Sınai Mülkiyet Kanununun(SMK) 99. Maddesi Patent İtirazı

Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 99. maddesi, patent başvurusuna itiraz ve patent başvurusuna itirazın incelenmesine ilişkin usul ve esasları düzenlemektedir. Bu maddeye göre, patent başvurusu, üçüncü kişiler tarafından, başvurunun yayınından itibaren altı ay içinde itiraz edilebilir.

Patent Başvurusuna İtiraz

Patent başvurusuna itiraz, Türk Patent’te yazılı olarak yapılır. İtirazda, itiraz gerekçesi belirtilmelidir. İtiraz gerekçeleri, aşağıdaki gibi olabilir:

• Başvuru konusu buluşun patentlenebilirlik şartlarını taşımadığı
• Başvurunun kapsamının patentlenebilirlik şartlarını taşıdığı halde, başvuru konusu buluşun kapsamının, patentin kapsamını aştığı
• Başvurunun, daha önceki tarihli bir buluşa dayanılarak yapıldığı

Patent Başvurusuna İtirazın İncelenmesi

Türk Patent, patent başvurusuna yapılan itirazları, üç kişilik bir kurul tarafından inceler. Kurul, itirazın yerinde olup olmadığını değerlendirir. İtirazın yerinde olduğu kanaatine varan komisyon, patentin verilmesine ilişkin kararı kaldırır.

İtirazın Süresi

Patent başvurusuna itiraz, başvurunun yayınından itibaren altı ay içinde yapılabilir.

İtirazın Yükümlülükleri

Patent başvurusuna itiraz eden kişi, itirazını gerekçelendirmek zorundadır. İtiraz gerekçesinde, itirazın hangi patentlenebilirlik şartına dayandığı açıkça belirtilmelidir.

İtirazın Sonuçları

Türk Patent, patent başvurusuna yapılan itirazın yerinde olup olmadığını değerlendirerek karar verir. İtirazın yerinde olduğu kanaatine varılırsa patentin verilmesine ilişkin kararı kaldırır. İtirazın yerinde olmadığı kanaatine varılırsa patentin verilmesine ilişkin kararı onararak itirazın reddine karar verir.

Yaygın İtiraz Sebepleri

Patent başvurusuna itiraz edilen en yaygın sebeplerden bazıları şunlardır:

• Başvuru konusu buluşun yeni olmadığı,
• Başvuru konusu buluşun buluş basamağı içermediği,
• Başvuru konusu buluşun sanayiye uygulanabilir olmadığı,
• Başvuru konusu buluşun kamu düzenine veya genel ahlaka aykırı olduğu.

İtiraz Süreci

Patent başvurusuna itiraz süreci, aşağıdaki aşamalardan oluşur:

1. İtirazın sunulması
2. İtirazın TPE tarafından kabulü veya reddi
3. İtirazın incelenmesi
4. İtirazın sonuçlandırılması

İtiraz, Türk Patent’e yazılı olarak yapılır. İtirazda, itiraz gerekçesi belirtilmelidir. İtiraz gerekçesi, patentlenebilirlik şartlarından birini veya birkaçını ihlal ettiğini ileri sürmelidir. İtiraz, itirazın süresinde yapılması kadar itirazın ücretinin de süresinde yatırılması önemlidir lakin SMK m. 99/1-2’ye göre itiraz süresinde yapılmazsa itiraz yapılmamış sayılır.

İtiraza göre önce patent başvurusu sahibi itirazın başarı şansını değerlendirir ve böylece patentte değişiklikler yaparak ititazın incelenmesinden önce patenti uygun hale getirerek itirazın reddi, patentin tescilini sağlama şansını önemli ölçüde arttırabilir.

Türk Patent, itirazın yerinde olup olmadığını değerlendirerek karar verir. İtirazın yerinde olduğu kanaatine varılırsa patentin verilmesine ilişkin karar kaldırılır. İtirazın yerinde olmadığı kanaatine varılırsa, patentin verilmesine ilişkin kararı onararak tescil süreci tamamlanır.

