Sınai Mülkiyet Kanununu(SMK) 115. Maddesi
İşverenin Buluşa İlişkin Hakkı ve Hak Talebinde Bedel
buluşu serbest buluş niteliği kazanır.
(2) İşverenin hizmet buluşuna ilişkin tam hak talebinde bulunması hâlinde bununla ilgili bildirimin çalışana ulaşması ile buluş üzerindeki tüm haklar işverene geçmiş olur.
(3) İşverenin hizmet buluşuna ilişkin kısmi hak talep etmesi hâlinde, hizmet buluşu serbest buluş niteliği kazanır. Ancak bu durumda işveren, kısmi hakka dayanarak buluşu kullanabilir. Bu kullanma, çalışanın buluşunu değerlendirmesini önemli ölçüde güçleştiriyorsa çalışan, buluşa ilişkin hakkın tamamen devralınmasını veya kısmi hakka dayanan kullanım
hakkından vazgeçilmesini işverenden isteyebilir. İşveren, çalışanın bu isteğine ilişkin bildirimine tebellüğ tarihinden itibaren iki ay içinde cevap vermezse, işverenin kısmi hakka dayanarak buluşu kullanma hakkı sona erer.
(4) İşverenin hizmet buluşuna ilişkin hak talebinde bulunmasından önce çalışanın buluş üzerinde yapmış olduğu tasarruflar, işverenin haklarını ihlal ettiği ölçüde, işverene karşıgeçersiz sayılır.
(5) İşveren, tam hak talep etmediği takdirde, kendisine bildirimi yapılan buluşa ilişkin bilgileri, çalışanın haklı menfaatlerinin devamı süresince gizli tutmakla yükümlüdür.
(6) İşveren hizmet buluşu üzerinde tam hak talep ederse, çalışan makul bir bedelin kendisine ödenmesini işverenden isteyebilir. İşveren hizmet buluşu üzerinde kısmi hak talep ederse, işverenin buluşu kullanması hâlinde, çalışanın makul bir bedelin kendisine ödenmesini isteme hakkı doğar.
(7) Bedelin hesaplanmasında hizmet buluşunun ekonomik olarak değerlendirilebilirliği, çalışanın işletmedeki görevi ve işletmenin buluşun gerçekleştirilmesindeki payı da dikkate alınır.
(8) İşveren, hizmet buluşuna ilişkin talepte bulunduktan sonra, buluşun korunmaya değer olmadığını ileri sürerek bedelin ödenmesinden kaçınamaz. Ancak buluşun korunabilir olmadığı konusunda açılan dava sonucunda mahkemenin davanın kabulüne karar vermesi hâlinde çalışan, bedel talebinde bulunamaz.
(9) İşverenin hizmet buluşuna ilişkin kısmi veya tam hak talebinde bulunmasını takiben bedel ve ödeme şeklî, işveren ile çalışan arasında imzalanan sözleşme veya benzeri bir hukuk ilişkisi hükümlerince belirlenir.
(10) Hizmet buluşu birden çok çalışan tarafından gerçekleştirilmişse, bedel ve ödeme şekli her biri için, dokuzuncu fıkraya uygun olarak ayrı ayrı belirlenir.
(11) Çalışan buluşları ile ilgili bedel tarifesi ve uyuşmazlık hâlinde izlenecek tahkim usulü yönetmelikle belirlenir.
(12) Çalışan, serbest buluş niteliği kazanmış hizmet buluşu konusunda 119. madde hükümlerine tabi olmaksızın dilediği şekilde tasarrufta bulunabilir.
- Sınai Mülkiyet Kanunu’nda Hizmet Buluşu Bildirim Yükümlülüğü ve İşveren Hakkı
- Hizmet Buluşu Bildirimi ve İşverenin Hak Talebi
- Hizmet Buluşunda İşverenin Hakkı ve Bedeli
Giriş
- Sınai Mülkiyet Kanunu’nda, bir çalışanın işvereni adına veya işverenin faaliyet alanı içinde icrası sırasında yaptığı buluş, hizmet buluşu olarak kabul edilmektedir.
- Hizmet buluşu yapan çalışan, bu buluşu işverene yazılı olarak ve geciktirmeksizin bildirmekle yükümlüdür.
- İşveren, kendisine yapılan bildirim üzerine, buluşa ilişkin olarak tam veya kısmi hak talebinde bulunabilir.
