015/14759 K. 2017/2417 T 25.04.2017 tarihli ORGAFER kararında da belirtildiği üzere yenilenmeyen marka kullanıldığı sürece yenilenmemesinden itibaren 2 yıl içinde hükümsüzlük davalarına da tescilli marka gibi konu olabilir.
Dolayısıyla markanın hükümden düşmesi marka sahibi açısından çok olumsuz bir durumdur. Bu markanın sahibinin marka vekili olmaması veya marka vekilinin hatası gibi nedenlerle meydana gelebilmektedir. Ancak tescilden çok kullanıma önem veren marka sistemimiz marka kullanıldığı sürece 2 yıl daha sanki tescilliymiş gibi yenilenmeyen markanın sahibine tam hak vermektedir. Buradaki dez avantaj da özellikle araya markaların marka başvurularının girmesi marka sahibinin uzun ve masraflı hükümsüzlük davası süreçlerine girmesine neden olmaktadır. Marka kullanılmıyorsa veya kullanılmamışsa bu durumda zaten yapılabilecek birşey kalmamaktadır.
Markanın Sicile Kaydı ve Yenilenmesi
Yenilenmeme ve Vazgeçme Nedeniyle Marka Hakkının Son Bulması
