İptal hâlleri ve iptal talebi
SMK Madde 26- (1) Aşağıdaki hâllerde talep üzerine Kurum tarafından markanın iptaline karar verilir:
a) 9. maddenin birinci fıkrasında belirtilen hâllerin mevcut olması.
b) Marka sahibinin fiillerinin veya gerekli önlemleri almamasının sonucu olarak markanın, tescilli olduğu mal veya hizmetler için yaygın bir ad hâline gelmesi.
c) Marka sahibi tarafından veya marka sahibinin izniyle gerçekleştirilen kullanım sonucunda markanın, tescilli olduğu mal veya hizmetlerin özellikle niteliği, kalitesi veya coğrafi kaynağı konusunda halkı yanıltması.
ç) 32. maddeye aykırı kullanımın olması.
(2) İlgili kişiler, Kurumdan markanın iptalini isteyebilir.
(3) Marka iptal talepleri, talep tarihinde sicilde marka sahibi olarak kayıtlı kişilere veya hukuki haleflerine karşı ileri sürülür.
(4) Markanın, beş yıllık sürenin dolması ile iptal talebinin Kuruma sunulduğu tarih arasında tescil edildiği mal veya hizmetler bakımından ciddi biçimde kullanılmış olması hâlinde, birinci fıkranın (a) bendine ilişkin iptal talepleri reddedilir. İptal talebinde bulunulacağı düşünülerek kullanım gerçekleşmişse talebin Kuruma sunulmasından önceki üç
ay içinde gerçekleşen kullanım dikkate alınmaz.
(5) İptal hâlleri, markanın tescil edildiği bir kısım mal veya hizmete ilişkin bulunuyorsa, sadece o mal veya hizmet yönünden kısmi iptale karar verilir. Marka örneğini değiştirecek biçimde iptal kararı verilemez.
(6) İptal incelemesi sırasında hak sahibinin değişmesi hâlinde, sicilde hak sahibi olarak görünen kişiye karşı işlemlere devam edilir.
(7) İptal talepleri, iptali istenen markanın sahibine tebliğ edilir. Marka sahibi bir ay içinde talebe ilişkin delillerini ve cevaplarını Kuruma sunar. Söz konusu bir aylık süre içinde talep edilmesi hâlinde Kurum bir aya kadar ek süre verir. Kurum gerekli gördüğü takdirde ek bilgi ve belge sunulmasını isteyebilir. Kurum, iddia ve savunmalar ile sunulan deliller
çerçevesinde dosya üzerinden kararını verir.
SMK madde 192/1-a) bu kanunun 26. maddesi yayımı tarihinden itibaren yedi yıl sonra, yürürlüğe girer.
Türk Patent ve Marka Kurumu’nun İdari İptal İle İlgili Değişklik Önerisi
SINAİ MÜLKİYET KANUNUN UYGULANMASINA DAİR YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK
MADDE 1- 24/4/2017 tarihli ve 30047 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sınai Mülkiyet Kanunun Uygulanmasına Dair Yönetmeliğin Birinci Kitabının Üçüncü Kısım başlığı aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“İtiraz, Kullanımın İspatı, İptal ve Uzlaşma”
MADDE 2- Aynı Yönetmeliğin 30 uncu maddesinden sonra gelmek üzere 30/A maddesi eklenmiştir.
“İptal Talebi
MADDE 30/A– (1) Tescilli bir markanın, Kanunun 26 ncı maddesi hükmüne göre iptal edilmesi gerektiğine ilişkin talepler ilgili kişilerce Kuruma yapılır.
(2) Marka iptal talepleri, talep tarihinde Sicilde marka sahibi olarak kayıtlı kişilere veya hukuki haleflerine karşı ileri sürülür. İptal incelemesi sırasında hak sahibinin değişmesi hâlinde,
Sicilde hak sahibi olarak görünen kişiye karşı işlemlere devam edilir.
(3) Her bir iptal talebi tek bir tescilli marka için yapılır. İptal talebi, tescilli markanın iptaline ilişkin gerekçelerin ilgili mevzuattaki madde, fıkra ve bent karşılıklarının belirtildiği imzalı iptal talep formu ile Kuruma yapılır. İptal talebinin incelenmesi için talep ile birlikte ücretin ödenmesi ve ücretin ödendiğine ilişkin bilginin Kuruma sunulması zorunludur.