SMK m. 99/1-6’ya göre; Kurul, patentin veya değiştirilmiş hâlinin bu Kanuna kısmen uygun olduğu görüşündeyse patentin bu kısım itibarıyla devamına karar vererek patent sahibinden bildirim tarihinden itibaren iki ay içinde gerekli değişiklikleri yapmasını ister. Söz konusu değişikliğin yapılmaması veya yapılan değişikliğin kabul edilmemesi hâlinde patentin hükümsüzlüğüne karar verilir. Dolayısıyla itiraz kısmen haklı görülerek patent kısmen de hükümsüz kılınabilir.

Dolayısıyla patent tescili, çok fazla üzerinde durulması gereken sadece başındaki detaylı titiz hazırlıkla değil sonradan da itiraz durumunda patent başvurusunda gerekli değişikliklerin yapılması gibi daha da detaylı çalışmaları içeren uzun bir süreçtir. Patentin başarısı patentin içeriği kadar bu sürecin iyi takip edilmesi, sürecin iyi yönetilmesine de bağlıdır.

Avrupa Patent Sözleşmesi’nin (EPC) 99. maddesi, verilen Avrupa patentlerine karşı itiraz prosedürünü düzenlemektedir. İşte bazı kısa hukuk kararları özetlerini:

• T 0009/00 (Henkel): Aynı patente karşı iki ayrı itirazda bulunan bir tüzel kişilik, her iki itiraz da 99. maddeye uygun olsa bile, yalnızca bir kez taraf statüsü kazanır. Bu, daha sonraki itirazın daha öncekine göre hukuki durumu değiştirmediği durumlarda geçerlidir.
• G 0009/93 (Patent Sahibi Tarafından İtiraz): Yalnızca geçerli patentlerin verilmesi ve sürdürülmesinin amacı, 99. maddeyi yorumlamak için geçerli bir gerekçe değildir. Bir patent sahibi kendi patentine itiraz edemez.
• R. 99(1)(c) EPC: İtiraz bildirimi, itiraz konusunu açıkça veya dolaylı olarak tanımlamalıdır. Bildirimde, belirli bir biçimde patentin özel olarak sürdürülmesinin istenmesi gerekmez.
• G 1/99 (Rüzgar Sörfü Tahtası): Genişletilmiş Temyiz Kurulu, temyiz edilen kararın konusu dışındaki konuların temyizin bir parçası olmadığını açıklığa kavuşturdu. Temyiz eden, itirazlarının kendileri üzerinde olumsuz bir etkisi olan sınırlar dahilinde kararın düzeltilmesini veya iptal edilmesini istediği ölçüyü tanımlar.
• T 1063/98 (Meyve Ağaçlarında Aşılama): Yenilik ve buluş basamağının eksikliği nedeniyle itiraz kabul edildi.
• T 409/02 (Transgenik Fareler): Bazı iddialar için buluş basamağının eksikliği nedeniyle itiraz kısmen kabul edildi.
• T 352/12 (Anti-Enflamatuar Bileşikler): İtiraz gerekçeleri ispatlanamadığı için itiraz reddedildi.
• Dava T 220/05 (Bitkilerin Büyümesini Kontrol Etme Yöntemi): Temyiz Kurulları, diğer yargı alanlarından gelen hukuk kararlarını ikna edici değer için değerlendirebilir, ancak bunlara bağlı değildir.

Genel olarak:

• Madde 99, verilen Avrupa patentlerinin geçerliliğini sağlamada önemli bir rol oynar ve üçüncü taraflara bunları sınama fırsatı verir.
• Hukuk kararları, 99. maddenin yorumunu ve uygulanmasını geliştirmeye ve rafine etmeye devam etmektedir.
• İlgili hukuk kararlarını anlamak, itiraz sürecine dahil olan tüm taraflar için önemlidir.

SONUÇ

Sınai Mülkiyet Kanunu Madde 99, patent itirazlarının nasıl yapıldığını ve değerlendirildiğini düzenleyen önemli bir hükümdür. Bu madde, adil bir patent sistemini destekleyerek, inovasyonu teşvik etmeyi ve hakları korumayı amaçlar. Yargıtay kararları ve dünya genelindeki uygulamalar, bu süreçteki standartları anlamamıza ve Türkiye’nin uluslararası arenada nasıl konumlandığını görmemize yardımcı olur.