Hükümsüzlük ve İptal
Hükümsüzlük hâlleri ve hükümsüzlük talebi
Madde 25- (1) 5 . veya 6. maddede sayılan hâllerden birinin mevcut olması hâlinde mahkeme tarafından markanın hükümsüzlüğüne karar verilir.
(2) Menfaati olanlar, Cumhuriyet savcıları veya ilgili kamu kurum ve kuruluşları markanın hükümsüzlüğünü mahkemeden isteyebilir.
(3) Marka hükümsüzlük davası, dava tarihinde sicilde marka sahibi olarak kayıtlı kişilere veya hukuki haleflerine karşı açılır. Markanın hükümsüzlüğü davalarında Kurum taraf gösterilmez.
(4) Bir marka, 5. maddenin birinci fıkrasının (b), (c) ve (d) bentlerine aykırı olarak tescil edilmiş olup da kullanım sonucunda tescil edildiği mal veya hizmetler bakımından hükümsüzlük talebinden önce ayırt edici nitelik kazanmışsa hükümsüz kılınamaz.
(5) Hükümsüzlük hâlleri, markanın tescil edildiği bir kısım mal veya hizmete ilişkin bulunuyorsa, sadece o mal veya hizmet yönünden kısmi hükümsüzlüğe karar verilir. Marka örneğini değiştirecek biçimde hükümsüzlük kararı verilemez.
(6) Marka sahibi, sonraki tarihli bir markanın kullanıldığını bildiği veya bilmesi gerektiği hâlde bu duruma birbirini izleyen beş yıl boyunca sessiz kalmışsa, sonraki tarihli marka tescili kötüniyetli olmadıkça, markasını hükümsüzlük gerekçesi olarak ileri süremez.
(7) 6. maddenin birinci fıkrası uyarınca açılan hükümsüzlük davalarında 19. maddenin ikinci fıkrası hükmü def’i olarak ileri sürülebilir. Bu durumda kullanıma ilişkin beş yıllık sürenin belirlenmesinde dava tarihi esas alınır. Hükümsüzlüğü istenen markanın başvuru veya rüçhan tarihinde, davacının markası en az beş yıldır tescilli ise davacı ayrıca, söz konusu başvuru veya rüçhan tarihinde 19. maddenin ikinci fıkrasında belirtilen şartların yerine getirildiğini ispatlar.
556 Sayılı Markaların Korunması Hakkında KHK M. 42
MARKANIN HÜKÜMSÜZLÜĞÜ VE MARKAHAKKININSONA ERMESİ
MarkanınHükümsüzlüğü
Hükümsüzlük halleri
Madde 42 –Aşağıdaki hallerdemarkanın hükümsüz sayılmasına yetkilimahkemetarafından karar verilir:
a) 7. maddede sayılan haller. (Ancak, 7. maddenin (ı) bendinde belirtilen tanınmış markalarla ilgili davanın tescil tarihinden itibaren 5 yıl içerisinde açılması gerekir. Markanın tescilinde kötü niyet varsaiptal davasısüreye bağlı değildir.)b) 8. maddede sayılan haller. (Ancak, 8. maddenin son fıkrası çerçevesinde açılan davada önceki hak sahibi koruma süresinin bitiminden itibaren 2 yıl içerisinde markasını kullanmamışsa bu bir hükümsüzlük nedenisayılmaz.)
Hükümsüzlük talebi
Madde 43 –Markanın hükümsüzlüğünü, ilgilimahkemeden,zarar gören kişiler, Cumhuriyet savcıları veyailgili resmimakamlar isteyebilir.
Hükümsüzlüğün etkisi
Madde 44 –Markanın hükümsüzlüğüne karar verilmesi halinde, kararın sonuçları geçmişeetkilidir.
Marka sahibinin kötü niyetli olarak hareket etmesinden kaynaklanan, zararın giderilmesine ilişkin tazminat talepleri saklı kalmak üzere, hükümsüzlüğün geriye dönük etkisi, aşağıdaki
durumlarıetkilemez:
a) Markanın hükümsüz sayılmasından önce, birmarkayatecavüz sebebiyle verilen hukuken kesinleşmiş ve uygulanmış kararlar,
b) Markanın hükümsüzlüğüne karar verilmeden önce, yapılmış ve uygulanmış sözleşmeler. (Ancak, hal veşartlara göre, haklı sebepler ve hakkaniyet düşüncesi ile sözleşme uyarınca
ödenmiş bedelin kısmen veyatamamen iadesi mümkündür.)
Bir markanın hükümsüzlüğüne ilişkin kesinleşmiş karar, herkese karşı hüküm doğurur.
Markanın tesciline marka tescili sırasında itiraz edilebilir, edilmelidir. Lakin itiraz davaya göre çok daha hızlı ve masrafsızdır. Ancak markanın tescili sırasında markaya itiraz edilmemişse veya itiraz yapılmasına rağmen reddedilmişse markanın “tescil tarihinden itibaren” 5 yıl içinde markanın hükümsüzlüğü davalının ikametgahının olduğu yerdeki Fikri Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nden ya da yoksa Asliye Hukuk Mahkemesi’nden istenilebilir.
Hükümsüzlük SMK m. 5’teki nisbi tescil engellerine dayanabileceği gibi SMK m. 6’daki nisbi tescil engellerine de dayanabilir. Yani marka benim markama benziyor karışıklık yaratıyor denilerek de SMK m. 6 kapsamında dava açılabilir ya da marka tescil edilmişse de marka olabilecek nitelikten yoksun jenerik bir ibare diyerek ya da marka benim markamın ayırt edilemeyecek kadar benzeri diyerek SMK m. 5 kapsamında da dava açılabilir.
Marka tesciline itiraz hususu hatta markka itirazının reddedilmesinden sonra Ankara’daki YİDK kararı iptali davası yerleşmiş olmakla birlikte marka hükümsüzlüğünün marka tescilinden 5 yıl sonra açılabileceği genel olarak anlaşılmamaktadır.
Marka hükümsüzlüğü davası açmak için kişinin bir menfaati olmalıdır. Aynı sektörde çalışıp markayı kullanamayanlar ya da marka nedeniyle ihtarname gönderilenler, cezai şikayette bulunulanların marka hükümsüzlüğü davasında hukuki menfaati olduğu kabul edilmektedir. Marka başvurusu sırasında itiraz edebilecek olanların genel olarak hükümsüzlük davası da açabileceği kabul edilebilir, itiraz edebiliyorsa aynı sonucu doğuracak davayı da açabilmelidirler.
İtiraz davaları tescilden itibaren 5 yıl içinde açılmakla birlikte son derece dar yorumlanan kötü niyet durumunda mesela tanınmış bir markanın tescil edilmesi durumunda ya da başkasına ait olduğunun bilindiğinin ispatlandığı bir durumda marka hükümsüzlüğü davası 5 yıldan sonra da açılabilir.
Başvuru Aşamasındaki Marka için Hükümsüzlük Davası
TPMK YİDK Kararı İptali ve Marka Hükümsüzlüğü Husumet
Mutlak Tescil Engelleri Kapsamında Hükümsüzlükte 5 Yıllık Süre 11284