(4) İptal talep formunda aşağıdaki bilgilerin yer alması zorunludur:
a) İptali talep edilen markanın tescil numarası.
b) Talep sahibinin kimlik ve iletişim bilgileri.
c) Talep vekil aracılığıyla yapılıyorsa vekilin kimlik ve iletişim bilgileri.
ç) İptal talebinin ilgili mevzuattaki madde, fıkra ve bent karşılıkları belirtilmek suretiyle
gerekçeleri ve Kanunun 26 ncı maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi dışındaki gerekçelere ilişkin bilgi veya belgeler.
d) Ücretin ödendiğine ilişkin bilgi.
e) İptal talebine konu mallar veya hizmetler.
(5) İptal talebinin üçüncü ve dördüncü fıkraya uygun olarak yapılmaması durumunda, bir eksiklik bildiriminde bulunulmaz ve talep yapılmamış sayılır.
(6) İptal kararının, talebin Kuruma sunulduğu tarihten önce etki doğurması talep edildiği takdirde, iptal kararının etkili olması istenen tarihin iptal talebinde açıkça belirtilmesi ve talep
sahibinin meşru menfaatinin bulunduğunu ispatlaması gerekir.
(7) Kurum, iptal talebine ilişkin cevaplarını ve delillerini sunması için marka sahibine bir aylık süre verir. Söz konusu bir aylık süre içinde talep edilmesi hâlinde Kurum bir aya kadar ek süre verir. Süresi içerisinde sunulmayan cevaplar ve deliller Kurum tarafından dikkate alınmaz.
(8) Kurum gerekli gördüğü takdirde, ek bilgi ve belge sunulması veya bunlarla ve gerekçelerle ilgili açıklamada bulunulması için taraflara bir aylık süre verebilir. Bu süre içinde istenilen ek bilgi, belge ve açıklamaların sunulmaması halinde iptal talebi, mevcut bilgi ve belgeler kapsamında dosya üzerinden değerlendirilir. Süresi içerisinde sunulmayan bilgi, belge ve açıklamalar Kurum tarafından dikkate alınmaz.
(9) İptali istenen markanın, talep tarihinde tescilli olmaması, marka hakkının sona ermiş olması veya Kanunun 26 ncı maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sunulan iptal taleplerinde markanın en az beş yıldır tescilli olmaması halinde, yedinci ve sekizinci fıkrada belirtilen bildirimler yapılmaksızın Kurum iptal talebinin reddine karar verir.
(10) Kanunun 26. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sunulan iptal taleplerinde markanın talep tarihinde Türkiye’de en az beş yıldır tescilli olması şartıyla, marka sahibinden, markasını iptal talebine konu mal veya hizmetler bakımından Türkiye’de ciddi biçimde kullanmakta olduğuna ya da kullanmamaya dair haklı sebepleri olduğuna ilişkin delil sunması talep edilir. İptal talebinde bulunulacağı düşünülerek kullanım gerçekleşmişse talebin Kuruma sunulmasından önceki üç ay içinde gerçekleşen kullanım dikkate alınmaz. Marka sahibi tarafından süresi içinde delil sunulmaması veya sunulan delillerin kullanıma ilişkin olmaması halinde Kurum iptal talebini kabul eder.
(11) Yönetmeliğin 29 uncu ve 30, maddesinin bu maddeye aykırı olmayan hükümleri niteliğine uygun olduğu ölçüde iptal talepleri hakkında da uygulanır.
(12) Kurum tarafından verilen nihai iptal kararları Sicile kaydedilir ve aşağıdaki bilgileri içerecek şekilde Bültende yayımlanır:
a) Marka tescil numarası ve tescil tarihi.
b) Marka örneği.
c) Marka sahibinin uyruğu ile kimlik ve iletişim bilgileri.
ç) İptal edilen mal veya hizmetler ile sınıf numaraları.
d) İptalin etkili olduğu tarih.
MADDE 3- Aynı Yönetmeliğin 33 üncü maddesi başlığıyla birlikte aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
“İtirazın ve iptal talebinin geri çekilmesi
MADDE 33 – (1) Yayıma ve karara itirazlar ile iptal talebi, Kurum tarafından itiraz veya iptal hakkında karar verilmeden önce geri çekilebilir.
(2) İtirazın veya iptal talebinin geri çekilebilmesi için aşağıdaki belgelerin Kuruma sunulması zorunludur:
a) İtirazın veya iptal talebinin geri çekilmesi talebini içeren form.”
