Sınai Mülkiyet Kanununun(SMK) 111. Maddesi
Patentin Gaspı ve Gaspın Sona Erdirilmesinin Sonuçları
MADDE 111- (1) Patent, gerçek hak sahibinden başkasına verilmişse gerçek hak sahibi olduğunu 109. maddenin birinci fıkrası hükmüne göre iddia eden kişi, patentin sağladığı diğer hak ve talepleri saklı kalmak şartıyla, patentin kendisine devredilmesini mahkemeden talep edebilir.
(2) Patent üzerinde kısmi bir hakkın iddia edilmesi hâlinde, birinci fıkra uyarınca ve paylı mülkiyet esaslarına göre hak sahipliği tanınması talep edilebilir.
(3) Birinci ve ikinci fıkralarda belirtilen haklar patentin verildiğine ilişkin yayım tarihinden itibaren iki yıl içinde, kötüniyet hâlinde ise patentin koruma süresinin bitimine kadar kullanılır.
(4) Bu maddeye göre açılan dava ile bu dava sonucunda verilen ve kesinleşen hüküm sicile kaydedilerek Bültende yayımlanır ve sicile kaydedildiği tarih itibarıyla iyiniyetli üçüncü kişilere karşı hüküm ve sonuç doğurur.
(5) Bu maddeye göre patente ilişkin hak sahipliğinin değişmesi hâlinde, bu değişikliğin sicile kaydedilmesi ile birlikte, üçüncü kişilerin o patentle ilgili lisans ve tanınan diğer hakları sona erer.
(6) Beşinci fıkraya göre gerçek patent sahibinin sicile kayıt tarihinden önce; sonradan gerçek patent sahibi olmadığı anlaşılan kişi veya onunla davadan önce dava konusu patentle ilgili lisans anlaşması yapan, eğer buluşu kullanmaya başlamışsa veya kullanım için ciddi hazırlıklara başlamış bulunuyorsa, gerçek patent sahibi veya sahiplerinden inhisari olmayan bir lisans verilmesini talep edebilir.
(7) Bu talebin yapılması için öngörülen süre, önceden sicilde patent sahibi olarak görünen kişi için iki ve lisans alan için dört aydır. Bu süreler gerçek patent sahibinin sicile kaydedildiğinin Kurum tarafından ilgililere tebliğ edildiği tarihten itibaren başlar.
(8) Altıncı fıkraya göre verilecek lisans, makul süre ve şartlar ile verilir. Bu süre ve şartların belirlenmesinde, zorunlu lisansın verilmesine ilişkin hükümler kıyasen uygulanır.
(9) Patent sahibi veya lisans alan patenti kullanıma başladığı veya kullanım için ciddi hazırlıklar yaptığı sırada kötüniyetliyse altıncı ve yedinci fıkra hükümleri uygulanmaz.
Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 111. Maddesinde Düzenlenen Patentin Gaspı
Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 111. maddesi, patentin gaspı olarak tanımlanan bir durumu düzenlemektedir. Bu maddeye göre, patent, gerçek hak sahibinden başkasına verilmişse gerçek hak sahibi olduğunu iddia eden kişi, patentin kendisine devredilmesini mahkemeden talep edebilir.
Patentin gaspı, patent sahibinin rızası olmaksızın patentin başkasına devredilmesi veya başkasına kullanılması anlamına gelmektedir. Bu durum, gerçek hak sahibinin fikri mülkiyet hakkını ihlal etmektedir.
Patentin gaspı için öncelikle, patentin gerçek hak sahibinin kim olduğunun belirlenmesi gerekmektedir. Bu, patent başvurusunda yer alan bilgiler, patent sahibinin buluşu üzerinde yaptığı çalışmalar ve patentin kullanım şekli gibi hususlar dikkate alınarak yapılır.
Patentin gerçek hak sahibi olduğunu iddia eden kişi, bu iddiasını mahkemeye sunmak zorundadır. Mahkeme, iddianın yeterli delillerle desteklendiğini tespit ederse, patentin gaspı durumunun varlığını kabul ederek, patentin gerçek hak sahibine devredilmesine karar verir.
Patentin gaspı durumunda, patentin gerçek hak sahibine devredilmesinin yanı sıra, gaspçıdan tazminat talep edilmesi de mümkündür.
Patentin gaspı, fikri mülkiyet haklarının korunması açısından önemli bir konudur. Bu nedenle, patent sahibinin, patentini güvence altına almak için gerekli önlemleri alması gerekmektedir.
