Sınai Mülkiyet Kanununun 78. Maddesi SMK m. 78
Hükümsüzlük Talebi
MADDE 78- (1) Tasarımın hükümsüzlüğü, ikinci fıkrada sayılan hâller dışında menfaati olanlar tarafından istenebilir.
(2) Tasarımın hükümsüzlüğü, 77. maddenin birinci fıkrasının (c) bendine göre sadece önceki hak sahibi; 70 inci ve 73 üncü maddelere göre ise ancak tasarım hakkına sahip kişiler tarafından ileri sürülebilir.
(3) Tasarımın hükümsüzlüğüne ilişkin olarak koruma süresince veya tasarım hakkının sona ermesini izleyen beş yıl içinde dava açılabilir.
(4) Hükümsüzlük davası, dava tarihinde sicilde tasarım sahibi olarak kayıtlı kişiye karşı açılır. Tasarım üzerinde sicilde hak sahibi olarak görülen kişilerin davaya katılabilmelerini sağlamak için ayrıca bu kişilere bildirim yapılır.
(5) Tescilsiz tasarımlarda hükümsüzlük davası, hak sahibi olduğunu iddia eden kişiye
karşı açılır.
Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 78. Maddesinde Tasarım Hükümsüzlüğü Talebi SMK 78
Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 78. maddesi, tasarım hükümsüzlüğünü düzenlemektedir. Bu maddeye göre, tasarım, aşağıdaki hallerde hükümsüzdür:
- Tasarım, yenilik şartını taşımaz.
- Tasarım, ayırt edicilik şartını taşımaz.
- Tasarım, kamu düzenine veya genel ahlaka aykırıdır.
- Tasarım, tasarıma konu mal veya hizmetin niteliğine uygun değildir.
Tasarım Hükümsüzlüğü Talebi Kimler Tarafından İleri Sürülebilir?
Tasarım hükümsüzlüğü talebi, aşağıdaki kişiler tarafından ileri sürülebilir:
- Tasarım sahibi: Tasarım sahibi, kendi tasarımının hükümsüzlüğüne karar verilmesini talep edebilir.
- Tasarım hakkı sahibi: Tasarım hakkı sahibi, başka bir tasarımın hükümsüzlüğüne karar verilmesini talep edebilir.
- Kamu düzeni ve genel ahlakın korunması amacıyla yetkili kişiler: Kamu düzeni ve genel ahlakın korunması amacıyla yetkili kişiler, tasarımın hükümsüzlüğüne karar verilmesini talep edebilir.
Tasarım Hükümsüzlüğü Talebinin Şartları
Tasarım hükümsüzlüğü talebinin kabul edilebilmesi için, aşağıdaki şartların bulunması gerekir:
- Tasarım, tescil edilmiş olmalıdır.
- Tasarım hükümsüzlüğü talebinde bulunan kişi, tasarım hükümsüzlüğü şartlarının gerçekleştiğini iddia eden kişi olmalıdır.
- Tasarım hükümsüzlüğü şartlarının gerçekleştiğini ispatlayan delillerin bulunması gerekir.
Tasarım Hükümsüzlüğü Talebinin Konusu
Tasarım hükümsüzlüğü talebi, tescil edilmiş bir tasarımın hükümsüzlüğüne karar verilmesini amaçlayan bir davadır. Tasarım hükümsüzlüğü talebi, tasarım sahibi, tasarıma tecavüz eden kişi veya üçüncü kişiler tarafından açılabilir.
Tasarım Hükümsüzlüğü Talebinin Şartları
Tasarım hükümsüzlüğü talebinin kabul edilebilmesi için, aşağıdaki şartların bulunması gerekir:
- Tasarım, tescil edilmiş olmalıdır.
- Tasarım hükümsüzlüğü talebinde bulunan kişi, tasarım hükümsüzlüğü şartlarının gerçekleştiğini iddia eden kişi olmalıdır.
- Tasarım hükümsüzlüğü şartlarının gerçekleştiğini ispatlayan delillerin bulunması gerekir.
Tasarım Hükümsüzlüğü Talebi Nasıl Yapılır?
Tasarım hükümsüzlüğü talebi, Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesinde dava yoluyla yapılır. Dava, tasarım sahibi veya tasarım hakkı sahibi tarafından açılabilir. Kamu düzeni ve genel ahlakın korunması amacıyla yetkili kişiler de dava açabilirler.
Tasarım Hükümsüzlüğü Davasının Süresi
Tasarım hükümsüzlüğü davasının süresi, tasarımın tescil tarihinden itibaren beş yıldır. Bu süre hak düşürücü süredir.
Tasarım Hükümsüzlüğü Davasının Yetkisi
Tasarım hükümsüzlüğü davası, tasarımın tescil edildiği yerdeki Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesinde görülür.