MADDE 4- Aynı Yönetmeliğin 124. maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan “itirazın” ibaresinden sonra gelmek üzere “ve iptal talebinin” ibaresi eklenmiştir.
“(4) Kurum nezdinde başvuru veya tescilden doğan haktan vazgeçilmesi, itirazın ve iptal talebinin geri çekilmesi işlemleri ile kısmen veya tamamen bu sonuçları doğuracak işlemlerin vekil tarafından yapılabilmesi için, bu yetkileri açıkça belirten vekâletname aslının veya söz konusu vekâletnamenin onaylı örneğinin Kuruma sunulması gerekir.”
MADDE 5- Aynı Yönetmeliğin 136. maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan “yayıma itiraz ” ibaresinden sonra gelmek üzere “ve marka iptal talebi” ibaresi eklenmiştir.
“(3) Birinci ve ikinci fıkra kapsamında kalan eksikliklerin belirtilen süre içinde giderilmemesi halinde talep yapılmamış sayılır. 33. ve 66. madde kapsamında kalan yayıma itiraz ve marka iptal talebi ücreti hariç olmak üzere birinci ve ikinci fıkra kapsamındaki ücretler talep halinde iade edilir.”
AB MARKA DİREKTİFİ’NİN İLGİLİ MADDELERİ
Madde 38 – İdari İtiraz ve Hükümsüzlük/İptal Prosedürleri
Etkili ticari marka korumasını sağlamak amacıyla, Üye Devletler, en azından önceki ticari marka haklarının sahiplerine ve ilgili kanunlar çerçevesinde korunan menşe adı veya coğrafi işaretten doğan hakları kullanmaya yetkili kişilere, bir ticari marka başvurusunun tesciline itiraz etme olanağı tanıyan etkin bir idari itiraz prosedürü sunmalıdır. Ayrıca, ticari markaları iptal etmenin veya hükümsüz kılmanın etkin yollarını sunmak için Üye Devletler, bu Yönergenin yürürlüğe girmesinden sonra yedi yıllık daha uzun bir uyumlaştırma süresi içinde, ticari markaların iptali veya hükümsüz kılınması için idari bir prosedür öngörmelidir.
Madde 45 – Hükümsüzlük veya İptal Prosedürü
-
Tarafların mahkemelere itiraz etme hakkı saklı kalmak kaydıyla, Üye Devletler, ticari markaların hükümsüz kılınması veya iptali için bürolarında etkin ve hızlı bir idari prosedür sağlamalıdır.
-
İptal için idari prosedür, ticari markanın 19 ve 20. maddelerde belirtilen gerekçelerle iptal edilmesini sağlamalıdır.
-
Hükümsüzlük için idari prosedür, ticari markanın en azından aşağıdaki gerekçelerle hükümsüz kılınmasını sağlamalıdır:
a) ticari marka, 4. maddede belirtilen şartları karşılamadığı için tescil edilmemiş olmalıydı; b) ticari marka, 5(1) ila (3) anlamında daha önceki bir hakkın varlığı nedeniyle tescil edilmemiş olmalıydı.
-
İdari prosedür, en azından aşağıdakilerin hükümsüzlük veya iptal başvurusunda bulunma hakkına sahip olmasını sağlamalıdır:
a) 2. ve 3(a) fıkraları durumunda, herhangi bir gerçek veya tüzel kişi ve üreticilerin, üreticilerin, hizmet sağlayıcıların, tacirlerin veya tüketicilerin çıkarlarını temsil etmek amacıyla kurulmuş herhangi bir grup veya kuruluş ve bu grup veya kuruluşu düzenleyen yasanın şartları uyarınca kendi adına dava açabilme ve aleyhine dava açılabilme ehliyetine sahip olan; b) bu Maddenin 3(b) fıkrası durumunda, 5(2) ve 5(3)(a) maddelerinde belirtilen önceki bir ticari markanın sahibi ve 5(3)(c) maddesinde belirtilen korunan bir menşe adı veya coğrafi işaretten doğan hakları ilgili yasa uyarınca kullanmaya yetkili kişi.
-
Hükümsüzlük veya iptal başvurusu, itiraz edilen markanın tescil edildiği mal veya hizmetlerin bir kısmına veya tamamına yönelik olabilir.
-
Hükümsüzlük başvurusu, tümü aynı sahibine ait olması koşuluyla, bir veya daha fazla önceki hakka dayanılarak yapılabilir.
