Sınai Mülkiyet Kanunu(SMK) Madde 158
Lisans Alanın Dava Açması ve Şartları
MADDE 158
- Sözleşmede aksi kararlaştırılmamışsa inhisari lisansa sahip olan kişi, üçüncü bir kişi tarafından sınai mülkiyet hakkına tecavüz edilmesi durumunda, hak sahibinin bu Kanun uyarınca açabileceği davaları, kendi adına açabilir.
- İnhisari olmayan lisans alan, sınai mülkiyet hakkına tecavüz dolayısıyla dava açma hakkı sözleşmede açıkça sınırlandırılmamışsa, yapacağı bildirimle, gereken davayı açmasını hak sahibinden ister. Hak sahibinin, bu talebi kabul etmemesi veya bildirim tarihinden itibaren üç ay içinde talep edilen davayı açmaması hâlinde, lisans alan, yaptığı bildirimi de ekleyerek, kendi adına ve kendi menfaatlerinin gerektirdiği ölçüde dava açabilir. Bu fıkra uyarınca dava açan lisans alanın, dava açtığını hak sahibine bildirmesi gerekir.
- Lisans alan, ciddi bir zarar tehlikesinin varlığı hâlinde ve söz konusu sürenin geçmesinden önce, ihtiyati tedbire karar verilmesini mahkemeden talep edebilir. Mahkemenin tedbir kararı verdiği hâllerde talepte bulunan lisans sahibi dava açmaya da yetkilidir. Bu hâlde ikinci fıkradaki şartlar yargılama devam ederken tamamlanır.
Sınai Mülkiyet Kanunu Madde 158: Lisans Alanın Dava Açma Hakkı ve Şartları
Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 158. Maddesi, lisans alanın sınai mülkiyet hakkına tecavüz halinde dava açma hakkını ve şartlarını düzenler. Bu blog yazısında, bu maddeyi yorumlayarak, lisans alanın dava açma imkanlarını ve uygulamada nasıl işlediğini örneklerle inceleyeceğiz.
1. İnhisari Lisans Sahibinin Dava Açma Hakkı
Maddeye göre, sözleşmede aksi kararlaştırılmamışsa, inhisari lisans sahibi, üçüncü bir kişi tarafından sınai mülkiyet hakkına tecavüz edilmesi durumunda hak sahibinin açabileceği tüm davaları kendi adına açabilir. Bu hak, inhisari lisans sahibine, tecavüzü doğrudan önleme ve haklarını koruma imkanı sağlar.
Örnek: Bir markanın inhisari lisans sahibi, markanın üçüncü bir kişi tarafından taklit edilmesi halinde, marka sahibi adına taklit ürünlere karşı dava açabilir.
2. İnhisari Olmayan Lisans Sahibinin Dava Açma Hakkı
İnhisari olmayan lisans sahibi, sözleşmede dava açma hakkı açıkça sınırlandırılmamışsa, hak sahibinden dava açmasını isteyebilir. Hak sahibi bu talebi kabul etmezse veya 3 ay içinde dava açmazsa, lisans alan, kendi adına ve menfaatleri doğrultusunda dava açabilir. Dava açan lisans alan, durumu hak sahibine bildirmek zorundadır.
Örnek: Bir patent lisans sahibi, patentin üçüncü bir kişi tarafından ihlal edilmesi halinde, hak sahibinden ihlal davası açmasını talep edebilir. Hak sahibi bu talebi kabul etmezse veya 3 ay içinde dava açmazsa, lisans alan kendi adına ihlal davası açabilir.
3. Ciddi Zarar Tehlikesi Halinde Dava Açma
Lisans alan, ciddi bir zarar tehlikesi varsa, dava açma süresini beklemeden ihtiyati tedbir kararı için mahkemeye başvurabilir. Mahkeme tedbir kararı verirse, lisans alan dava açmaya da yetkili hale gelir. Bu durumda, ikinci fıkradaki şartlar yargılama sırasında tamamlanır.
Örnek: Bir gofret dizaynıyla ilgili inhisari olmayan bir lisansa sahibi olan bir şirket ürünlerinin imitasyonunu satan rakip bir firmanın benzer nitelikte ürün satımı için çok yoğun reklam kampanyasına girdiğini gördüğünde dava açmak için beklenecek üç aylık sürede ürün tüm marketlere dağılıp tasarım hakkına önemli bir zarar vereceğinden üç aylık süreyi beklemeden tedbir ile ihlalin durdurulmasını talep edebilir. Zarar tehlikesi kavramı muğlak gibi görünse de bu tip durumlarda zarar tehlikesinin bulunduğu açıktır.
Sonuç
Sınai Mülkiyet Kanunu Madde 158, lisans alanlara, belirli şartlarda sınai mülkiyet hakkına tecavüz halinde dava açma imkanı sunmaktadır. Bu hak, lisans alanların haklarını korumalarına ve sınai mülkiyet haklarının ihlalinin önlenmesine katkıda bulunur.
SMK m. 24 Marka Lisans Sözleşmesi İnhisari Lisans İnhisari Olmayan Lisans
https://www.emrekurt.av.tr/blogs/2020/04/01/smk-marka-lisans-sozlesmeleri/
http://nek.istanbul.edu.tr:4444/ekos/TEZ/34978.pdf
https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/789359
