Sınai Mülkiyet Kanununun(SMK) 87. Maddesi
Patentin Önceki Kullanımdan Doğan Hak
MADDE 87- (1) Başvuru tarihinde veya bu tarihten önce buluşu iyiniyetli olarak ülke içinde kullanmakta olan veya kullanım için ciddi ve gerçek tedbirler almış kişilere karşı, patent konusu buluşu aynı şekilde kullanmaya devam etmelerini veya alınmış tedbirlere uygun olarak kullanmaya başlamalarını, patent başvurusu veya patent sahibinin önleme hakkı yoktur. Ancak söz konusu kişilerin patent konusu buluşu kullanmaya devam etmeleri veya alınmış tedbirlere uygun kullanımları, sahip oldukları işletmenin makul ihtiyaçlarını giderecek ölçüde olabilir. Önceki kullanımdan doğan hak, lisans verilmesi suretiyle genişletilemez ve bu hak, ancak işletme ile birlikte devredilebilir.
(2) Birinci fıkrada sözü edilen kişilerce satışa sunulmuş olan ürünlerle ilgili fiiller, patentin sağladığı hakkın kapsamı dışındadır.
Sınai Mülkiyet Kanunu’nun (SMK) 87. maddesi, patentin önceki kullanımından doğan hakkı düzenlemektedir. Bu maddeye göre, başvuru tarihinde veya bu tarihten önce buluşu iyiniyetli olarak ülke içinde kullanmakta olan veya kullanım için ciddi ve gerçek tedbirler almış olan kişiler, patent sahibine karşı, patent konusu buluşu aynı şekilde kullanmaya devam etme veya alınmış tedbirlere uygun olarak kullanmaya başlama hakkına sahiptir.
Patentin Önceki Kullanımından Doğan Hakkın Koşulları
Patentin önceki kullanımından doğan hakkın varlığı için aşağıdaki koşulların birlikte gerçekleşmesi gerekir:
- Buluş, başvuru tarihinde veya bu tarihten önce ülke içinde kullanılmış olmalıdır.
- Kullanım, iyiniyetli olmalıdır.
- Kullanım için ciddi ve gerçek tedbirler alınmış olmalıdır.
Buluşun Ülke İçinde Kullanılmış Olması
Patentin önceki kullanımından doğan hakkın varlığı için, buluşun başvuru tarihinde veya bu tarihten önce ülke içinde kullanılmış olması gerekir. Bu kullanım, buluşun herhangi bir şekilde, örneğin, üretme, satma, ithal etme veya kullanma şeklinde olabilir.
Kullanımın İyiniyetli Olması
Patentin önceki kullanımından doğan hakkın varlığı için, kullanım, iyiniyetli olmalıdır. İyiniyet, buluşun patentlenmemiş olmasından haberdar olmama veya bu haberdarlığın buluşun kullanımının başlamasından sonra gerçekleşmesidir.
Kullanım İçin Ciddi ve Gerçek Tedbirlerin Alınmış Olması
Patentin önceki kullanımından doğan hakkın varlığı için, kullanım için ciddi ve gerçek tedbirler alınmış olmalıdır. Ciddi ve gerçek tedbirler, buluşun kullanımını göstermek için yeterli ve somut olmalıdır. Örneğin, buluşun üretimi için gerekli makine ve teçhizatın alınması, buluşun pazarlanması için gerekli hazırlıkların yapılması gibi tedbirler, ciddi ve gerçek tedbirler olarak kabul edilebilir.
Patentin Önceki Kullanımından Doğan Hakkın Kapsamı
Patentin önceki kullanımından doğan hak, patent konusu buluşu aynı şekilde kullanmaya devam etme veya alınmış tedbirlere uygun olarak kullanmaya başlama hakkını içerir. Bu hak, patentin tüm kullanım biçimlerini kapsar. Örneğin, patent konusu buluşun üretilmesi, satılması, ithal edilmesi veya kullanılması, bu hak kapsamındadır.
Patentin Önceki Kullanımından Doğan Hakkın Sınırları
SMK m. 87’ye göre buluşu iyi niyetle başvurudan önce kullanan veya kullanmak için hazırlık yapan kişilerin patent konusu buluşu kullanmaya devam etmeleri veya yapmış olduğu hazırlıklara uygun kullanımları, sahip oldukları işletmenin makul ihtiyaçlarını giderecek ölçüde olabilir. Önceki kullanımdan doğan hak, lisans verilmesi suretiyle genişletilemez ve bu
hak, ancak işletme ile birlikte devredilebilir.
Yargıtay Kararları
SMK’nın 87. maddesi, Yargıtay tarafından da kabul görmüş ve bu maddeye ilişkin birçok karar verilmiştir. Yargıtay kararlarına göre, patentin önceki kullanımından doğan hakkın varlığı için, aşağıdaki hususlar dikkate alınmalıdır:
- Buluşun ülke içinde kullanıldığının kesin olarak ispatlanabilmesi gerekir.
- Kullanımın iyiniyetli olduğunun ispatlanabilmesi gerekir.
- Kullanım için ciddi ve gerçek tedbirlerin alınmış olduğunun ispatlanabilmesi gerekir.
Sonuç
Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 87. maddesi, patent hakkının korunması açısından önemli bir düzenlemedir. Bu madde, buluşu iyiniyetli olarak kullanan kişilerin, patent sahibine karşı, buluşu aynı şekilde kullanmaya devam etme veya alınmış tedbirlere uygun olarak kullanmaya başlama hakkını tanımaktadır.
SMK m. 85 Patent Hakkının Kapsamı ve Patent Hakkının Sınırları