Giriş
Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 26. maddesi “iptal halleri”ni düzenlemektedir ve SMK m. 192/1-a ise Türk Patent’in iptal halinin Türk Patent tarafından 10 Ocak 2024 tarihinde yürürlüğe gireceğini düzenlemektedir.
Bu hükümlere göre, markanın iptali için, marka sahibinin, markasını kullanmaması, markanın hükümsüzlüğü, markanın kamu düzenine veya genel ahlaka aykırı olması veya markanın ayırt edici karakterinin kaybedilmesi gibi nedenlerle dava açılabilir.
Sınai Mülkiyet Kanunu İdari İptal
SMK’nın 9/1 maddesi, markanın idari olarak iptaline ilişkin hükümler içermektedir. Bu maddeye göre, markanın sahibinin, markasını beş yıl boyunca haklı bir sebep olmadan kullanmaması durumunda, marka, Türk Patent ve Marka Kurumu (TÜRKPATENT) tarafından idari olarak iptal edilebilir.
İdari İptal Prosedürü
İdari iptal prosedürü, aşağıdaki aşamalardan geçer:
- İptal Talebi: İptal talebi, TÜRKPATENT’e yazılı olarak yapılır. İptal talebinde, markanın idari olarak iptali için gerekli şartların varlığı gösterilmelidir.
- İptal Talebinin İncelenmesi: TÜRKPATENT, iptali talep edilen markanın dosyasını inceler ve iptali talep edilen şartların varlığı olup olmadığını tespit eder.
- İptal Kararı: TÜRKPATENT, iptali talep edilen şartların varlığı halinde, markayı idari olarak iptal eder.
- İptal Kararı Üzerine İtiraz: İptal kararı üzerine, marka sahibi, idari yargıda itiraz edebilir.
İptal Talebinin İncelenmesi
TÜRKPATENT, iptali talep edilen markanın dosyasını inceler ve iptali talep edilen şartların varlığı olup olmadığını tespit eder.
TÜRKPATENT, iptali talep edilen şartların varlığı halinde, markayı idari olarak iptal eder. İptal kararı, marka sahibine tebliğ edilir.
İptal Kararı Üzerine İtiraz
İptal kararı üzerine, marka sahibi, Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nde itiraz edebilir. İptal kararının iptali için, iptal kararının hukuka aykırı olduğunun iddia edilmesi gerekir. Ancak markaya itiraz reddedilmişse ret kararına karşı dava açılsa bile marka tescil prosedürü devam etmekte olduğu gibi marka iptalinde de karar hemen uygulanıp marka terkin edilmekte sonrasında dava açılabilmektedir. Dolayısıyla iptal sonradan haksız çıkıp marka sicile geri dönse bile uzun mahkeme sürecinde marka korumasız kalacak, itirazlar yapılamayacak, davalar açılamayacaktır. Dolayısıyla Türk Patent tarafından verilen kararların son derece sağlam temellere dayanan isabetli kararlar olması son derece önemlidir.
Sonuç
Sınai Mülkiyet Kanunu idari iptal, markanın iptali için önemli bir yoldur. İdari iptal prosedürü, basit ve hızlı bir şekilde gerçekleştirilebilmektedir. Ancak, idari iptal prosedürünü başlatmadan önce, markanın iptali için gerekli şartların varlığından emin olunması gerekmektedir. Türk Patent nezdinde yürütülecek iptal prosedürüne karşı aynı şekilde kararın tebliğinden itibaren iki ay içinde dava açılabilecekse de iptal kararı hemen sicilde etkisini gösterecek, kararın kesinleşmesi beklenmeyecektir. İlgili düzenlemenin temel amacı mahkemelerin iş yükünü azaltmak ve de masraflı, uzun mahkeme süreçlerinden kaçınmak olsa da ülkenin her yerinden gelecek kullanmama nedeniyle iptal talepleri neticesinde verilecek kararlara karşı açılacak davalar Ankara’daki Fikri ve Sınai Haklar Mahkemeleri’nin iş yükünü önemli ölçüde arttıracak, sürecin daha da uzamasına neden olabilecektir.
Kullanmama Nedeniyle İptal Davası Sürerken Marka Başvurusu Kötü Niyet 375
Tanınmışlığa Dayalı Davalarda Kullanmama Defi 169
Marka Kullanmama İptal Süresi 17911
Marka Kullanmama Beş Yıllık Sürenin Yeniden Başlaması