Patentin Gaspı Durumunun Ortaya Çıkması İçin Gerekli Koşullar
Patentin gaspı durumunun ortaya çıkması için aşağıdaki koşulların bir arada bulunması gerekmektedir:
- Bir patentin varlığı
- Patentin gerçek hak sahibinin başkası olması
- Patentin bu kişiye devredilmiş olması veya başkası tarafından kullanılmış olması
Patentin Gerçek Hak Sahibinin Kimliğinin Belirlenmesi
Patentin gaspı durumunda, öncelikle patentin gerçek hak sahibinin kim olduğunun belirlenmesi gerekmektedir. Bu, patent başvurusunda yer alan bilgiler, patent sahibinin buluşu üzerinde yaptığı çalışmalar ve patentin kullanım şekli gibi hususlar dikkate alınarak yapılır.
Patent başvurusunda yer alan bilgiler, patentin gerçek hak sahibinin kim olduğunu belirlemede önemli bir rol oynamaktadır. Bu bilgiler arasında, patent sahibinin adı ve soyadı, adresi, buluşun yapıldığı yer ve tarih gibi bilgiler yer almaktadır.
Patent sahibinin buluşu üzerinde yaptığı çalışmalar da, patentin gerçek hak sahibinin kim olduğunu belirlemede dikkate alınan bir husustur. Bu çalışmalar, patent başvurusunda yer alan buluşun açıklama kısmında ayrıntılı olarak açıklanmaktadır.
Patentin kullanım şekli de, patentin gerçek hak sahibinin kim olduğunu belirlemede dikkate alınan bir husustur. Patent sahibinin buluşu üzerinde kendi adına patent başvurusunda bulunması veya buluşu kendi adına kullanması, patentin gerçek hak sahibinin o kişi olduğunu göstermektedir.
Patentin Gaspı Durumunun Tespiti
Patentin gerçek hak sahibinin kim olduğunun belirlenmesinin ardından, patentin gaspı durumunun tespit edilmesi gerekmektedir. Bu, mahkeme tarafından yapılan bir değerlendirme sonucunda gerçekleştirilir.
Mahkeme, patentin gaspı durumunu tespit ederken, aşağıdaki hususları göz önünde bulundurur:
- Patent sahibinin iddialarının geçerliliği
- Patentin gerçek hak sahibinin kim olduğunu gösteren deliller
- Patentin kullanım şekli
Mahkeme, bu hususları dikkate alarak, patentin gaspı durumunun varlığını kabul ederse, patentin gerçek hak sahibine devredilmesine karar verir.
Patentin Gaspı Durumunda Tazminat Talebi
Patentin gaspı durumunda, patentin gerçek hak sahibi, gaspçıdan tazminat talep etme hakkına sahiptir. Tazminat talebi, patentin gaspı nedeniyle uğranılan maddi ve manevi zararların tazmini amacını taşımaktadır.
Tazminat talebinde bulunabilmek için, patentin gaspı durumunun mahkeme tarafından tespit edilmiş olması gerekmektedir. Mahkeme, patentin gaspı durumunu tespit ederse, tazminat talebinin kabul edilmesi için gerekli şartların bulunup bulunmadığını değerlendirir.
Tazminat talebinin kabul edilmesi halinde, mahkeme, gaspçıdan tazminat miktarını belirler. Tazminat miktarı, patentin gaspı nedeniyle uğranılan maddi ve manevi zararlar dikkate alınarak belirlenir.
European Patent Convention’da Patentin Gaspı
European Patent Convention (EPC), Avrupa Patent Ofisi (EPO) tarafından verilen Avrupa patentlerini düzenleyen uluslararası bir anlaşmadır. EPC’nin 138. maddesi, patentin gaspını düzenlemektedir.
EPC’nin 138. maddesine göre, patent, gerçek hak sahibinden başkasına verilmişse gerçek hak sahibi, patentin kendisine devredilmesini mahkemeden talep edebilir. Bu talep, patentin gerçek hak sahibi olduğunu ispat eden ve patentin gerçek hak sahibi olduğunu iddia ettiği tarihten itibaren üç yıl içinde dava açan gerçek hak sahibi tarafından yapılabilir.
EPC’de düzenlenen patentin gaspı, Sınai Mülkiyet Kanunu’nda düzenlenen patentin gaspına benzerlik göstermektedir
Sonuç olarak, patentin gaspı, fikri mülkiyet haklarının korunması açısından önemli bir konudur. Bu nedenle, patent sahibinin, patentini güvence altına almak için gerekli önlemleri alması gerekmektedir.
Pingback: Sınai Mülkiyet Kanununun(SMK) 112. Maddesi Ortaklık ve Patent - Emre Kurt Blog