KONU
- Hizmet buluşu nedir?
- Hizmet buluşu bildirim yükümlülüğü nedir?
- Hizmet buluşu bildirim süresi nedir?
- Hizmet buluşu bildirim şekli nedir?
- Hizmet buluşu bildirim içeriği nedir?
- İşverenin hizmet buluşu üzerindeki hakkı nedir?
- İşverenin hizmet buluşu hak talebi nedir?
- İşverenin hizmet buluşu hak talebi süresi nedir?
- İşverenin hizmet buluşu hak talebi bedeli nedir?
ÖZ
- Hizmet buluşu yapan çalışan, bu buluşu işverene bildirim yükümlülüğü altındadır. İşveren, kendisine yapılan bildirim üzerine, buluşa ilişkin olarak tam veya kısmi hak talebinde bulunabilir.
- Hizmet buluşu yapan çalışan, buluşun ekonomik değerine karşılık olarak işverenden bedel talep etme hakkına sahiptir.
- Hizmet buluşu yapan çalışanlar ve işverenler, bu hak ve yükümlülükleri bilmeleri açısından, Sınai Mülkiyet Kanunu’nun ilgili hükümlerini dikkatlice incelemelidirler.
Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 115. Maddesi: İşverenin Buluşa İlişkin Hakkı ve Hak Talebinde Bedel
Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 115. maddesi, hizmet buluşuna ilişkin olarak işverenin hakkını ve hak talebinde bedel konusunu düzenlemektedir. Bu maddeye göre, bir çalışanın işvereni adına veya işverenin faaliyet alanı içinde icrası sırasında yaptığı buluş, hizmet buluşu olarak kabul edilir.
İşveren, kendisine yapılan bildirim üzerine, buluşa ilişkin olarak tam veya kısmi hak talebinde bulunabilir. İşverenin hak talebini, bildirimin kendisine ulaştığı tarihten itibaren dört ay içinde yazılı olarak bildirmesi gerekir.
İşverenin Tam Hak Talebi
İşveren, hizmet buluşuna ilişkin tam hak talebinde bulunursa, buluş üzerindeki tüm haklar işverene geçmiş olur. Bu durumda çalışan, işverenden buluştan faydalanma karşılığı olarak bedel isteyebilir.
İşverenin Kısmi Hak Talebi
İşveren, hizmet buluşuna ilişkin kısmi hak talebinde bulunursa, buluş üzerindeki hakların hangi kısmını işverenin sahiplendiğini belirtir. Bu durumda, buluş üzerindeki kalan haklar çalışana aittir.
İşverenin Hak Talebinde Bedel
İşveren, hizmet buluşuna ilişkin olarak tam veya kısmi hak talebinde bulunurken, talep ettiği hakka karşılık olarak çalışana bedel ödemek zorundadır. Bedel, buluşun ekonomik değeri göz önünde bulundurularak belirlenir.
Bedelin Belirlenmesi
Bedelin belirlenmesinde aşağıdaki hususlar dikkate alınır:
- Buluşun türü ve niteliği
- Buluşun yapıldığı tarih
- Buluşun nasıl yapıldığı
- Buluşun ekonomik değeri
Bedel, taraflar arasında anlaşma yoluyla belirlenebilir. Taraflar arasında anlaşma sağlanamazsa, bedel, bilirkişi tarafından belirlenir.
Sonuç
Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 115. maddesi, hizmet buluşu yapan çalışan ve işveren arasındaki hak ve yükümlülükleri düzenlemektedir. Bu maddeye göre, işveren, hizmet buluşuna ilişkin olarak tam veya kısmi hak talebinde bulunabilir. İşverenin hak talebinde bulunması halinde, çalışana bedel ödemek zorundadır. Bedel, buluşun ekonomik değeri göz önünde bulundurularak belirlenir.
Sınai Mülkiyet Kanununun(SMK) 113. Maddesi Çalışanların Buluşları
Sınai Mülkiyet Kanununun 74. Maddesi SMK 74 Çalışanların Buluşları İhtiyari Ücret
https://fikrimulkiyet.com/calisan-buluslari-5-bulus-bedelinin-hesaplanmasi/
Pingback: Sınai Mülkiyet Kanununun(SMK) 117. Maddesi Çalışan Buluşlarında Hakkaniyete Uygunluk Şartı - Emre Kurt Blog