Tasarım Hükümsüzlüğü Davasının Esasları
Tasarım hükümsüzlüğü davasında, davacı, tasarımın hükümsüzlük nedenlerini ispatlamalıdır. Davalı ise, tasarımın hükümsüz olmadığına dair savunma yapmalıdır.
Tasarım Hükümsüzlüğü Davasının Sonuçları
Tasarım hükümsüzlüğü davasında, tasarım hükümsüz olduğuna karar verilirse, tasarım hakkı hükümsüz hale gelir. Bu durumda, tasarım sahibi, tasarım hakkının sağladığı korumalardan yararlanamaz.
Sonuç
Tasarım hükümsüzlüğü, tasarım hakkının hükümsüz hale gelmesine neden olan bir durumdur. Tasarım hükümsüzlüğü talebi, tasarım sahibi, tasarım hakkı sahibi veya kamu düzeni ve genel ahlakın korunması amacıyla yetkili kişiler tarafından ileri sürülebilir. Tasarım hükümsüzlüğü davası, Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesinde görülür. Tasarım hükümsüzlüğü davasında, tasarımın hükümsüzlük nedenlerini ispatlayan taraf kazanır. Tasarım hükümsüzlüğü davasında, tasarım hükümsüz olduğuna karar verilirse, tasarım hakkı hükümsüz hale gelir.
ANKARA FİKRİ VE SINAİ HAKLAR HAKİMLİĞİNE
DAVACI:
[Davacının adı, soyadı, adresi, T.C. kimlik numarası, vergi kimlik numarası]
DAVALI:
[Davalının adı, soyadı, adresi, T.C. kimlik numarası, vergi kimlik numarası]
DAVA KONUSU:
[Tasarım numarasını] numaralı tasarımın hükümsüzlüğü ve sicilden terkini talebidir.
AÇIKLAMALAR:
Davacı, [tasarımın konusunu] konu alan bir tasarımın sahibidir.
Davalı, [tasarımın konusunu] konu alan [tasarımın numarası] numaralı tasarımın sahibidir.
Davacı, davalı tarafından tescil edilen [tasarımın numarası] numaralı tasarımın, [tasarımın konusunu] bakımından yenilik, ayırt edicilik ve kamu düzenine ve genel ahlaka uygunluk şartlarını taşımadığını iddia etmektedir.
KANUN MADDELERİ:
Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 77. maddesi uyarınca, tasarım, aşağıdaki hallerde hükümsüzdür:
Tasarım, başvuru tarihinden önce kamuya açıklanmış veya kullanıma sunulmuşsa.
Tasarım, başvuru tarihinden önceki tarihte Türkiye’de ya da yabancı bir ülkede tescil edilmiş veya tescil başvurusu yapılmış başka bir tasarımla karıştırılabilecek nitelikteyse.
Tasarım, kamu düzenine veya genel ahlaka aykırıysa.
Tasarım, tasarıma konu mal veya hizmetin niteliğine uygun değilse.
Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 78. maddesi uyarınca, tasarım hükümsüzlüğüne karar verilmesi halinde, tasarım hakkı hükümsüz hale gelir ve tasarım sicilden terkin edilir.
YARGITAY KARARLARI:
Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin 2023/2043 E., 2023/5048 K. sayılı kararında, tasarımın yenilik şartını taşımadığı gerekçesiyle tasarım hükümsüzlüğüne karar verilmiştir. Kararda, tasarımın, başvuru tarihinden önceki tarihte kamuya açıklanmış olduğu, bu nedenle yenilik şartını taşımadığı belirtilmiştir.
Yine, Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin 2023/1972 E., 2023/4882 K. sayılı kararında, tasarımın ayırt edicilik şartını taşımadığı gerekçesiyle tasarım hükümsüzlüğüne karar verilmiştir. Kararda, tasarımın, başvuru tarihinden önceki tarihte tescil edilmiş başka bir tasarımla karıştırılabilecek nitelikte olduğu, bu nedenle ayırt edicilik şartını taşımadığı belirtilmiştir.
SONUÇ VE İSTEM:
Yukarıda açıklanan nedenlerle, [tasarımın numarası] numaralı tasarımın hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine karar verilmesini saygılarımla talep ederim.
Davacı
[Tarih]
Ek:
[Tasarım numarası] numaralı tasarımın tescil belgesi
[Tasarım numarası] numaralı tasarımın koruma kapsamı
[Tasarım numarası] numaralı tasarımın yenilik, ayırt edicilik ve kamu düzenine ve genel ahlaka uygunluk şartlarını taşımadığına dair deliller
Bu dava dilekçesi, tasarım hükümsüzlüğü ve sicilden terkini talebini içeren bir örnektir. Dava dilekçesinin hazırlanması sırasında, tasarım hükümsüzlüğü şartlarının dikkatlice değerlendirilmesi ve davayı ispatlayacak delillerin bulunması gerekir.
Sınai Mülkiyet Kanununun 77. Maddesi SMK 77 Tasarım Hükümsüzlüğü
